•d a V r n a s h r iy o t I t o s h k e n t

Frits  s te ttle r   tom onidan 

p ^h lo q d a g , teshiklar b ijg ls h  

kashf qilingan. 

natijasida hosil b o'ladi

---

Zaxira yeguliklar

Q adim gilar  yeguliklarni  uzoq  vaqt  saqlash  uchun  tu rli  usullar- 

ni qo'llab  ko'rishgan:  m ahsulotlarni  muzlatish,  quritish va so'litish 

shular  jum lasidandir.  Buning  uchun  odam larga  katta  yordam  

beradigan  qadoq  idishlar 

haqida  VI  asrda  bosh  qo ti- 

Hozirgi

ra  boshlashdi.  Birinchi  kon- 

konserva

serva  idishlarini  1810-yilda 

britaniyalik  savdogar  P ete r 

D yuran  ixtiro  qildi.  Dyuran 

yaratgan  bunday  idishlar­

da  m ahsulotlarni  hatto  yil- 

lab  saqlash  mumkin  bo'ldi.

Uning  konservalarini 

b i­

rinchi  m arta  ingliz  arm iyasi- 

ning  askar  va  dengizchilari 

tatib  ko'rishgan.

Havo o'tkazmaydigan  max- 

sus  qutilar  ham  m ahsulotni 

uzoq  vaqt  yaxshi  saqlanishida  qo'l  keladi.  Aynan  shunday  qu ti- 

da  ilk  m arta  1926-yilda  am erikalik  sotuvchi  G erm an  Ley  chips 

ishlab chiqara boshladi.  Unga qadar chipslar faq at restoranlarda 

to rtila r edi.  Bir kuni  Nyu-Yorkdagi  restoranga ta sh rif buyurgan  bir 

xo'randa  chipslarni  o 'ta   qalinligidan,  shu  sababli  yaxshi  qovuril- 

m aganligidan shikoyat qiladi.  Shunda oshpaz Jorj  Kram  injiq  mi-

Dastlabki  konserva  idishlari  juda  ham  qo'pol  va 

IjW M g i 

o g 'ir edi.  Ularni faqatgina bolg'a  kabi asboblar bilan 

щ Ш Ш  

ochish mumkin bo'lgan.

bankalan

osongina

ochiladi

---

jozning ta ’bini tirriq   qilish  uchun  kartoshkalarni shunchalik yupqa 

qilib to ‘g ‘radiki,  ular sh a ffo f  plastinkadek  b o 'lib   qoldi.  Biroq  shu- 

nisi ajablanarliki,  xo'randa bundan o 'ta  mamnun  bo'ldi, jud a y u p ­

qa qilib kesilib, qovurilgan kartoshka (inglizchasiga -  «chips») esa 

ko'plab  ishlab  chiqarila  boshlandi.  Hozirda  kartoshkadan tayyo r­

langan chipslar butun dunyoga m ashhur b o 'lib ketgan.

Ayrim  m ahsulotlarning  ta rkib id a   suv  juda  kam  bo'lganligi  tu- 

fayli  ular  uzoq  vaqtgacha  saqlanishi  m umkin.  Hanuzgacha  is­

siq  cho'l  shamoli  Perudagi  eski,  yuz  yillar  avval  ko'm ilib  ketgan 

jo'xo ri  donalari  -   p o p k o rn la rn i  puflab  chiqaradi,  biroq  shuncha 

yil  o 'tg a n ig a   qaram ay  ular  oppoq  va  hech  ham  urinm agandek 

ko'rinadi.  Ha,  o'sha  siz  yaxshi  biladigan  popkornlarni  hindular 

kashf  qilishgan.  Afsonalarga  ko'ra  ekin  m aydonidagi  jo'xo ri  do-

>

Popkorn tayyorlash uchun jo'xo rining 

maxsus turi kerak bo'ladi

nalari,  quyosh  ta ftid a n   bir- 

daniga  yorila  boshlagan.  Yo- 

rilgan  jo'xo ri  donalarini  tatib 

ko'rgan 

odam larga 

uning 

ta ’mi  jud a  yoqib  tushgan. 

Gap  shundaki,  har  bir jo'xo ri 

donasining  ichida  ta rkib id a  

suv  bo'lgan  yum shoq  krax- 

mal  bo'lakchasi  bor.  Don  qi- 

ziy  boshlagach,  bu  suv  qay- 

naydi  va  undan  hosil  bo'lgan 

bug'  don  po'stini  yorib yubo- 

radi  va  don  ochilib,  hajmi  bir 

necha  m artaga  kattalashadi. 

Ilk  popkorn  idishlari  Perudan 

topilgan.  Uni  ishlab chiqarish 

mashinasi 

esa 

1885-yilda 

chikagolik  C harlz  K retors 

tom onidan  ixtiro qilingan.

---