Çolpan’in köŞe yazilari (İnceleme-metiN)

3.1.31.
 
Vakıf İşleri
83
 (1923) 
Andican şehir ve ilçe vakıf şubesinin asıl çalışma zamanı Mayıs ayının ortalarında 
başlamış idi. Bu tarihten beri de yapılan bütün işler şehirdeki vakıf mülklerini listeleyip, 
ilçenin 6 şubesine özel vekiller tayin edip, onlar sayesinde ilçe vakıflarının listesini 
oluşturup ve ele geçen mülkleri kiraya vermekten ibaret oldu. Bunlar teşkilat yönünden. 
Şimdi eğitim ve ilim tarafına gelirsek, onun yaptığı toptan bir işi yaz aylarında 
şehrimizde devam eden eğitim Kurslarına toptan yardım etmesidir. Bu Kurs eğer vakıf 
şubesinden yardım almamış olsa, açılır açılmaz kapanmış olurdu.
Yine şehrimizin bundan başka Müslüman okul ve yatılı okullarına büyük büyük 
yardımı çok oldu. Eğitim ödeneği olarak bu güne kadar bundan fazla bir yardımı vakıf 
şubesinin yapmışlığı yok, doğrusunu söylemek gerekirse, yapabildiği yoktu.
83
Makale “Fergana gazetesinin 1923 yılı 1 Kasım 116. sayısında “Q” imzası ile basılmıştır. İlk kez 
Çolpan’ın “Eserler”inde 4. ciltte tekrar neşredilmiştir. 

---

162 
Çünkü vakıf şubesi hala bu zamana kadar organizasyon işini tam manası ile 
yapamamıştır.
Geçenlerde merkez idaresinden bir hoca geldi ve onun yardımı ile teşkilat ve maliye 
işlerine yeni düzenlemeler getirildi. Şimdi gelirin azlığına çokluğuna bakıp eğitim 
ödeneği içinde gerekli miktarda pay ayırsa gerek. 
Geliri çoğaltma meselesinin ümitli bir aşamaya girdiği yok. Yine tekrarlıyorum 
daha ümitsiz bir aşamaya girmiştir. Şehir iktisat şubesi ile vakıf şubesi arasında pazar 
kavgaları oluyor, o kavgalar daha çok vakfın zararına son buluyor. Bunda ciddi, büyük 
ve görmezden gelinemeyecek
bir anlaşılmazlık var. Türkistan Merkez İcra Komitesinin 
vakıf işleri hakkındaki meşhur 173. kararnamesi biraz kendine buyruk açıklamalarla 
doludur. Bu durum diğer şehirlerde de olsa gerek. Bunu mutlak, genel dairede halletmek 
lazım. 
*** 
Andican şehir ve ilçe devrimci komitesinin kararı ile eğitim denetimi gözetimindeki 
beşinci “Numune” okulu vakıf şubesi idaresine geçti. Bu bir tanecik okulu düzenleyip, 
gerçekten “numune” yapma teşebbüsüdür. Müdür ve eğitim kadrosu yenilendi. İkinci 
sınıftan yukarısı olmayan bu okul da artık üçüncü ve dördüncü sınıflarda mevcuttur. Eğer 
yerel idarelere güvenilirse, tamamen bitmek üzere olan bu okul yeniden ayağa kaldırıla 
bilecektir. Gerekli plan ve projeler hazırlandı. 
Vakıf şubesi okul öncesi
sınıflar açmaya da karar verdi. Lakin öğretmen 
yokluğundan bu karar henüz gerçekleştirilememektedir. 
*** 
Vakıf şubesinin gözetimindeki eski okullardan üç tanesi ıslah edildi. Bunların 
yerleri kötü. İyi bir yer bulup nakletmek, eski yerlerini düzeltip, yararlı bir hale getirmek 
için de teşebbüs var. 
“Harekette bereket var!” diye söz var. Bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar az 
sayıda olan Andican eğitimcilerine bundan başka bir teselli de yok.. 

---

163