Asos solingan yil

Download 188,73 Kb.

bet	12/12
Sana	24.04.2022
Hajmi	188,73 Kb.
	#580040

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Bog'liq
Termin

Elektron armiya. ingl: electronic army, rus: электронная армия
Informatika va telekommunikasiya tizimlaridan harbiy ishda foydalanish texnologiyasiю
Chip. ingl: chip, rus: чип.
Integral sxema o‘rnatilgan yarimo‘tkazgich moddaning (odatda silikon) kichik bo‘lagi. Oddiy chip millionlab elektron tarkibiy qismlardan (tranzistorlardan) iborat bo‘lishi mumkin. Kompyuterlar choplangan sxemaviy plata deb nomlangan elektron asosga o‘rnatilgan ko‘plab chiplardan iborat.
Chit. ingl: cheat, rus: чит.
Asosan kompyuter o‘yinlarida o‘yinni sinovdan o‘tkazish uchun qo‘llaniladigan maxsus kodlar. Ushbu kodlar, masalan, o‘yinda qahramon o‘lmasligi uchun, keyingi bosqichlarga o‘tish uchun imkoniyat beradi. Odatda chitlarni Internetda osonlik bilan topish mumkin.
CMS.Content Management System.
Tarkib (kontent)ni boshqarish tizimi. Matn va multimedia hujjatlarini yaratish, tahrirlash va boshqarishning qo‘shma jarayonini ta’minlash va tashkillashtirish uchun ishlatiladigan kompyuter dasturi yoki tizimi.
Gradiyent. ingl: gradient, rus: градиент.
Kompyuter grafikasida qurish usuli. Muayyan (asosiy) nuqtalarning rangi va shaffofligi belgilanib, qolgan nuqtalarning rangi va shaffofligi ularga nisbatan yoki muayyan matematik algoritmlar asosida hisoblanadi. Shu tarzda dastlabki va so‘nggi nuqtalarning koordinatalari va rangini belgilab, bitta rangdan boshqa rangga tekis o‘tishlarni hosil qilish mumkin.
IDE

1. Integrated Development Environment

Ishlab chiqishning birlashgan muhiti. Dasturlovchi tomonidan dasturni ishlab chiqishda ishlatiladigan dasturiy moslamalar tizimi. Ishlab chiqarish muhiti odatda matn tahririni, kompilyator va/yoki interpretatorni, yig‘ish avtomatlashtiruvchisini va sozlagichni o‘z ichiga oladi. Ba’zi hollarda nazorat tizimlari integrasiyasi uchun ishlatiladigan moslamalardan foydalanuvchining grafik interfeysda ishlashini yengillashtiruvchi turli moslamalardan iborat.

Ko‘pgina zamonaviy ishlab chiqarish muhitlari, shuningdek, klass brauzerlarini, obyekt kontrolleri va klasslarning iyerarxik diagrammasini (dasturiy ta’minotni ob’yektga yo‘naltirilgan ishlab chiqarishda ishlatiladi) o‘z ichiga oladi. Ba’zi ishlab chiqarish muhitlari bir nechta tillarga moslangan bo‘lishiga qaramasdan (Eclipse yoki Microsoft Visual Studio), odatda, ishlab chiqish muhiti dasturlashning bitta tiliga moslashtirilgan bo‘ladi (Visual Basic).

2. Integrated Drive Electronics – IDE diskli qurilmalari interfeysi. Birlashgan boshqaruv elektronikasiga ega diskli to‘plovchilari uchun interfeys turi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [12.04.20 10:45]

ISBN
International Standard Book Number
Kitob uchun xalqaro standart tartib raqami. Kitobga nashriyot tomonidan beriladigan 10 xonalik noyob tartib raqami. Tartib raqamlash tamoyillari ISO 2108 ko‘rsatmalarida keltirilgan.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [12.04.20 13:02]

Java

1. Obyektga yo‘naltirilgan arxitekturali dasturlash tili. Java tili 1992-yili paydo bo‘lgan va SUN Misrosystems korporatsiyasi tomonidan taklif qilingan. U avvaliga OAK deb atalib, elektron-maishiy asboblarning boshqarish tili sifatida ishlab chiqilgan. Ammo, 1995-yili nomini Javaga almashtirib, tarmoqda foydalanilayotgan platformadan mustaqil ravishda amaliy dasturlarni yaratish imkonini beradigan vosita bo‘lib qoldi. Shu sababli, bu til bir platformadan boshqasiga yengil ko‘chirilishi bilan tavsiflanadi, axborotni muhofazalashning rivojlangan vositalariga ega va tarmoqda ishlash imkoniyatiga ega. Bu birinchi navbatda Internet tarmog‘iga va uning global ulanish xizmatiga tegishli. Java tili sintaksisi C++ ning sintaksisiga o‘xshash bo‘lib, u maxsus ochiq tarmoq muhitida ishlashga mo‘ljallangan. Java tilining texnologiyasiga tayanib SUN Misrosystems korporatsiyasi operatsion tizim ishlab chiqdi. Java asosida, shuningdek JavaOS operatsion tizimi hamda Java texnologiyasi yaratilgan va xilma-xil operatsion tizimlar ishlab chiqilmoqda.

2. «Appletlarni» yaratish texnologiyasi - foydalanuvchining kompyuteriga saytning sahifasi bilan birga yuklanib, shu sahifani «jonlantirish» imkonini beradi. Appletlar sahifaga qo‘shimcha funksionallikni

taʼminlashi mumkin, animatsion reklamani amalga oshirishi va hattoki, sahifaning ichiga o‘rnatilgan katta bo‘lmagan o‘yinni ifodalashi mumkin.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [12.04.20 14:08]

Bilasizmi?
Koʻpchilik Oʻzbekiston sunʼiy yoʻldosh uchirib, internetni tezligini bir necha barobarga oshirish mumkin deb fikr yuritadi. Bu aslida notoʻgʻri fikr! Sababi, sunʼiy yoʻldosh orqali maʼlumot almashish tannarxi juda qimmat va ishonchsiz (tashqi omillarga taʼsirchan) sanaladi.

Fakt: Dunyo boʻylab Internet tarmogʻida almashinuvchi maʼlumotlarning 99% koʻp ulushi kabelli internet tarmogʻi hissasiga toʻgʻri keladi. Sunʼiy yoʻldosh Internet tarmogʻi orqali oʻtuvchi maʼlumotlarning ulushi nol butundan sal kattaroq son hisoblanadi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [13.04.20 19:35]

JAR
Java ARchive
Java arxivi, JAR fayli. Java klassi fayllarini taxlangan shaklda, ko‘makchi klasslarni va metaaxborotni (“manifest”) o‘z ichiga oladi. Bundan tashqari raqamli imzolarni ham o‘z ichiga olishi mumkin.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [14.04.20 09:03]

GUI
Graphical User Interface

Foydalanuvchining grafik interfeysi.

Foydalanuvchi va kompyuter o‘zaro ishlashi uchun maxsus tizim. U foydalanuvchiga barcha mavjud obyektlar va ekran (oyna, belgi, menyu, knopka, ro‘yxat)ning grafik komponenti sifatidagi funksiyalarni tasvirlashga asoslangan. Nazorat qatori interfeysidan farqli o‘laroq, foydalanuvchi (klaviatura yoki boshqa kiritish uskunasi orqali) ekranda ko‘ringan barcha obyektlarni ixtiyoriy ishlatish imkoniyatiga ega.

Foydalanuvchining grafik interfeysining quyidagi ko‘rinishlari mavjud:

- oddiy: ekran shaklida va kiritish-chiqarish standart elementlari;
- grafik, ikki o‘lchamli: kiritish-chiqarish
nostandart elementlari va metaforalar;
- uch o‘lchamli.

Foydalanuvchining grafik interfeysi 1970-yillarda birinchi marta Xerox PARS ilmiy laboratoriya olimlari tomonidan taklif qilingan va Apple Somputer korporatsiyasi

mahsulotlarida tijoratga qo‘yilgan. AmigaOS operatsion tizimda ko‘p vazifali foydalanuvchining grafik interfeysi 1985-yilda ishlatilgan. Hozirgi paytda foydalanuvchining grafik interfeysi sotuvdagi ko‘pchilik operatsion tizimlarda va qo‘llanmalarda standart holatda tarkibiga kiradi.
👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [14.04.20 09:21]

Ethernet

Lokal kompyuter tarmog‘ini tashkil qilish uchun qo‘llaniladigan texnologiya. Ethernet texnologiyasi yordamida “umumiy shina” va “yulduz” sxemalari bo‘yicha tarmoqlarni yaratish mumkin. Ethernet tarmoqlarida ma’lumotlarni uzatish tezligi 10 Mbit/sekundgacha bo‘ladi. Ethernet standarti IEEE 802.3 hujjati bilan belgilangan.

Ethernet ajrata olinuvchan muhit va keng eshittirishli uzatish tarmoqlari arxitekturasini belgilaydi (barcha bog‘lamalar paketni bir paytning o‘zida qabul qiladi), foydalanish uslubi – CSMA/CD. Fizik topologiyasi – ekranlashtirilgan koaksial kabel uchun shina, o‘rama juft uchun yulduz, optik tolali kabel uchun ikki nuqtali ulanish.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [14.04.20 11:13]

DRAM
Dynamic Random Access Memory

To‘g‘ri foydalana olishning dinamik xotirasi – sxemotexnika nuqtai nazaridan kondensatorlarning ikki o‘lchamli matrisasi (qatorlar x ustunlar) shaklida yaratilgan xotira.

Juda arzon, lekin kondensatorlardagi zaryadlarning doimiy “yangilanib turishini” yoki qayta yaralishini (refresh) talab qiladi. Qayta yaralish xotirani “bo‘sh” o‘qish sifatida bajariladi. Ushbu jarayon ancha vaqt talab qiladi, chunki bu paytda regenerasiya kontrolleridan tashqari hech bir qurilma xotiradan foydalana olmaydi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [14.04.20 13:15]

CSA
Canada Standards Association
Kanadada joylashgan tashkilot, elektron vositalarni xavfsizlikka sertifikatlash uchun javobgar

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [15.04.20 12:07]

Demping (Dumping)

Tovarlarni tashqi va ichki bozorda sunʼiy arzonlashtirilgan, oʻrtacha chakana narxlardan, baʼzan tannarxdan past narxlarda sotish; tashqi bozorni egallash uchun raqobat kurashi vositalaridan biri.

Microsoft kompaniyasi IBM bilan brouzerlar raqobatida demping qoʻllab, Internet Explorer brouzerini tekin qilib Windows OS tarkibiga joylashtirgan.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [15.04.20 12:38]

TCP/IP
Transmission Control Protocol/Internet Protocol

TCP/IP protokollari oilasi. Internetda ma’lumotlarni uzatish uchun ishlatiladigan protokollar to‘plami. Dastlab UNIX operasion tizimlari uchun yaratilgan. Hozirgi paytda barcha asosiy operasion tizimlarga o‘rnatiladi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [15.04.20 14:22]

Telnet
TELecommunication NETwork

Tarmoq orqali matnli interfeysni ta’minlovchi tarmoq protokoli (zamonaviy shaklida TCP transporti yordamida). Protokolning mijoz qismini bajaruvchi ba’zi utilitalar ham telnet deyiladi. Protokolning asosiy vazifasi – terminal qurilmalar va terminal jarayonlar o‘zaro ishini ta’minlash. Protokol shifrlash yoki ma’lumotlar haqiqiyligini tekshirishni ko‘zda tutmaydi. Shuning uchun u TCP protokoli zaif bo‘lgan barcha turdagi hujumlarga zaif. Tizimga uzoqdan xavfsiz ulanish uchun SSH tarmoq protokoli qo‘llaniladi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [15.04.20 18:32]

FAT
File Allocation Table

1. FAT fayl tizimi. Fayllarni joylashtirish jadvali (FAT)ga asoslangan oddiy disk fayl tizimi. FAT-32 fayl

tizimining paydo bo‘lishi bilan FAT, FAT-16 deb belgilana boshladi.

2. Fayllarni joylashtirish jadvali. Fayl tizimining disk joyining taqsimlanishi to‘g‘risidagi axborot saqlanuvchi xizmat sohasi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [15.04.20 18:35]

UML
Unified Modeling Language

Modellashning birlashtiruvchi tili. Dasturiy ta’minotni ishlab chiqish sohasidagi obyektli modellashning grafik izohlash tili. UML keng ko‘lamli til hisoblanadi. Tizimning abstrakt modelini yaratish uchun grafik belgilarini ishlatadigan ochiq standart. UML asosan dasturlash tizimlarini aniqlash, vizualizasiya, loyihalash va hujjatlashtirish uchun yaratilgan. UMLni ishlatish dasturiy ta’minotni modellash bilangina chegaralanib qolmaydi. Uni shuningdek, biznes jarayonlarini modellashda, tizimni loyihalashda va korxona shaklini ko‘rsatishda ham ishlatishadi.

UML dasturiy ta’minot ishlab chiquvchilariga umumiy tushunchalarni taqdim qilishda (klass, komponent, umumlashtirish, birlashtirish va xulq-atvor) grafik belgilarda kelishtirishga imkoniyat beradi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [16.04.20 09:32]

FTP
File Transfer Protocol

Fayllarni uzatish protokoli hamda uni amalga oshiruvchi dastur. Protokol fayllarni TCP/IP asosida tarmoqdan, jumladan, Internetdan ham foydalanuvchi kompyuterlar orasida fayllar uzatish uchun ishlab chiqilgan. Biror axborotdan FTP yordamida foydalanish amalga oshirilayotgan kompyuterda FTP mijoz, boshqa kompyuterda esa FTP serveri o‘rnatilgan bo‘lishi lozim. Veb amaliyotida FTP orqali foydalanish odatda provayder serverida joylashgan veb-sayt sahifalarini o‘qish uchun ishlatiladi.

Protokol shifrlanmaydi, mualliflash paytida login va parol ochiq matn sifatida uzatiladi. Sniffer yordamida ularni osonlik bilan “tutib olish” mumkin. Ushbu usul tarmoqning bitta qismida joylashganda yaroqlidir. Maxsus dasturlar yordamida uzatiladigan fayllarni muallifflash bo‘lmasa tutib olish mumkin. Trafikni tutib olishdan muhofaza qilish uchun SSHdan foydalanish mumkin.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [16.04.20 13:34]

HTTP holati kodi
ingl. HTTP status code

HTTP holati kodi server javobi birinchi qatorining bo‘lagi.

Uchta arab raqamlaridan iborat butun son. Birinchi raqam holat klassni ko‘rsatadi. Hozirgi paytda holat kodlarning 5 ta klassi belgilangan:

1xx Informational (Axborot beruvchi) - so‘rov olingan va tushunilgan, ishlov davom etayapti.

2xx Success (Muvaffaqiyat) - so‘rov muvaffaqiyatli olindi, tushunildi va ishlovlandi.

3xx Redirection (Qayta marshrutlash) - so‘rovni bajarish uchun keyingi harakatlar qilinishi kerak.

4xx Client Error (Mijoz xatosi) - so‘rov yomon sintaksisga ega yoki bajarilishi mumkin emas.

5xx Server Error (Server xatosi) - server ushbu so‘rovni bajarish qobiliyatiga ega emas.

Quyida IANA holati kodlari ro‘yxatidan ba’zi javob kodlari keltirilgan:

301 - Resurs doimiy ravishda ko‘chirilgan - hujjat server tomonidan ishlatilmaydi, ishorat esa boshqa sahifaga yo‘naltiradi.

303 - Boshqa resursga qarang - so‘ralgan resurs boshqa manzilda joylashgan va uni GET usulidan foydalangan holda so‘rov qilish kerak.

307 - Vaqtinchalik qayta marshrutlash - so‘ralgan resurs vaqtinchalik boshqa manzilga o‘tkazilgan.
403 - Resursga kirish taqiqlangan - ko‘pgina holatlarda hujjatga kirish uchun maxfiy so‘z kiritish yoki ro‘yxatdan o‘tgan foydalanuvchi bo‘lishi kerak.

404 - Resurs topilmadi - hujjat mavjud emas.

500 - Serverning ichki xatosi - server oldindan kutilmagan shart bilan to‘qnashdi va bu so‘rovni bajarish imkoniyatini bermayapti.

503 - Xizmatdan foydalanish mumkin emas

- vaqtinchalik yuklanganligi yoki o‘chganligi sababli xato kelib chiqdi va serverga texnik yordam ko‘rsatilmoqda.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [18.04.20 10:42]

Yashirin reklama
ingl: hidden advertising
rus: скрытая реклама

Reklama deb belgilanmagan, joylashtirilishi va ko‘rinishi bo‘yicha boshqa materiallardan farq qilmaydigan, shaxsiy xabar sifatida yuborilgan va shularga o‘xshash axborot. Yashirin reklama foydalanuvchi anglay olmaydigan holda uning ongiga ta’sir qiladi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [19.04.20 23:32]

Elektron qo‘lqop
ingl: electronic glove
rus: электронная перчатка

Virtual borliqqa kirish uchun qo‘lga kiyiladigan qurilma. Elektron qo‘lqop foydalanuvchi qo‘llarining kafti va barmoqlari yordamida virtual borliq obyektlarini boshqarishni amalga oshiradi. Elektron qo‘lqopga qo‘shimcha shlem yoki shlem-displey tizimi qo‘llanilishi mumkin.

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [20.04.20 08:02]

O‘zak
ingl: kernel
rus: ядро

Operasion tizimning markaziy bo‘lagi. U moslamalarga kompyuter resurslariga (prosyessor vaqti, xotira va tashqi apparat ta’minoti) kirish imkoniyatini beradi. Shuningdek, o‘zak aktiv tizimi va tarmoq protokollari servisini amalga oshiradi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [21.04.20 09:15]

Xot-spot
ingl: hotspot
rus: хот-спот

1. Telekommunikasiya: Wi-Fi simsiz tarmog‘i bilan qoplangan joy. Kirish nuqtasi WLAN orqali mobil tashrifchilarga ommaviy simsiz keng ko‘lamli tarmoq xizmatlarini ko‘rsatadigan aniq geografik joy. Xot-spotlar aholi zich joylarda, jumladan aeroportlar, temir yo‘l stansiyalari, kutubxonalar, kemalar to‘xtaydigan joylar, yig‘inlar o‘tkazish markazlarida va mehmonxonalarda joylashadi. Xot-spotlardan foydalanish oralig‘i, odatda, cheklangan bo‘ladi.

2. Dasturlash: Kodning nozik joyi; dasturdagi bajarilishi ko‘p vaqtni talab qiladigan joy.

3. Grafika: Ekran, dasturning grafik interfeysi yoki veb-saytdagi joy, uni bosganda ma’lum harakatlarni keltirib chiqaradi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [21.04.20 14:57]

Xalqaro telekommunikasiyalar ittifoqi (XTI)
ingl: International telecommunications union (ITU)
rus: Международный союз электросвязи (МСЭ)

Elektr aloqasidan foydalanish va uni rivojlantirish masalalari bilan shug‘ullanuvchi xalqaro tashkilot. XTI Jeneva (Shveysariya)da joylashgan bo‘lib, Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT) tomonidan boshqariladi.

XTI 1865 - yilda yaratilib, 1932 yilgacha Xalqaro telegraf ittifoqi deb atalgan. XTI maqsadi barcha aloqa turlaridan mintaqaviy foydalanishda xalqaro hamkorlikni ta’minlash va kengaytirish, texnik vositalarini mukamallashtirish va ulardan samarali foydalanishdir. XTI, shuningdek, simsiz tarmoqlar uchun chastotalarni ro‘yxatga olishga ham javobgardir.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [23.04.20 08:02]

Telegram kanali nofaol obunachilardan qanday tozalanadi?

Telegram kanalini tozalash uchun davriy tarzda bir oydan ortiq kirmagan hamda o‘chgan akkauntlarni o‘chirib turish lozim.

Qoida bo‘yicha Telegram’dagi kanal muallifi o‘z kanalida faqat 200 obunachini yoki barchasini yulduzcha orqali qidiruv maydonida so‘rov bergan holda ko‘ra oladi. Har bir foydalanuvchining o‘ng tomonida u qachon oxirgi marta tarmoqda bo‘lganligini ko‘rsatuvchi sana va vaqt ko‘rinib turadi.

♻️ Kanalni tozalashingiz mumkin:

- Qo‘lda. Obunachilarni izlashda yulduzcha bilan so‘rov berasiz va Telegram’ga bir oydan ko‘proq kirmaganlarni (ular katta ehtimol bilan qaytib kirishmaydi) va o‘chgan akkauntlarni o‘chirib tashlaysiz.

- Bu uchun maxsus ishlab chiqarilgan @crosser_bot boti yordamida.

📲 Buning uchun kerakli qadamlar:

1️⃣. Ushbu botni o‘z kanalingiz adminlari safiga qo‘shasiz, unga “adminlarni qo‘shish” huquqini berasiz.

2️⃣. Botning o‘zida “Аудитория” funksiyasini tanlaysiz.
3️⃣. Unga o‘z kanalingiz havolasini yuborasiz.
4️⃣. Hisobotni olasiz.
5️⃣. Hisobotda ko‘rsatilgan o‘chgan yoki nofaol akkauntlarni tanlagan holda, barchasini yoki bir qismini o‘chirasiz.

Bu bir oydan ortiq kanalga kirmagan obunachilar bo‘ladi.

Obunachilar sonining kamayishi sizni har qancha tashvishga solmasin, kanalning qatnashchilarini onda-sonda shunday tozalab turish maqsadga muvofiqdir.

🤔 Keling bu nima uchun kerakligini keltirib o‘tamiz:

✔️ Bu faqat raqamlardir, agar odamlar Telegram’dan foydalanmayotgan va unga anchadan buyon kirmayotgan bo‘lishsa, ular shunchaki statistikani buzishadi va ulardan shunchaki foyda bo‘lmaydi;

✔️ Reklama uchun belgilangan narxga bu ta’sir ko‘rsatmaydi (rus segmentida ko‘proq uchraydigan holat), chunki odamlar obunachilarning soniga emas, balki postlardagi kuzatishlar soni va auditoriyaning qanchalik jalb etilganligini kuzatishadi (har doim ham emas, o‘zbek segmentida ko‘pchilik reklamaga buyurtma berishda avvalambor kanal obunachilari soniga qaraydi va ko‘p holatlarda shunchaki aldanadi);
✔️ Boz ustiga siz mahsulotingizni reklama qilish orqali, u qanchalik zo‘r bo‘lmasin, shunchaki o‘tkaza olmaysiz - bu shunchaki raqamlar va ular sizga hech narsa bermaydi.

Siz uchun nima muhim, ko‘p obunachilarga ega bo‘lish - lekin ularning kam jalb etilganligimi yoki kam bo‘lsa ham - lekin e’tiborli, postlaringizni intiqlik bilan kutadiganlarimi?

Hamma o‘zi uchun o‘zi qaror chiqaradi. Yaxshi kanal vaqt o‘tishi bilan baribir o‘sib ketadi.

Ko‘rib turganingizdek, kanalni tozalab turish muhim! Bu yaxshi kanal rivojlanib borishining zaruriy shartidir. Kamaygan auditoriyaning o‘rnini esa har doim yangi auditoriya hisobiga to‘ldirish mumkin.

P.S. Botning yana bir foydali jihati, bu botni ikki kanalga admin qilgan holda, shu ikki kanalni solishtirib, u va bu kanalda jami nechi kishi bir vaqtning o‘zida a’zo bo‘lganligini aniqlay olish imkoniyatidir. Masalan, Azamat Bahodirov (kimningdir ismi va familiyasiga mos kelib qolsa, oldindan uzr so‘raymiz) har ikki kanalda obuna bo‘lgan bo‘lsa, qidiruv natijasida bir inson deb chiqib keladi. Buni har ikki kanalda admin bo‘lgan taqdiringizdagina tekshira olasiz.

Manba (http://t.me/itspecuz)

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [23.04.20 19:19]

InshaAlloh, hali xiyobon va bozorlarimiz odamga, maktab va bog‘chalar bola kulgusiga, ko‘chalarimiz avtomobillarga yana to‘ladi. Va o‘shanda hamkasbimiz bilan kafe ayvonida qahva ichib suhbatlashib o‘tirish, jazirama kunda metroning salqin bekatiga tushib zamondoshlar qatori bir vagonda ketish, choyxonada sinfdosh do‘stlar bilan hazil-huzul qilish odatiy holdek, shundoq ham bo‘lishi kerak voqeadek qabul qilinmaydi. Har nafasdan bahra olish va har qadamdan zavqlanishga o‘rgatib ketyapti virus. Faqat... yomon tarafi, bir yil o‘tmay bu kunlarni esdan chiqarib, takror xudbinlik ko‘rsatib qo‘yishimiz. Zero, inson o‘z fitrati bilan “unutuvchi”dir. Har birimizni olgan nafasi, ichgan suvi, kechirgan kuniga shukr qiluvchilar qatorida qilsin.

©Davron Kabulov

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [24.04.20 20:36]

400 million foydalanuvchi, oʻquv testlari yaratuvchilari uchun 400 ming yevro, yangilangan soʻrovnomalar va 20000 ta stiker

Telegram oylik faol foydalanuvchilari soni 400 million nafarga yetdi, bu bir yil oldingiga nisbatan 100 millionga koʻproq.

Har kuni kamida 1,5 million yangi foydalanuvchi Telegramdan roʻyxatdan oʻtadi. Jildlar, bulut xotirasi va kompyuterdan kirish imkoniyati Telegramni karantin davrida masofadan turib ishlash va oʻqish uchun ideal vositaga aylantiradi. Telegram dunyoda 20 dan ortiq mamlakatlarda eng koʻp yuklab olingan ijtimoiy tarmoq ilovalari roʻyxatida birinchi oʻrinda turganligining ajablanarli tomoni yoʻq – dunyo boʻylab odamlar katta tezlik bilan Telegramga oʻtishmoqda.

Kelgusida nimalarni rejalashtirmoqdamiz?

Ayni paytdagi butun dunyo boʻyicha yakkalanish videomuloqot uchun ishonchli vositalar qanchalik yetmayotganini koʻrsatdi. 2020-yilda videochaqiruvlar huddi 2013-yilda xabarlar kabi hayotning bir qismiga aylandi. Xavfsizlik yoki qulaylikni taklif qiladigan ilovalar mavjud, lekin har doim ulardan birini tanlashga toʻgʻri keladi. Biz buni tuzatishga umid qilamiz va 2020-yilda xavfsiz guruh videochaqiruvlarini ishga tushirmoqchimiz.

U paydo boʻlishi bilan, biz u haqida blogda yozamiz. Shunday ekan, soʻrashni toʻxtating. 😈

Batafsil oʻqish... (https://telegram.org/blog/400-million/uz)

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [25.04.20 08:02]

VDS
Virtual Dedicated Server

Virtual ajratilgan server. Foydalanuvchiga virtual ajratilgan server xizmatlarini ko‘rsatish. Operasion tizimni boshqarish nuqtai nazaridan fizik ajratilgan serverga o‘xshaydi. Bularga root akkaunti ostida kira olish, o‘z IP-manzillari, portlari, filtrlash qoidalari va marshrutizasiya jadvallari kiradi. Virtual server ichida tizim kutubxonalarining o‘z versiyalarini yaratish va mavjud kutubxonalarni o‘zgartirish, xohlagan fayllarni, jumladan, bosh va boshqa xizmat direktoriyalaridagi fayllarni, o‘chirish, qo‘shish, o‘zgartirish mumkin. Shuningdek, o‘z qo‘llanmalarini o‘rnatish yoki mavjud bo‘lgan dasturiy ta’minotni sozlash va o‘zgartirish ham mumkin.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [26.04.20 04:01]

SUN Microsystems

Apparatli va dasturiy ta’minot ishlab chiqaruvchi kompaniya. SUN (Stanford University Networking) 1982 yilda yaratilgan bo‘lib, AQSHning Kaliforniya shtatida joylashgan.

SUN superkompyuterlar, tarmoqlar uchun jihozlar, jumladan serverlar, ishchi stansiyalari, tashqi xotira qurilmalari, elektron pochta va tarmoqni boshqarish uchun dasturiy ta’minot, mikroprosyessorlar, Internet tarmog‘ining kabel televideniyesi tarmoqlari bilan o‘zaro ishlash qurilmalarini ishlab chiqaradi. Kompaniya UNIX operasion tizimi muhiti uchun ishchi stansiyalarini yaratish va Java dasturlash tilini rivojlantirishga oid ishlari bilan mashhur. Kompaniya mahsulotlari qatoriga SPARC ishchi stansiyalari va Solaris operasion muhiti ham kiradi.

Asos solingan yil: 1982

Joylashuvi: AQSH, Santa-Klara, Kaliforniya shtati
Muhim shaxslar: Skott Maknili!(direktorlar kengashi raisi), Djonatan Shvars (bosh/ijrochi direktor)
Soha: Kompyuter texnikasini, dasturiy ta’minotini ishlab chiqarish
Veb-sayt: www.sun.com

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [26.04.20 08:04]

IPsec
IP Security

IP xavfsizligi. Tarmoqlararo IP protokoli orqali uzatilayotgan ma’lumotlarning himoyasini ta’minlovchi protokollar to‘plami. IP paketlarining haqiqiyligini tasdiqlash va/yoki ularni shifrlashni amalga oshirishga imkon beradi. IPsec, shuningdek, Internet tarmog‘ida kalitlarni xavfsiz almashish uchun protokollarni ham o‘z ichiga oladi. IPsec IPv6ning ajralmas qismidir. IPsec TCP va UDPga asoslangan barcha protokollarning himoyasi uchun qo‘llanilishi mumkin.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [26.04.20 10:52]

GUID
Globally Unique Identifier

Global noyob identifikator. O‘n olti baytli (128 bitli), noyobligi kafolatlangan identifikator. Ikkita bir xil GUIDni yaratish ehtimoli shunchalik kamki, uni hisobga olmasa ham bo‘ladi. GUID COM-obyektlarining noyob interfeys nomlarini yaratish uchun ishlatiladi (CLSID).

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [26.04.20 19:16]

FIFO
First Input First Output

Birinchi bo‘lib kirdi, birinchi bo‘lib chiqdi. Bu degani avval yozilgan (ya’ni kirgan) ma’lumotlar undan so‘ng yangi ma’lumotlar kiritilganda oldi tomonga siljishini nazarda tutuvchi xotirani tashkillashtirish usuli. Odatda bunday tashkil etilgan xotira ma’lumotlarni qabul qilish-uzatish paytida bufer xotirasi sifatida qo‘llaniladi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [27.04.20 12:33]

DWDM
Dense Wavelength Division Multiplexing

Spektral zichlashtirish texnologiyasi. Optik tola aloqa liniyalarining o‘tkazish tezligini oshirish imkonini beradi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [30.04.20 04:02]

Android’da internetni tejash 📲

Internetni iqtisod qilish funksiyasi ilovalarga orqa fondan turib internetdan foydalanishini cheklaydi. Ushbu imkoniyatni faollashtirish tartibi esa quyidagicha:

1️⃣. “Настройки”ni oching. ⚙️

2️⃣. “Подключения”ga o‘ting.
3️⃣. “Использование данных” va “Экономия трафика”ga bosing.
4️⃣. Trafikni iqtisod qilish funksiyasini faollashtiring.

Lozim bo‘lgan taqdirda “Использ.прилож.при эконом.траф.”ga o‘tish orqali ushbu cheklov ta’siridan ba’zi ilovalarni chiqarib qo‘yishingiz mumkin.

📌 Izoh: Proshivkadan qat’iy nazar, sozlamalarning joylashuvi va nomlanishi farqlanishi mumkin.

Manba (http://t.me/itspecuz)

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [30.04.20 13:24]

CSD
Circuit Switched Data

GSM standartli mobil telefonlar uchun ishlab chiqilgan ma’lumotlarni uzatish texnologiyasi. CSD ma’lumotlarni 9,6 Kbit/sekund tezlikda tarmoq va kommutasiya nimtizimiga (Network and Switching Subsystem, NSS) uzatish uchun bitta davriy intervaldan foydalanadi. NSSda ma’lumotlar normal modem aloqasi ekvivalenti orqali telefon tarmog‘iga uzatilishi mumkin.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [30.04.20 13:52]

Fayl nomi kengaytmasi
ingl: filename extension
rus: расширение имени файла

Fayl nomidan keyin joylashadigan fayl nomining bir qismi. Masalan, “def.exe” fayl nomidagi “exe” qismi kengaytma bo‘lib hisoblanadi. Kengaytmalar fayllar oilasini belgilash uchun ishlatiladi.bOdatda operatsion tizim kengaytmaga qarab fayl bilan nima qilish mumkinligini bilib oladi.

Masalan:
EXE (ingl: executable) – bajariluvchi fayl
BAS – BASIC tilidagi fayl,
BAT – ishga tushirilayotgan buyruq fayli,
COM – tushirilayotgan DOS fayli,
DAT – matn fayli,
DOC – Microsoft Word formatidagi fayl,
GIF – grafik fayl
HTM – HTML formatidagi fayl.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [02.05.20 07:19]

Utilita
ingl: utility
rus: утилита

Kompyuter va kompyuter dasturlariga texnik xizmat ko‘rsatish quroli bo‘lmish xizmat dasturi. Utilitalar kompyuter tizimlarini sinovdan o‘tkazish, operasion tizim yoki uning qismlarini testlash va qayta tiklash, buzilgan yoki yo‘qotilgan fayllarni qayta tiklash va h.k. uchun xizmat qiladi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [04.05.20 08:15]

Trafik
ingl: traffic
rus: трафик

Telekommunikasiyalar tarmog‘i orqali uzatilayotgan xabarlar to‘plami. Trafik vaqt birligida uzatilayotgan, kompyuter xotirasining o‘lcham birligida ifodalangan (bit sekundiga) axborot hajmi bilan aniqlanadi. Trafik kanalning yoki kommunikasiya tarmog‘ining yuklanganligini

belgilaydi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [04.05.20 08:31]

Tovush platasi
ingl: sound board
rus: звуковая плата

Kompyuter yordamida tovushlarni yozish va eshittirish, musiqani sintezlash, kompyuterga ulangan tashqi akustika apparatlarini boshqarish imkonini beradigan plata

(foydalanuvchi tizimining bo‘lagi). Tovush platasi o‘z mikroprosyessoriga ega bo‘lib, tovushni tizimga kiritishda analog-raqamli o‘zgartirish va chiqarishda diskret-analog o‘zgartirishni ta’minlaydi. Ko‘pincha plata ma’lumotlarni zichlashtirishni ham amalga oshiradi.

1 - Raqamli chiqish

2 - Mikrofon kirish
3 - Analog liniya kirishi
4 - Oldingi chapdagi / o‘ndagi va quloq uchun
moslama
5 - Sabvufer
6 - Chapdagi / o‘ndagi
7 - Orqadagi chap / o‘ng

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [04.05.20 16:08]

Tizim ma’muri
ingl: system administrator
rus: системный администратор

Tashkilot yoki muassasa tizim dasturiy ta’minotining ahvoli, rivojlanishi va foydalanilishi uchun javobgar inson yoki shaxslar guruhi. Tizim ma’muri foydalanuvchilarning qayd yozuvlarini olib boradi, qayd yozuvlari siyosatini belgilaydi, operasion tizimlarning faoliyati va ma’lumotlar muhofazasining kerakli pog‘onasini ta’minlaydi. U ushbu tashkilotning tizim muhandislari, tizimli dasturlashtiruvchilar va foydalanuvchilari bilan o‘zaro aloqada ishlaydi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [05.05.20 08:43]

Terminal
ingl: terminal
rus: терминал

1. Axborot tizimiga ma’lumot va buyruqlarni kiritish-chiqarish qurilmasi. Terminallar ishlatiladigan xillar ro‘yxati katta bo‘lib, ularning eng oddiysi telefon apparati hisoblanadi. Informatikada, banklarda, savdoda ixtisoslashgan funksiyalarni bajaradigan terminallardan foydalaniladi.

2. Telefon liniyasining yakuniy yoki uning boshqa liniya yoki tarmoq bilan ulanadigan nuqtasi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [05.05.20 11:37]

Soʻrovlar tili
ingl: query language
rus: язык запросов

Ma’lumotlar bazasidan axborot chiqarib olish uchun mo‘ljallangan ixtisoslashgan til. So‘rovlar tiliga de-fakto standart bo‘lib SQL tili hisoblanadi

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [06.05.20 00:34]

URL
Uniform Resource Locator

Kompyuter tarmog‘idagi manzilni va uni olish mexanizmini aniqlaydigan veb-resurs uchun havola. URL manzil esa, yagona manba identifikatori (URI) ning o‘ziga xos turi. Ko‘p hollarda ushbu atamalar fayllarni uzatish (ftp), elektron pochta (mailto), maʼlumotlar bazasiga kirish (JDBC) va boshqa ko‘plab ilovalar uchun ishlatiladi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [06.05.20 08:40]

Subdomen
ingl: subdomain
rus: субдомен

Asosiy domenda uchinchi pog‘onali qo‘shimcha domen nomi. Ildiz katalogi hujjatlari yoki asosiy serverning istalgan ichki katalogiga ko‘rsatishi mumkin. Ko‘rinishi: site.domain.uz.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [06.05.20 14:26]

Subnoutbuk
ingl: subnotebook
rus: субноутбук

Kichik o‘lchamlar va vazn hamda oddiy noutbukning ko‘pgina xarakterli xususiyatlariga ega bo‘lgan o‘ta ixcham kompyuter. Subnoutbuklar displeyi 10-13,3 dyuymga teng bo‘ladi. Kichik o‘lchamlari sababli tashqi portlar va diskovodga ega bo‘lmaydi

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [08.05.20 12:08]

Server
ingl: server
rus: сервер
1. Tarmoqda joylashgan fayllar va boshqa resurslardan foydalanishni taqdim etuvchi tarmoqdagi kompyuter. Internetda server deganda, veb-sahifalar joylashgan va veb-brauzerlar so‘rovlariga javob beruvchi kompyuter tushuniladi.

2. Mijoz dasturlariga ma’lum xizmatlarni ko‘rsatuvchi dastur. Server dasturi va mijoz dasturlari bitta yoki turli kompyuterlarda bajarilishi mumkin. Masalan, kompyuterda o‘rnatilgan elektron pochta dasturi mijoz dasturidir. U pochta qutisi vositasida ushbu quti joylashgan kompyuter bilan server dasturi orqali muloqotda bo‘ladi.

Serverlarning eng muhim turlari quyidagicha:

- WWW serverlari multimediali axborot va ma’lumotlar bazalari tarkibini taqdim etish uchun mo‘ljallangan;

- elektron pochta serverlari;
- fayllarni almashish uchun mo‘ljallangan FTP serverlari;
- voqey vaqtda muloqot qilish serverlari (chatlar);
- Internet telefoniyasi faoliyatini ta’minlovchi serverlar;
- Internet orqali radio va videoni uzatish tizimlari.

3. Server dasturi bajarilayotgan kompyuter.

q: Mijoz-server arxitekturasi

👉🏻 @TerminUzTerminUz, [08.03.20 20:51]

Xost
ingl: host
rus: хост

Kommunikasiya va tarmoq resurslaridan (modemlar, faks-modemlar, katta kompyuterlar va h.k.) foydalanish vazifalarini bajaruvchi, tarmoq bog‘lamalarida o‘rnatilgan kompyuter (server). Asosiy, yetakchi, markaziy kompyuter deb ham ataladi.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [08.03.20 21:05]

Kryak(ingl. «crack» — «buzish, sindirish») — dasturni, lisenziyasini tekinga qo’lga kiritish maqsadida, himoyasini buzish

👉🏻@terminuz

TerminUz, [08.03.20 21:13]

Klikbeyt
ingl:clickbait

Odamni biror bir mahsulotga(internetda — saytga yoki sahifaga) jalb etish uchun «yolg’on qobiqda» ma’lumotni yetkazish.

Masalan: sayt nomi "Bepul ilovalar". Lekin saytga kirsangiz — ilovalar pullik(qo’pol qilib aytganda)

👉🏻@terminuz

TerminUz, [08.03.20 21:32]

Doping
ingl: doping,dope — narkotik bermoq
rus: допинг

Organizmning ruhiy va jismoniy faoliyatini qisqa muddat kuchaytiradigan moddalar. Sport oʻyinlari natijalarini yaxshilash maqsadida qoʻllanilgan.

Sportchilar orasida dopingdan zaharlanish va oʻlim holatlari kuzatilganligi uchun 1967 yildan Xalqaro olimpiada qoʻmitasi sport oʻyinlari chogʻida doping qabul qilishni man etgan va qatʼiy nazorat oʻrnatgan. Doping ishlatgan sportchilar oʻyindan chetlashtiriladi.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [08.03.20 22:02]

Dell
Keng ko‘lamdagi axborot tizimlari va
kompyuterlarni ishlab chiqaruvchi kompaniya.
Kompaniya Maykl Dell tomonidan 1984 yilda yaratilgan. Dell Computer turli xil shaxsiy kompyuter, server va superserverlarni ishlab chiqaradi. Simmetrik ko‘p prosyessorli ishlov berishni ta’minlovchi ko‘p prosyessorli serverlar keng mashhur bo‘lgan.

Asos solingan yil: 1984 - yil

Joylashuvi: AQSH, Raund Rok, Texas
shtati
Muhim shaxslar: Maykl Dell, asoschi, direktorlar kengashining raisi
Soha: Kompyuter texnikasini ishlab chiqarish
Veb-sayt: www.dell.com

👉🏻@terminuz

TerminUz, [09.03.20 08:02]

Cisco Systems

Tarmoq jihozlarini yetakchi ishlab

chiqaruvchilardan biri.
Cisconing asosiy maqsadi
telekommunikasiyalar bozori uchun
tugallangan tarmoq yechimlarini yaratish va tadbiq qilishdir. Kompaniya serverlar, shlyuzlar, marshrutizatorlar, kommutatorlar, ko‘priklar, tarmoqni boshqarish dasturlarini ishlab chiqaradi

Asos solingan yil: 1984

Joylashuvi: AQSH, San Xose, Kaliforniya
Muhim shaxslar: Jon Chambers,
Direktorlar kengashining raisi va CEO
Soha: Telekommunikasiyalar
Veb-sayt: www.cisco.com

👉🏻@terminuz

TerminUz, [09.03.20 08:02]

GSM
Global System for Mobile communications

Global mobil aloqa tizimi, GSM standarti. Yevropada raqamli uyali aloqa standarti. Yetakchi (abonentlar soni bo‘yicha) ikkinchi avlod standarti. 200 KGs polosasida 8 ta TDMA kanali (taymslotlar) joylashgan bo‘lib, bu 25 MGs kenglikdagi oraliqda 992 aloqa kanalini tashkil qilish imkonini beradi.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [09.03.20 10:00]

Blog
ingl: blog (wyeb log - "veb-jurnal" so‘zidan)
rus: блог

Bu veb-saytning bir ko‘rinishi bo‘lib, undagi maqolalar xronologik tarzda yoziladi. Aksariyat bloglarda ma’lum bir mavzuga tegishli yangilik yoki sharh chop etiladi; boshqalari esa shaxsiy onlayn kundalik sifatida xizmat ko‘rsatadi.

Tarixi:
Washington Profile ma’lumotlarga ko‘ra birinchi blog varaqasiga 1992-yili TIM BERENS-Li tomonidan yangiliklar nashr etgan. 1996-yili bloglardan foydalanish keng ommaga yoyildi.

1999-yil avgust oyida San-Fransiskolik PYRA LABS kompaniyasi Blogger (http://blogger.com/) saytini ochdi. U birinchi bepul blog xizmati edi. Keyinchalik Blogger Google kompaniyasi tomonidan sotib olindi. 2004-yili Apple kompaniyasi hali rasmiy eʼlon qilinmagan yangi tovarlari haqida bloggerlar maʻlumotlar tarqatganligi uchun bloggerlarni sudga berdi, ammo sudda yutqazib qo‘yishdi.

2006-yili sud bloggerlar ham jurnalistlar ega bo‘lgan huquqlarga ega deb qaror chiqardi.

Blog turlari:

Mualliflik turlariga ko‘ra:

Shaxsiy blog — bir kishi tomonidan yuritiladi. (qoidaga ko‘ra blog egasi tomonidan).

Timsoliy blog — malum bo‘lmagan noaniq shaxs tomonidan yuritiladi..
Jamoali yoki ijtimoiy blog — blog egasi aniqlab bergan malumotlar asosida bir gurux shaxslar tomonidan yuritiladi.
Jamiyat blogi — bir tashkilot azolari tomonidan yuritiladi.

Multimedia turlariga ko‘ra:

Matnli blog — matnlar asosida tuzilgan blog.

Suratli blog — suratlar asosida tuzilgan blog.
Musiqiy blog — musiqalar asosida tuzilgan blog.
Video blog — video fayllar asosida tuzilgan blog.

Texnik asoslarga koʻra:

Stand alone blog — aloxida xosting va dvijkali blog

Blog-platforma — blog xizmati kuchi asosidagi blog(LiveJournal, LiveInternet va h.zo).
Moblog — mobil veb blog, kontentli,

👉🏻@terminuz

TerminUz, [09.03.20 16:16]

Bloger
Blog yurituvchi shaxs. U yuritayotgan blogni kichik gazetaga oʻxshatish mumkin. Faqat uning shtatida birgina muxbir – bloger bor. U bir vaqtning oʻzida ham muallif, ham muharrir, ham sahifalovchi. U dizaynerlik, dasturchilik, foto va videolar montajchisi vazifasini ham bajarishi mumkin.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [09.03.20 16:32]

Mualliflik huquqini qo‘riqlash nishoni ©
ingl: copyright symbol
rus: знак охраны авторского права

Asarning har bir nusxasida joylashtirilgan nishon.

U uch elementdan iborat:
1) aylana ichida “C” lotin harfi;
2) alohida mualliflik huquqi egasining ismi (rasmiy nomi);
3) asar birinchi marta chop etilgan yil.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [09.03.20 16:34]

Mnemonika
ingl: mnemonics
rus: мнемоника

Qisqa va osonlik bilan eslanadigan so‘z yoki qisqartma. U inson va kompyuter muloqotida buyruq sifatida ishlatiladi.

Masalan, “Ctrl” tugmasi kompyuterning ba’zi amallarini boshqaradi. Bu yerda “Ctrl” – mnemonika, “Control” so‘zining qisqartmasi.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [09.03.20 16:43]

IMHO — in my humble opinion — mening kamtarona fikrimcha

👉🏻@terminuz

TerminUz, [09.03.20 19:32]

Megapiksel
ingl: megapixel
rus: мегапиксель

Tasvirni shakllantiradigan bir million piksellar. Raqamli foto va videokameralarning eng muhim xarakteristikalaridan biri, ya’ni matrisaning ajrata olish qobiliyati, megapikselda o‘lchanadi. Shuningdek, yaratilgan yoki skanerlangan tasvirning kattaligini ham ma’lum tasvirning kattaligi bilan solishtirish uchun megapikselda o‘lchanadi.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [09.03.20 19:42]

Maxfiy savol
ingl: secret question
rus: секретный вопрос

“Maxfiy savol”+“Maxfiy javob” – bu qo‘shimcha parol. Siz asosiy parolingizni unutgan bo‘lsangiz, sizdan maxfiy savol so‘raladi, sizdan olingan javob esa maxfiy javob bilan solishtiriladi. Javoblar bir xil bo‘lsa, siz uchun fayllaringizga yo‘l ochiladi.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [10.03.20 08:32]

Mamlakat kodi
ingl: country code
rus: код страны

Chaqirilayotgan mamlakatni belgilaydigan, bitta, ikkita yoki uchta raqamdan iborat birikma.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [10.03.20 08:32]

Keshlash
ingl: caching
rus: кеширование
Ingliz tilidagi cache – “maxfiy zaxira”
so‘zidan olingan. Kesh – kompyuter siz Internetdan olgan barcha hujjatlarni yozib qo‘yadigan jild. Agar hujjatni takroran so‘rasangiz, sizga keshning ichidagini ko‘rsatishadi. Proksi-server ham Internetdan olingan hujjatlarni maxsus jildga yozib qo‘yadi. Agar siz, yoki Internetning boshqa foydalanuvchisi shu hujjatga murojaat qilsa, proksi-server uni o‘zining keshidan yetkazib beradi. Siz buni sezmaysiz ham. Bu holda, siz uzoqdagi WWW-serverga shu hujjat uchun yana murojaat qilganingizga nisbatan, tezlik bir daraja yuqoriroq bo‘ladi.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [10.03.20 16:23]

GPS
Global Positioning System

Global joylashishni aniqlash tizimi. Maxsus GPS signallarni qabul qiluvchi qurilma yordamida o‘zining geografik koordinatalari, harakatlanish balandligi va tezligi, shuningdek, aniq vaqtni aniqlash imkonini beruvchi yo‘ldosh tizimi.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [11.03.20 08:44]

FAQ
Frequently Asked Questions

Tez-tez beriladigan savollar. Sayt foydalanuvchilarining asosiy savollariga bag‘ishlangan bo‘lim. Sizga nimadir tushunarsiz bo‘lsa, veb-masterga yozishdan avval FAQni o‘qing – balki u yerda javob bordir. Kengroq ma’noda FAQ – u yoki bu mavzudagi maslahatlar to‘plami, masalan, idish yuvish mashinasini tanlash yoki printerni sozlash bo‘yicha.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [11.03.20 20:03]

ASCII-grafikasi
Tasviriy san’at shakli, ASCII belgilarini kompyuter terminalining (terminal serveri) eni cheklangan ekranda yoki printerda tasvirini namoyish qilish uchun ishlatiladi.

Bunday tasvirni yaratish uchun harf va raqam belgilaridan hamda ASCII jadvalining 95 belgilaridan olingan punktuasiya belgilaridan tashkil topgan palitradan foydaniladi. Milliy variantdagi tizimlar taqdimi farqlanishi ehtimoli katta bo‘lgani tufayli, jadvallardagi qolgan 160 belgi ko‘pincha ishlatilmaydi.

👉🏻@terminuz

TerminUz, [12.03.20 13:54]

API
Application Programming Interface

Amaliy dasturlash interfeysi. O‘z dasturlarining tegishli operasion tizimlar bilan uyg‘unlashtirish uchun dasturiy ta’minot ishlab chiquvchilar amal qilishlari kerak bo‘lgan vazifalar yig‘masining spesifikasiyasi

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [12.03.20 14:00]

AAA
Authentication, Authorization and Accounting
Mazkur atama axborot xavfsizligida foydalanishga ruxsat berish va uni nazorat qilish jarayonini ta’riflash uchun ishlatiladi.

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [12.03.20 16:03]

3GP
Third Generation (mobile) Phone

Uchinchi avlod (mobil) telefonlari uchun videofayllar formati. Ba’zi zamonaviy mobil telefonlari (3G bo‘lmasa ham) 3GP formatda audio va video yozish va ko‘rish xususiyatiga ega. Ushbu format - ISO 14496-1 media formatning soddalashtirilgan turidir, QuickTime ishlatuvchi MOVga o‘xshash. 3GPda ishlangan tayyor videoroliklar boshqa video formatlardan kichikroq hajmda bo‘ladi va bu ularning sifatiga ta’sir qiladi.

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [13.03.20 08:32]

VLAN
Virtual Local Area Network

Talablarning umumiy to‘plamiga ega xostlar guruhi bo‘lib, ular xuddi keng eshittirishli domenga ulangani kabi, o‘z fizik joylashishidan qat’iy nazar o‘zaro ishlaydi. VLAN fizik lokal tarmoq bilan bir xil xususiyatlarga ega, biroq oxirgi stansiyalarga, ular bir fizik tarmoqda bo‘lmasa ham, guruhga birlashish imkonini beradi. Bunday qayta tashkillash qurilmalarning fizik ko‘chirilishi o‘rniga dasturiy ta’minot asosida amalga oshirilishi mumkin.

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [13.03.20 09:11]

SSL
Secure Socket Layer

Internet tarmog‘i orqali ma’lumotlarni xavfsiz uzatishni ta’minlovchi kriptografik protokol. SSLdan foydalanganda mijoz va server o‘rtasida xavfsiz ulanish yaratiladi.

SSL dastlab Netscape Communications kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan. So‘ngra SSL 3.0 protokoli asosida TLS nomini olgan RFC standarti ishlab chiqildi va qabul qilindi. Uzatuvchi va qabul qiluvchi haqiqiyligini tasdiqlash uchun ochiq kodli shifrlashni qo‘llaydi. Ma’lumotlarni uzatish ishonchliligi korreksiyalovchi kodlar va xavfsiz xesh-funksiyalar yordamida ta’minlanadi. SSL boshqa protokollar bilan birgalikda ishlaydi (masalan, POP3, IMAP, XMPP, SMTP va HTTP).

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [13.03.20 17:53]

LTE
Long Term Evolution

3GPP LTE - ma’lumotlarni mobil uzatish protokolining nomi. 3GPP loyihasi UMTSni mukammallashtirish bo‘yicha standart bo‘lib, u kelajakda tezlikka bo‘ladigan talablarni qondirishga qaratilgan. Bu mukammallashtirishlar masalan, samaradorlikni oshirishi, chiqimlarni kamaytirishi, ilgari ko‘rsatilayotgan xizmatlarni kengaytirishi va takomillashtirishi hamda mavjud protokollar bilan integrallashni ta’minlashi mumkin. 3GPP LTE standarti bo‘yicha yuklab olishning nazariy tezligi 326,4 Mbit/sekundga yetadi (download) va uzatish tezligi 172,8 Mbit/sekund (upload) bo‘ladi.

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [13.03.20 22:09]

JPEG
Joint Photographic Experts Group

1. Fotografiya sohasidagi ekspertlar guruhi, JPEG guruhi.

2. JPEG algoritmi. Shu nomli guruh tomonidan ishlab chiqilgan tasvirlarni zichlash algoritmi.

Internetda ommaviyligi bo‘yicha (GIFdan so‘ng) ikkinchi o‘rinni egallaydigan grafik format. Saqlash uchun yo‘qotishli zichlash usulidan foydalanadi. Asosan sifatli fotosuratlarni saqlash uchun ishlatiladi.

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [14.03.20 09:32]

HTTPS
HTTP Secure

Muhofaza qilingan HTTP. Veb-brauzerlariga Internetda veb-sahifalar va boshqa ma’lumotlarni xavfsiz o‘qish imkonini beruvchi gipermatnni uzatish protokoli. HTTPS protokoli shifrlash va axborotni maxsus port orqali uzatish mumkinligini ta’minlaydi.

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [14.03.20 09:35]

GIF
Graphics Interchange Format

Grafik axborot almashish formati, GIF formati. Internetda eng keng tarqalgan grafik formatlardan biri. 256 ranggacha bo‘lgan tasvirlarni saqlash imkonini beradi, shaffoflik, animasiya, qatorlararo yoyilma, bitta faylda bir necha tasvirni saqlash kabi amallarni qo‘llaydi.

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [15.03.20 10:05]

Framework

PHP tilida yozilgan va uning ishlashi MVC konsepsiyasi asosida qurilgan (MVC —Model-View-Controller).

Mode — Frameworkning bu qismi MB (ma’lumotlar bazasi)ni ulash, ular bilan ishlashga mo‘ljallangan.

View — saytning bizga ko‘rinib turadigan qismidir.

Controller — Frameworkni nazorat qiladi va chaqirilgan yo‘l bo‘yicha ruxsat oladi (View, Model va boshqa), fayllarni ulash uchun xizmat qiladi.

Framework Web-loyiha (application) uchun sklet vazifasini bajaradi.

👉🏻@TerminUz

TerminUz, [18.03.20 10:36]

Trolling
ingl: trolling
rus: троллинг

Internetda (forumlar, viki, bloglar va boshqalarda) ishtirokchilar orasida safsata yoki mojaro chiqarish maqsadida ig‘vogarona xabarlarni joylashtirish. Trolling bilan shug‘ullanuvchi shaxs troll deb ataladi.

👉🏻@TerminUz 😷

TerminUz, [21.03.20 20:34]

Proksi
ingl: proxy
rus: прокси
Kompyuter tarmoqlarida mijozlarga boshqa tarmoq xizmatlariga bilvosita so‘rovlarni bajarishga imkon beruvchi xizmat.

Mijoz avval proksi serveriga ulanadi va boshqa serverda joylashgan biron-bir resursga murojaat qiladi. Proksi server yoki ko‘rsatilgan serverga ulanadi va undan resursni oladi, yoki resursni o‘z keshidan qaytarib beradi (agarda proksi o‘z keshiga ega bo‘lsa). Ba’zi holatlarda mijoz so‘rovi yoki server javobi proksi server tomonidan muayyan maqsadlarda o‘zgartirilishi mumkin. Proksi serveri, shuningdek, mijoz kompyuterini ba’zi tarmoq hujumlaridan himoyalashga imkon beradi.

👉🏻@TerminUz 😷

TerminUz, [21.03.20 21:21]

SCAM
Firibgarlik haqida ogohlantiruv
Telegram ilovalari shubhali akkauntlar bo’yicha firibgarlik yorlig’ini ko’rsatadi.
Aksariyat hollarda "referal yigʻib pul toʻlovchi" botlarga bu "unvon" beriladi.

👉🏻@TerminUz😷

TerminUz, [23.03.20 09:04]

PNG
Portable Network Graphics

Ixcham tarmoq grafikasi. GIF formati bilan patentlash muammolari paydo bo‘lgandan so‘ng uning o‘rniga kiritilgan grafik format. GIFdan farqli o‘laroq, PNG rang chuqurligi 64 bitgacha bo‘lgan tasvirlarni saqlash imkonini beradi, alohida alfa-kanalni qo‘llaydi va zichlashni samaraliroq bajaradi.

👉🏻@TerminUz😷

TerminUz, [25.03.20 09:02]

SSD
Solid-State Drive

Energiyaga qaram bo‘lmagan, qayta yoziladigan, harakatlanuvchi mexanik qismlarga ega bo‘lmagan kompyuter xotira qurilmasi. Qattiq jismli to‘plagichlar xotirasi energiyaga qaram (RAM SSD) yoki energiyaga qaram bo‘lmagan (NAND yoki Flash SSD) bo‘lishi mumkin.

👉🏻@TerminUz😷

TerminUz, [25.03.20 09:07]

RealAudio
RealNetworks tomonidan 1995 yilda yaratilgan audiofayllar formati. RealAudio (ra) fayllari turli kodeklar yordamida zichlashtiriladi. Bundan tashqari, yuklanayotgan paytning o‘zida aks ettiriladigan oqimli audio format sifatida ham qo‘llaniladi.

👉🏻@TerminUz😷

TerminUz, [25.03.20 20:40]

PDF
Portable Document Format

Hujjatlarning tashuvchan formati. Elektron hujjatlarning turli platformalar tomonidan qo‘llaniladigan formati. PostScript tilining ba’zi xususiyatlarini qo‘llagan holda Adobe Systems kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan. Asosan poligrafiya mahsulotlarini elektron shaklda aks ettirish uchun mo‘ljallangan. PDF ISO 32000 ochiq standarti hisoblanadi.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [25.03.20 21:44]

MySQL

Ma’lumotlar bazasini boshqaruvchi erkin tizim. MySQL Sun Microsystems kompaniyasining mulki hisoblanadi. U qo‘llanmani dasturlaydi va qo‘llab turadi.

GNU General Public License yoki shaxsiy tijorat litsenziyasi bo‘yicha tarqatiladi. Bundan tashqari, MySQL AB kompaniyasi litsenzion foydalanuvchilar buyurtmasi bo‘yicha funksionallikni dasturlaydi.

Buyurtmalar tufayli eng oldingi versiyalarda replikasiya mexanizmi yaratilgan. MySQL kichik va o‘rtacha qo‘llanmalar uchun yechimdir. LAMPga kiradi. Odatda MySQL lokal yoki uzoqlashgan mijozlar murojaat qiluvchi server sifatida ham ishlatiladi. Ammo, distributivga ichki server kutubxonasi ham kiradi va u MySQL ni avtonom dasturlarga kiritish imkoniyatini beradi.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [26.03.20 08:08]

MS-DOS
MicroSoft Disk Operating System

Microsoft korporasiyasi tomonidan taklif qilingan operasion tizim. MS-DOSning birinchi rusumi 1981 yilda paydo bo‘lgan. Avvalambor, Microsoft tomonidan IBM uchun ishlab chiqilgan MS-DOS, IBM bilan uyg‘un kompyuterlar uchun standart operasion tizimdir.

MS-DOS 16-xonali operasion tizimi bo‘lib, u ko‘p foydalanuvchili va ko‘p vazifali rejimlarni qo‘llay olmaydi. Operasion tizimning muhim xususiyatlaridan biri mutaxassis bo‘lmagan foydalanuvchilarga amaliy jarayonlarni bajarishning qulay shakllarini taqdim qilsa, mutaxassislarga dasturiy ta’minotni ishlash uchun yaxshi asos taqdim qiladi.

MS-DOS kataloglar shajarasini tashkil qiladi, rivojlangan buyruqlar tiliga ega. MS-DOS amaliy jarayonlar, fayllar va tashqi qurilmalar bilan samarali ishlay oladi.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [26.03.20 08:27]

UNIX
Ko‘p vazifali va ko‘p foydalanuvchili operasion tizimlar guruhi. Birinchi UNIX tizimi 1969 yilda AT&T kompaniyasining Bell Labs bo‘linmasida ishlab chiqilgan. Undan keyin ko‘plab turli UNIX tizimlari yaratilgan.

UNIX tizimlarining asosiy xususiyatlariga quyidagilar kiradi:

tizimni sozlash va boshqarish uchun oddiy matn fayllaridan foydalanish, buyruqlar qatori orqali bajariladigan utilitalardan keng foydalanish, foydalanuvchi bilan virtual qurilma – terminal orqali o‘zaro ishlash, har biri bitta vazifani bajaruvchi bir necha dasturdan iborat konveyerlardan foydalanish va h.k.

