Биринчи бўлим. Фалсафанинг моҳияти, ривожланишининг асосий босқичлари ва йўналиши фалсафа: унинг предмети, мазмуни ва жамиятдаги



Download 0,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet19/30
Sana25.02.2022
Hajmi0,58 Mb.
#286090
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   30
Bog'liq
1-мавзу Фалсафанинг максад ва вазифаси

Фалсафанинг маданий функцияси одамлар дунёқарашини кенгайтириш, 
уларда билишга қизиқиш уйғотиш, назарий фикрлаш маданиятини шакллантириш 
ва ривожлантириш орқали намоён бўлади. У дунёни ўзлаштириш ва билишнинг 
универсал шакли сифатида, инсониятнинг энг яхши ютуқларини ўзида 
мужассамлаштиради ва уларни бутун инсоният мулкига айлантиради. Турли 
мамлакатлар ва халқларнинг фалсафа тарихини ўрганиш уларнинг ўтмишдаги ва 
ҳозирги маданиятини яхшироқ тушуниш имконини беради, ғоялар алмашинуви ва 
маданий анъаналарнинг ўзаро таъсирига кўмаклашадики, бу маданий мерос билан 
узвий боғлиқ бўлган кўпгина муаммоларни ечишда муҳим аҳамият касб этади.
Фалсафанинг аксиологик функцияси ҳаётнинг маъноси, ўлим ва 
умрбоқийлик масалаларини кун тартибига қўйиш, у ёки бу ҳаракат, воқеа, ҳодисага 
“яхши”, “ёмон”, “муҳим”, “фойдали”, “фойдасиз” категориялари билан баҳо 
бериш орқали– аксиологик (юнон. axia - қадрият) функцияни бажаради. У узоқ 
муддатли тенденцияларни қисқа муддатли тенденциялардан фарқлаш, юзаки 
жараёнларни фундаментал жараёнлардан, муҳим нарсалар ва ҳодисаларни иккинчи 
даражали нарсалар ва ҳодисалардан ажратиш орқали инсоннинг қадриятларга 
муносабати билан узвий боғлиқ бўлган тегишли эҳтиёжларини шакллантиради. Шу 
тариқа инсоннинг муайян қадриятлари, мўлжаллари ва устуворликлари 
белгиланади, яъни тегишли қадриятлар тизими таркиб топади. Бу тизим 
одамларнинг муҳим хусусияти ҳисобланади, уларнинг ҳаётга муносабатини акс 
эттиради ва жамиятдаги хулқ-атворини кўп жиҳатдан белгилайди.
Фалсафанинг ахлоқий функцияси одамлар хулқ-атвори ва у ёки бу 
жамиятда юзага келувчи муносабатлар билан боғлиқ. Бунда, масалан, ахлоқий 
қадриятлар, уларнинг табиати, асослари ва жамиятдаги амалий роли фалсафанинг 
тадқиқот предмети ҳисобланадики, бу жамиятда юзага келадиган ва табиий йўл 
билан, яъни реал ҳаёт амалиётида ўрнатиладиган меъёрлар ва қоидаларга сезиларли 
даражада таъсир кўрсатади. Бундай меъёрлар ижтимоий муносабатларни тартибга 
солувчи муҳим дастак ҳисобланади ва одамларнинг ўзаро алоқалари, уларнинг 
муносабатлари ва ўзаро тил топиш даражасида намоён бўлади. Хулоса қилиб айтиш 
мумкинки, фалсафа доимо ахлоқда, жамиятнинг барча аъзолари хулқ-атворида 
намоён бўлади ва шу тариқа яна бир муҳим функция – ахлоқий функцияни бажаради.

Download 0,58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   30




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish