O„t pufagi sanchig„ida hamshiralik jarayoni
Bemorni
tekshirish
Hamshira
tashxisi
Hamshira
yordamini
rejalashtirish
Hamshira yordami
rejasini amalga oshirish
Natijalarni
baholash
Bemor
shikoyatlari:
- o‗ng qovurg‗a
ostida,
o‗ng qo‗l, o‗ng
elka, ko‗krakka
tarqaluvchan
qattiq
sanchuvchan
og‗riq.
- ko‗ngil aynish,
qusish
- isitma
Ob‟ektiv
tekshiruv
natijalari:
Bemor
bezovta,
og‗riqdan o‗zini
har
yoqqa
tashlaydi.
Tana
harorati
ko‗tarilgan. Teri
qoplamlari
oqargan
ba‘zan
sarg‗aygan. NOT
tezlashgan,
Rs
taxikardiya.
Tili
quruq
va
oq
karash
Bilan
qoplangan. Qorin
palpatsiya
qilinganda oldingi
devori
ayniqsa
o‗ng qovurg‗alar
Mavjud
muammolar:
- o‗ng qovurg‗a
ostida
sanchiq
- ko‗ngil aynish,
qusish
- isitma
Bajariladigan
ishlar:
1 Bemor
jismoniy ruxiy
tinchlik yaratish.
2 Sanchiqni
bartaraf qilish
maqsadida
parentral Yuborish
uchun spazmolitik
analgetik dori
vositalarini
tayyyorlab
qo‗yish.
3. Bemor
qusganda yordam
ko‗rsatish.
4. Bemor axvolini
muntazam kuzatib
borish
5. Sanchiq uzoq
davom qilib tez-
tez qaytalansa
gospitalizatsiya
qilish.
1.Bemor yotqizib
qo‗yiladi, tinchlantiriladi.
SHifokor chaqiriladi.
2. SHifokor ko‗rsatmasiga
binoan:
Ketonal-2ml m/o
No-shpa 2%-4ml m/o
Papaverin-2%-2 m/o
Platifillin 02%-1ml m/o
yoki
Atrofin sulfat 01%-1ml t/o
Baralgin-5 ml v/i ineksiya
qilinadi
3. Bemor qusganda
yordam kursatiladi
4. Bemor axvoli
muntazam kuzatib baxolab
boriladi
5. Sanchiq uzoq davom
qilib tez-tez qaytalansa
bemor kasalxonaning
xirurgiya bo‗limiga
gospizalizatsiya
qilinadi.
1. Sanchik
bartaraf
qilinadi
2. Ko‗ngil
aynish
qusish
to‗xtaydi
3. Istma tushdi
4.
Bemorning
umumiy
axvoli
Yaxshilandi
250
sohasida
musQo`llar tarang
tortgan va qattiq
og‗riq
turadi.
Ortner Merfi Kerr
«Frenikus»
simptomlari
keskin musbat.
Izoh: O‗t sanchig‗ida narkotik analgetiklar buYurilmaydi, chunki ular Oddi sfinkteri spazmini kuchaytirib
og‗riqni zo‗rayishiga olib keladi.
Me‟dadan qon ketganda hamshiralik jarayoni
Bemorni
tekshirish
Hamshira
tashxisi
Hamshira
yordamini
rejalashtirish
Hamshira yordami
rejasini amalga oshirish
Natijalarni
baholash
Bemor
shikoyatlari:
- qon aralash yoki
kofe
quyqasimon
qusish, ko‗ngil
aynish
- qora moysimon
ich kelishi
- bexollik
- bosh aylanishi
-
quloqlarda
shovqin
- Yurak o‗ynashi
- chanqash
Ob‟ektiv
tekshiruv
ma‟lumotlari:
Bemor behol, teri
qoplamlari
va
rangi
oqargan.
Xansirash
kuzatiladi, nafas
olish tezlashgan,
Mavjud
muammolar:
- qon qusish
-
ko‗ngil
aynishi
- xolsizlik
- xansirash
- bosh aylanishi
- AB pasayishi
Bo„lishi
mumkin
bo„lgan
o„zgarishlar:
-
Qon ko‗p
ketishi
- AB keskin
pasayishi
(kollaps)
Bajariladigan
ishlar:
1. Bemorga
jismoniy va
ruxiy
osoyishtalik
yaratish.
2. Bemorga
gapirish,
ovqatlanish
ta‘qiqlash
3. CHalg‗ituvchi
vositalar
yordamida qon
ketishini
kamaytirish.
SHifokorga
habar berish.
4. Qon ketishini
to‗xtatish
maqsadida
gemostatik dori
vositalarini
tayyorlash.
5. Ko‗ngil
aynishi va
qusishda
bemorga yordam
1. Bemor boshi past,
oyoqlari 15-20 S ga
ko‗tarilgan xolda
yotqizib qo‗yiladi.
2. Bemorga gapirish, suv
ichirish, ovqat berish
ta‘qiqlanadi.
3. To‗sh osti sohasiga
muzli xaltacha qo‗yiladi.
SHifokor chaqiriladi.
4. SHifokor
ko‗rsatmasiga binoan
dori vositalari qilinadi.
5. Bemor ko‗ngli aynib
qusganda yordam
ko‗rsatiladi.
6. AB, Rs har 5-10
min.da o‗lchab nazorat
qilib boriladi.
7. Bemorning qon guruhi
1. Qon qusish,
ko‗ngil aynish
to‗xtadi.
2.
Bosh
aylanishi
kamaydi.
3.
Xansirash
kamaydi.
4. AB, Rs
ko‗rsatkichlari
Yaxshilandi.
5. Asoratlar oldi
olindi.
6. Bemorni
umumiy axvoli
Yaxshilandi.
251
AB pasaygan. Rs
taxikardiya. Tili
quruq, oq karash
bilan qoplangan.
Palpatsiya
qilinganda to‗sh
osti
sohasida
qorin musQo`llari
taranglashgan va
shu erda og‗riq
turadi.
ko‗rsatish.
6. AB, Rs
monitoringi.
7. Arterial
gipotoniyani
bartaraf qilish
maqsadida
kardiotonik dori
vositalarini
tayyorlash.
8. Organizmdagi
qon hajmini
ko‗paytirish
uchun infuzion
terapiya olib
borish.
9. Qon guruhini
va rezus faktorini
aniqlash uchun
kerakli
ashyolarni
tayyorlash.
(qon ko‗p
ketganda)
10. Ko‗p qon
ketgan hollarda
qon va qon
o‗rnini bosuvchi
suyuqliklarni va
sistemalarni
tayyorlab
qo‗yish.
11. Bemor
ahvolini kuzatib
borish.
12. SHifokorni
ko‗rsatmalarini
vaqtida bajarish.
va rezus faktori
aniqlanadi.
8. SHifokor
ko‗rsatmasiga binoan
ko‗p qon ketganda
bemorga bir guruhidagi
qon 200-400 ml
eritrotsitar massa, 250-
500 ml quyiladi.
9. Bemor ahvoli
muntazam kuzatib
boriladi.
10. SHifokorni barcha
ko‗rsatmalari o‗z vaqtida
aniqlanadi.
Kollapsda hamshiralik jarayoni
Bemorni
tekshirish
Hamshira
tashxisi
Hamshira
yordamini
rejalashtirish
Hamshira yordami
rejasini amalga oshirish
Natijalarni
baholash
252
Bemor
shikoyatlari:
- keskin bexollik
- ko‗ngil aynishi
- bosh aylanishi
- tashnalik
Ob‟ektiv
tekshiruv
natijalari:
Bemor
bo‗shashgan, es-
xushini
yo‗qotmagan.
Teri qoplamlari
rangi
keskin
oqargan,
yopishqoq sovuq
ter bosgan, qo‗l-
oyoqlari
muzdek,
nafas
olishi
tez
va
Yuzaki.
Pulsi
tezlashgan,
ipsimon,
to‗liqligi,
tarangligi
sust,
zo‗rg‗a
aniqlanadi, AB
keskin pasaygan
(SAB
80
mm.sim.ust.)
Oligouriya.
Mavjud
muammolar:
- Xolsizlik
- bosh aylanishi
- tashnalik
- AB pasayishi
- taxikardiya
- gipotermiya
- oligouriya
Yuzaga kelishi
mumkin
bo„lgan
muammolar:
- AB umuman
aniqlanmasligi
- xushdan ketish
- anuriya
1.
Bemorga
jismoniy va ruxiy
osoyishtalik
yaratish.
2. Kollaps
sabablarini
bartaraf qilish.
3.
Bemorni
isitish.
4. Arterial
gipotoniyani
bartaraf qilish
uchun kardiotonik
dori vositalarini
tayyorlab qo‗yish.
5.
Oksigenoterapiya
o‗tkazish.
6. Infuzion
terapiya olib
borish uchun qon
o‗rnin bosuvchi
suyuqliklarni va
sistemalarni
tayyorlab qo‗yish.
7. AB Rs
monitoringi.
8. SHifokor
ko‗rsatmalarini
vaqtida bajarish.
9. Bemor
ahvoliga
muntazam
kuzatib baxolab
borish.
1. Bemorning boshi past,
oyoqlari
ko‗tarilgan
xolda (60-70) gorizontal
yotqizib
qo‗yiladi.
SHifokor chaqiriladi.
2.
Kollapsni
keltirib
chiqargan
sabablar
bartaraf qilinadi (qon
ketishi
to‗xtatiladi,
intoksikatsiyaga
qarshi
chora-tadbirlar
olib
boriladi).
3. Bemorni isitish:
a) bemorga issiq choy,
tonusni
ko‗taruvchi
ichimliklar beriladi;
b) bemorni qo‗l-oyoqlari
etil spirti bilan Yaxshilab
ishqalanadi;
v) qo‗l-oyoqlariga issiq
grelkalar qo‗yiladi;
g) bemor odeyal bilan
o‗rab qo‗yiladi.
4.
SHifokor
ko‗rsatmasiga binoan:
Kordiamin – 2.4 ml v/i
fiz.eritmada;
Mezaton 1%-1.0 ml v/i
fiz eritmada Yuboriladi.
Prednizalon 60-90 mg v/i
fiz.eritmada;
Noradrenalin
0.2%-1-2
ml 0.9%-400 ml NaCl
eritmasida v/i tomchilab
Yuboriladi (AB nazorati
ostida!)
5.
Namlangan
kisloroddan
nafas
oldiriladi;
6.
SHifokor
ko‗rsatmasiga binoan:
GlYukoza 5% - 200 –
1. Kollaps xolati
bartaraf
qilinadi;
2.
Bosh
aylanishi,
chanqash,
ko‗ngil
aynish yo‗qoldi;
3. AB Rs
ko‗rsatkichlari
Yaxshilandi.
253
400 ml.
NaCl – 0.9% - 400 ml
PoliglYukin – 400 ml
ReopoliglYukin – 400 ml
v/i tomchilab Yuboriladi.
7. AB, Rs xar 5-10
minutda o‗lchab kuzatib
boriladi;
8.
SHifokor
ko‗rsatmalari aniq va tez
bajariladi;
9.
Bemor
ag‗voli
muntazam
kuzatib
baxolab boriladi va g‗ar
qanday
o‗zgarishlar
zudlik bilan shifokorga
xabar beriladi.
Rs: Kollaps sababi ko‗p suyuqlik yo‗qotganlik bo‗lsa kardiotonik dori vositalari yo‗qotilgan suyuqlik o‗rni
to‗ldirilgandan keyin buYuriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |