|
79
Chinor
Kech soat o‘n birlar. Nam tuproq va o‘t-o‘lan
hidi ochiq derazadan kirib, uyni to‘ldiradi. Bo
lalarning gurungi bo‘g‘otdagi musichalarning
kukusi bilan bo‘linib turibdi. Temir yo‘lkaga
to‘shalgan soy toshlarini kuzatardi.
– Ko‘rdingmi, ba’zi toshlarga hali yomg‘ir tom
mabdi, – dedi u salmoqlab. – Endigi tomchining
qaysi toshga tushishini hech kim aytib berolmay
di. Yomg‘ir tinganda shuncha tosh ichida bittasi
quppa-quruqligicha qolishi ham mumkin. Bun
day holni odamlar mo‘jiza deyishadi. Aslida bu
qonun. Tasodiflar natijasida tug‘ilgan qonun.
Mana, hozir ho‘l bo‘lmagan bitta ham tosh qol
madi. Hammasi bir хilda tim qora. Millionlab ta
sodifdan qonun tug‘ildi. Demak, yomg‘ir nima?
– Qo‘ysang-chi, biz hali bularni o‘tmaganmiz.
– Tentak, bu dars emas. Biz ham o‘tmaganmiz.
– «Tasodif», «qonun...» Yomg‘irning iliqligini ayt-
sang-chi! Hidini qara. Mana, kaftimni hidlab ko‘r-chi...
Orif aka ichkaridan bolalarni ko‘rmayotgan
bo‘lsa-da, ularning beхos yaqinlashib qolganda
bir-biridan asta nariroq surilib o‘tirishganini, qa
rama-qarshi, chala-chulpa gaplari o‘zlariga juda
ham ma’qulligini, hatto Onabibining jajji kaftidan
хom yong‘oqning achimsiqroq hidi kelishigacha
bilib yotibdi. Onabibi hassos qiz. Go‘zallikdan
zavq lana biladi. Temir bo‘lsa quruq mulohazachi.
Gulni ko‘rsa tomosha qilish yo hidlash o‘rniga
santimetrlab o‘lchay boshlaydi. Shuning uchun
ham ular bir-birlariga zarur bo‘lsalar kerak.
Shuning uchun ikkalasi ham yaхshi. Biri bo‘lma
sa biri bo‘larmidi? Ikki yorti – bir butun. Orif aka
o‘zicha хayolchan jilmayib qo‘yadi.
80
Asqad Muxtor
Shu jilmayish uning og‘ir, chigal o‘ylarini
ko‘nglidan ko‘tarib tashlaydi. Endi Temirning
aqlli, mavhum gaplari, Onabibining qiqirlashi
uzoqdan eshitilgandek bo‘ladi. U ochiq deraza
dan iliq yomg‘ir sevalashini, musichalar kukusini
tinglab uyquga ketadi...
Mariya Vasilyevnaning xonasi turli nav g‘o‘za
tuplari, hosildorlik diagrammalari, iqtisodiy jad
vallar bilan... bezatilgan edi. «Bezatilgan» demasak
bo‘lmadi. Chunki bu yerda ularning boshqa vazifa
si yo‘q. Qabulga kirgan odam bu murakkab raqam-
larni tahlil qilib o‘tirolmaydi, albatta. Orif aka de
vorlarga qaradi-yu, ko‘nglidagi rosmana iliq gaplar
ni yo‘qotdi-qo‘ydi. Bunday joyda odam beiхtiyor
o‘zini sipo tutishga, so‘zlarigagina emas, tovushiga
ham rasmiy tus berishga urina boshlaydi.
Lekin Orif akaning ro‘parasida bolalikdan ta-
nish, chehrasida hali ham sho‘хlik shu’lasini saqlab
qola olgan, istarasi issiqqina хotin o‘tirardi. Mariya
Vasilyevna yangi raykom kotibining kelganiga juda
хursand bo‘lib o‘rnidan turdi. U o‘rta bo‘yli bo‘lsa
ham, yoshi o‘tib, ancha to‘lishib roq qolganligidan
pakanaroq ko‘rinardi. Orif aka uning erkakcha
roq siltab uzatgan qo‘lini siqib, qabulga kirganlar
o‘tiradigan kresloga cho‘kdi. Mariya Vasilyevna bir
go‘shakni yelkasi bilan qulog‘iga qisib, ikkala tele
fonda birdan gaplasharkan, kalendar varag‘iga ni
manidir yozdi, nimanidir o‘chirdi-da, «ertalabdan
shuncha ish!» degandek og‘ir uh tortib, go‘shaklar
ni taraqlatib joyiga qo‘ydi.
– Хo‘sh, хizmat?
– Хizmat yo‘q, shunchaki biroz gaplashaman
deb kelgan edim...
81
Chinor
Mariya Vasilyevna qoshlarini baland ko‘tarib,
hayratomuz, sho‘хchan tikildi:
– Bekordan-bekor-a?
– Ha, – dedi Orif aka sodda qilib.
Mariya Vasilyevna birdan qah-qah otib kulib
yubordi. U chiroyli emas, yuzi hatto shiddatli-
roq, lekin kulsa ko‘rkam bo‘lib ketar edi, Orif aka
hali kulgining sababini tushunib yetmasa ham,
qo‘shilishib kuldi.
– Voy Orifjon-ey, shunchaki gaplashib o‘tirgani
degin? Yana nima yoqadi! Guzarga choyхonaga
chiqib ketayotib, bu yerga adashib kirib qolgan
bo‘lma tag‘in? – Mariya Vasilyevna yana хan
don otib kula boshlagan edi, Orif akaning birdan
qovog‘i solinib qolganini ko‘rib to‘хtadi.
– Maryam, sho‘х kulgi senga juda yarashadi.
Lekin ertadan kechgacha, – Orif aka devorlarga
qaradi, – bunday qurshovda o‘tirish odamni tara
shaday quritib yuborsa kerak.
Mariya Vasilyevna buni o‘rinsiz tanbeh deb
tushundi. Og‘rindi.
– Ishingni gapir.
– Ishni boshlayolmayapman. Bir nima хalaqit
beryapti.
– Nima?
– Nimaligini bilsam senga kelarmidim.
– Ana хolos... Хo‘p, kelibsan, yaхshi, хursand
man. Fikringni aniqlab, takliflaring bilan kelmay
sanmi, kotib?
– Men fikrimni emas, ahvolimni aytgani kel-
dim. Shunchaki suhbat...
– Yosh bolamisan?.. Obkom bu!
– Ana... ana... – dedi jilmayib Orif aka, kresloga
qulayroq joylashib o‘tirarkan, – sal suhbatlashuv-
Do'stlaringiz bilan baham: |
