Биринчи бўлим. Фалсафанинг моҳияти, ривожланишининг асосий босқичлари ва йўналиши фалсафа: унинг предмети, мазмуни ва жамиятдаги



Download 0,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/30
Sana25.02.2022
Hajmi0,58 Mb.
#286090
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30
Bog'liq
1-мавзу Фалсафанинг максад ва вазифаси

Дунёқарашнинг моҳияти. Айни шу даврдан бошлаб инсоннинг анча 
ривожланган дунёқараши шакллангани ҳақида ва умуман тўпланган билимлар
амалий кўникмалар, вужудга келган қадриятлар, ўзи ва ўзини қуршаган дунё 
ҳақидаги тасаввурлар мажмуи сифатидаги одамлар дунёқараши тўғрисида ишонч 
билан сўз юритиш мумкин.
Ҳаёт тажрибаси ва эмпирик билимлар асосида шаклланадиган дунёқараш 
оддий ёки эмпирик дунёқараш деб аталади ва инсоннинг дунё ҳақидаги 
тасаввурларининг қисмларга ажралмаган, тизимсиз мажмуи сифатида амал қилади. 
У ҳар қандай дунёқарашнинг негизи ҳисобланади ва одамларга кундалик ҳаёти, 
фаолиятида йўл кўрсатиб, уларнинг хулқ-атвори, аксарият қилмишларини белгилаб, 
муҳим регулятив функцияни бажаради.
Кенг маънода, дунёқараш – инсоннинг ўзини қуршаган борлиққа ва ўз-ўзига 
бўлган муносабатга нисбатан ёндашувлар тизими, шунингдек одамларнинг мазкур 
ёндашувлар билан белгиланган ҳаётий идеаллари, эътиқодлари,, билиш ва фаолият 
тамойиллари, қадрият ва мўлжалларидир.
Шу тариқа таърифланадиган дунёқараш фақат инсонга хос бўлиб, бу унда 
шаклланган онг ва оқилона фаолият мавжудлиги билан боғлиқдир. Бунда инсон 
нафақат тушунчалар яратиш ва мулоҳаза юритиш, хулосалар чиқариш ва 
қоидаларни таърифлаш қобилиятини касб этади, балки тайёр билимдан янги билим 
олиш учун фойдалана бошлайди. Инсоннинг бундай фаолиятини, унинг ижодий 
фаоллигини 
тавсифловчи 
ақл 
одамзот 
ва 
жамият 
эволюциясини 
жадаллаштиришнинг қудратли омилига айланади ва пировардда инсонни ҳайвондан 
ажратиш имконини берувчи асосий белги сифатида амал қилади.
Дунёқарашда ижтимоий муҳитнинг роли. Ақл пайдо бўлиши билан инсон 
ўзини фикрловчи мавжудот сифатида англай бошлайди, унда ўз «мени» ва ўзгалар 
ҳақида тасаввури шаклланади ва ривожланади. Шу тариқа у ўзини ва ўзини 


қуршаган борлиқни англайди, ўзи ва бошқа одамларни, ўзи ва ташқи муҳитни 
фарқлайди, илгари ўзига маълум бўлмаган дунёнинг янги ва янги жиҳатларини 
идрок этади. Бундай қарашлар инсоннинг ўзи ва ўзини қуршаган борлиқ ҳақидаги 
тасаввурлари мажмуи сифатида шаклланадиган дунёқараш негизини ташкил этади. 
Бунда инсон ўзига маъқул ва номаъқул нарсаларни фарқлайди, баҳолар беради, 
устуворликлар тизимини яратади ва муайян мақсадларга эришишда тегишли тарзда 
иш кўради.
Демак, дунёқарашда билиш, қадриятларга муносабат ва хулқ-атворни 

Download 0,58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish