Biologiya 5 new indd

 
a
 
b c
66-rasm. 
Suvda hamda quruqlikda yashovchilar: a–qurbaqa, 
b–salamandra, c–triton.
Suvda hamda quruqlikda yashovchilar sinfi
suv yaqinida 
yashaydi. Teri va o‘pkasi yordamida nafas oladi. Qon aylanish 
sistemasi yopiq, katta va kichik qon aylanish doirasidan iborat. 
Yuragi 3 kamerali, sovuqqonli hayvon. Tuxumini suvga qo‘yadi. 
Shu sababli suvdan uzoqqa ketolmaydi (66-rasm).
Sudralib yuruvchilar sinfi
– asosan, O‘rta Osiyo cho‘llarida 
keng tarqalgan. Tanasi muguz tangacha bilan qoplangan. O‘pkasi 
katakchalarga bo‘lingan. Yuragi 3 kamerali, sovuqqonli hayvonlar 
hisoblanadi. Tuxumini quruqlikka qo‘yadi. Tuxumi qattiq po‘choq 
bilan himoyalangan, sariqlikka boy (67-rasm).
 
a
 
b c
67-rasm. 
Sudralib yuruvchilar: a–kaltakesak, b–ilon, c–timsoh.
Qushlar sinfi
havoda uchishga moslashgan. Tanasi pat bilan 
qoplangan. Havo xaltachalari o‘pkaga ulangan bo‘lib, bir marta 
olgan havosidan 2 marta nafas oladi. Yuragi 4 kamerali, issiqqonli 
http://eduportal.uz

---

72
hayvon. Tana harorati o‘zgarmas bo‘ladi. Oldingi oyoqlari qanotga 
aylangan. Tuxumini bosib yotadi (68-rasm). 
Sutemizuvchilar sinfi
bolasini sut bilan boqadi. Tanasi jun 
bilan qoplangan. O‘pkasi yordamida nafas oladi. Yuragi 4 kame-
rali, issiqqonli hayvon. Bu sinfga hasharotxo‘r sutemizuvchilardan 
tortib, primatlargacha bo‘lgan hayvonlar kiradi (69-rasm). 
 
a
 
b c
69-rasm. 
Sutemizuvchilar: a–yo‘lbars, b–kiyik, c–ot.
Hayvonot dunyosi rang-barang. Barcha hayvonlar yashash mu-
hitiga moslashgan bo‘ladi. 
• umurtqa 
• issiqqonli 
• sovuqqonli
1. Umurtqali hayvonlar qanday sinflarga bo‘linadi?
2. Qaysi hayvonlar sovuqqonli yoki issiqqonli hisoblanadi?
3. Qaysi sinf vakillari faqat suvda uchraydi?