Davlat kreditining mazmun-mohiyati va funksiyalari. Davlat krediti klassifikatsiyasi. Davlat kreditini boshqarish

Davlat qarzining joriy holati

• Oʼzbekiston Respublikasi davlat qarzi dinamikasi (mlrd. dollar)

• Tashqi qarzlarni olish davlat dasturida qarzlar ikki guruhga boʼlib aks ettiriladi

• bogʼlanmagan (moliyaviy) qarzga olishlar (qarzlar)

• maqsadli xorijiy qarzga olishlar (qarzlar)

• Bularning har ikkalasi uchun ham yuqoridagi dasturda alohida-alohida quyidagilar oʼz ifodasini topishi kerak

• Xalqaro moliya institutlari va xorijiy hukumat moliya
• tashkilotlari bilan Oʼzbekiston Respublikasi nomidan va davlat
• kafolati ostida imzolangan tashqi qarz bitimlari (mlrd. dollar)

• Oʼzbekiston Respublikasi davlat qarzining chegaralangan hajmi (mlrd. dollar)

• Davlat tashqi qarzi iqtisodiyot tarmoqlari kesimida
• taqsimlanishi (01.01.2021 holatiga)

• Davlat tashqi qarzining kreditorlar kesimida taqsimlanishi (01.01.2021 holatiga. mlrd. dol.)

• Davlatning qimmatli qogʼozlarini tartibga solish hukumatning Moliya vazirligi va Markaziy bank bilan hamkorlikdagi eng muhim va masʼuliyatli funksiyalaridan biridir

• Аmaliyotda davlatning qimmatli qogʼozlarini tartibga solish choralarini shartli ravishda quyidagi guruhlarga ajratish mumkin

• “olovli” choralar

• xorijiy qarzga olish

• moliyaviy bozorning chegarasidan chetga chiquvchi choralar

• Qayta moliyalashtirish va lombard stavkalarini oshirish, qimmatli qogʼozlar bozori va valyuta bozorida Markaziy bankning interventsiyasi

• Qimmatli qogʼozlar bozoriga taʼsir koʼrsatish uchun qarz olishning oʼzi emas, balki kreditlarning olinishi toʼgʼrisida ishonch boʼlishining oʼzi yetarlidir

• Xususan, soliq tizimi va soliqlarning undrilishini tartibga solish, byudjet defitsitini qisqartirish, iqtisodiyotning oʼsishiga erishish

• Davlat qarzlarini boshqarish mamlakat iqtisodiy oʼsishining surʼatlari va sifatiga taʼsir koʼrsatishi mumkin boʼlgan Oʼzbekiston Respublikasi byudjet siyosatining muhim qismi boʼlib hisoblanadi. Shuning uchun ham hozirgi sharoitda davlat qarzlarini boshqarishda aniq bir kontseptsiyaga ega boʼlish alohida ahamiyat kasb etadi

• Tavsiya etilayotgan adabiyotlar ro‘yhati

• Nurmuxamedova B., Xamdamov Sh. Davlat moliyasi. Darslik. – T.: “Iqtisod-moliya”, 2020. – 428 bet.
• Malikov T., Olimjonov O. “Moliya”. Darslik. –T.: “Iqtisod-moliya”, 2019. - 820 b.
• Mehmonov S., Karimova Z., Tursunov A. “Byudjet tizimi”. Darslik. – T.: “Iqtisod-moliya”, 2018. – 544 bet.
• Lee R.D., JohnsonR.W., Joyce P.G. Public budgeting systems. Jones & Bartlett Learning, 9 edition. USA, 2012. –667 p.
• Oʼzbekiston Respublikasi davlat qarzi holati va dinamikasi sharhi. 2020-yil yakunlari.
• O’zbekiston Respublikasi “Byudjet kodeksi”, 2013-yil 26-dekabr. https://lex.uz/docs/-2304138.
• Internet saytlari
• www.lex.uz – O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari milliy bazasi.
• www.mf.uz – O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi rasmiy sayti.