UNIX serverlarda hamda turli uskunalar uchun ichiga o‘rnatilgan tizimlar sifatida, shuningdek, shaxsiy kompyuterlarda ham ishlatiladi.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [27.03.20 08:16]

Linux
O‘zagi Unix operasion tizimi asosida ishlangan tarmoq operasion tizimi. Linux ilk bor 1991 yili Linus Torvalds tomonidan chiqarilgan. Linuxning muhim xususiyatlaridan biri – u bepul dasturiy ta’minot Fondi doirasida, GNU oshkora litsenziyasiga ko‘ra bepul tarqatiladi.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [27.03.20 08:18]

ISO
International Standards Organization
Xalqaro standartlashtirish tashkiloti (ISO)

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [27.03.20 08:28]

IP
Internet Protocol
Internet protokoli. TCP/IP protokollari yig‘masidan iborat tarmoq pog‘onasi protokoli. IP protokolida tarmoqdagi har bir kompyuterga to‘rt xonalik IP manzil (4 bayt) mos qo‘yiladi. Shu bilan birga nimtarmoqdagi kompyuterlar manzilning umumiy boshlang‘ich bitlari bilan birlashtiriladi.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [27.03.20 08:53]

IP manzili

1. Nuqtalar bilan ajratilgan to‘rtta sondan iborat noyob son. Har bir son 0-255 oralig‘ida bo‘lishi lozim. Masalan 212.134.145.156. Internet tarmog‘idagi har bir kompyuter o‘zining noyob (doimiy yoki ulanish vaqtida belgilanadigan) IP manziliga ega. Kompyuterdan osonroq foydalanish uchun odatda uning domen nomidan foydalaniladi.

Internetga ulangan tarmoqlarni qurishda IP manzillar provayder tomonidan taqdim etilgan oraliqdan tanlab olinadi. Provayder tomonidan berilgan IP manzilga ega bo‘lmagan kompyuterlar (marshrutlash to‘g‘ri sozlanganda) lokal tarmoqlar uchun zaxiralangan oraliqdagi IP manzillarga ega bo‘lib, boshqa lokal kompyuterlar bilan ishlashi mumkin: 192.168.0.1 -

192.168.255.255, 172.16.0.1 - 172.16.255.255, 10.0.0.1 - 10.255.255.255. Ushbu kompyuterlar Internetga proksi serverlari yordamida yoki IP maskarad orqali ulanishi mumkin.

2. IP protokollari, masalan, Internet asosida qurilgan hisoblash tarmog‘ida kompyuterning raqamli manzili. Bunday tarmoqda ma’lumotlarni faqat IP manzillar bo‘yicha uzatish mumkin. Bugungi kunda 4 mlrd turli xil manzillarni ishlatish imkonini beruvchi 32-bitli manzillash qo‘llaniladi. Manzil makonining ma’lum oraliqlariga alohida ishlov beriladi: masalan, o‘z-o‘ziga axborot uzatish uchun “teskari aloqa halqasi” (loopback), lokal hisoblash tarmoqlarida ishlatiladigan manzillar bloklari, keng ko‘lamda tarqatish (broadcast) va guruhiy uzatish (multicast) manzillari. 32-bitli manzilni yozayotganda uning baytlari nuqtalar bilan ajratiladi, masalan: 192.168.38.94 (manzil 3’232’245’342 yoki C0A8265E16).

Manzil ko‘lamini kengaytirish uchun 128-bitli IPv6 manzillashini ishga tushirish rejalari bor. U tarmoqdagi turli qurilmalar uchun manzillarni erkin belgilash imkonini yaratadi. Inson uchun raqamli manzilni eslash noqulayligi tufayli, bitta kompyuterga bitta yoki bir necha so‘z ramzlarini berish imkonini yaratuvchi domen (https://t.me/c/1388196638/23) nomlarning maxsus tizimi ishlab chiqilgan.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [27.03.20 09:32]

IP telefoniya
Internet yoki boshqa IP tarmoqni ayni vaqtdagi xalqaro va shaharlararo telefon so‘zlashuvlari va fakslarni jo‘natishni tashkil etish va amalga oshirish vositasi sifatida qo‘llanilishini ta’minlovchi texnologiya. Buning uchun tovush raqamli shaklga o‘tkazilib raqamli ma’lumotlar uzatiladigan tarzda uzatiladi. Odatda xalqaro va shaharlararo so‘zlashuvlar ko‘plab oraliq telefon stansiyalari orqali amalga oshirilib, har bir stansiya kommutasiya uchun o‘z narxini qo‘shadi va bu so‘zlashuv narxining oshishiga olib keladi. Internet orqali amalga oshirilgan so‘zlashuvlar telefon stansiyalari tarifikatsiyasiga uchramaydi. Shu bilan birga, IP telefoniyasida tovush sifati, sekinlik, zichlash algoritmi va xizmat sifati kabi muammolar mavjud.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [27.03.20 19:08]

DNS

1. Domain Name System - Domen nomlari xizmati. Kompyuter nomi bo‘yicha uning IP manzilini aniqlashni amalga oshiruvchi Internet xizmati. Taqsimlangan nomlar ma’lumotlar bazasi va manzillarni qo‘llovchi DNS serverlari tizimidan iborat. DNS asosidagi konsyepsiyalar tavsifi RFC 1034da, DNS spesifikasiyalari esa RFC 1035da keltirilgan.

2. Domain Name Server - Domen nomlari serveri, DNS serveri. Doimiy ravishda xizmat ko‘rsatilayotgan domenning nomlari ma’lumotlar bazasi va xostlar manzillarini o‘zida saqlaydi. Internet tarmog‘idagi har bir nomlangan server turli kompyuterlarda joylashgan ikkita DNS serveriga, ya’ni, birlamchi va ikkilamchi serverlarga (ishonchlilik uchun) ega bo‘lishi shart

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [01.04.20 08:02]

Qurt
ingl: worm
rus: червь

Ma’lumotlarni qayta ishlash tizimlari yoki kompyuter tarmoqlari orqali tarqalishi mumkin bo‘lgan muxtor dastur. Qurtlar xotira, xotira qurilmalari yoki ma’lumotlarga ishlov berish vaqti kabi mavjud resurslarni kamaytirish uchun yaratiladi.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [01.04.20 08:32]

Quyi pog‘ona tili
ingl: low-level language (LLL)
rus: язык низкого уровня

Tizimga tarmoq dasturlaridagi xatolardan foydalanuvchi Ethernet yoki IP paketlarini jo‘natish yoki tizim ishini halokatli tugatish orqali tizimni ishdan chiqarish uslubi

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [01.04.20 16:02]

Shtrixli kod
ingl: bar code
rus: штриховой код

Ma’lumotlarni tez o‘qib olish uchun mo‘ljallangan mashina o‘qiydigan kod. Shtrixli kod raqamlardan va ularni kodlaydigan turli qalinlikdagi chiziqchalardan iborat.

Birinchi uchta raqam tovar ro‘yxatga olingan mamlakatni bildiradi. Keyingi to‘rtta raqam tovarni ishlab chiqaruvchi korxona kodini bildiradi. Undan keyingi beshta raqamni korxona o‘z tovarlariga raqam qo‘yib chiqish uchun foydalanadi. Shtrixli kodning so‘nggi raqami nazorat uchun ajratilgan bo‘lib, uning qiymatini kompyuter beradi.

Shtrixli kod savdoda tovarlarni tamg‘alash uchun keng foydalaniladi. Shtrixli kodlarga tegishli standartlar 1977 yildan buyon mavjud.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [01.04.20 16:37]

Bizda yangi loyiha!!!
Endilikda Termin.uz (http://t.me/terminuz) kanalida kundalik hayotda ishlatiladigan texnik qurilmalarning qanday ishlashi haqida maʼlumotlarni oʻqib borishingiz mumkin!!!
@TerminUz

TerminUz, [02.04.20 08:02]

Haker
ingl: hacker
rus: хакер

Favqulodda kuchli dasturchi. U dasturlash tilining ko‘plab tomonlari bilan bir qatorda u orqali tuzilgan dastur yoki saytlarda ham ko‘p uchraydigan nozik joylarini biladi. Aynan shu nozik joylar sababli u o‘sha sayt yoki dasturni buzib kira oladi.

Hakerlar 3 ta guruhga bo‘linadi: Black Hat - buzg‘unchi hakerlar, White Hat - himoyachi, tinchlikparvar hakerlar, Grey Hat - asosan o‘zi haq deb bilgan yo‘lni tanlaydigan hakerlar guruhi.

Shuningdek, hakerlar quyidagi toifalarga bo‘linadi:

Newbie - yangi boshlagan hakerlar, odatda katta ziyon yetkaza olishmaydi, harbiylar ta’biri bilan aytganda "dux".
Script Kiddie - o‘zi kod terishni bilmaydigan, buzish ishlarini ma’lum dasturlar orqaligina amalga oshira oladigan hakerlar.
Cracker - dasturlarni buzuvchi hakerlar. Bu yo‘nalish hakerlar jamiyatida eng pastkash ish deya baholansada, bizdagi sharoit uchun ular juda kerakli. Nega deysizmi? Siz shu vaqtgacha Windovs uchun, istalgan kompyuter dasturi yoki o‘yinlar uchun pul to‘laganmisiz? Yo‘qmi? Krekerlar sharofati bilan.
Hacktivist - internetda o‘z noroziligini bildirish bilan shug‘ullanadigan haker.
Suicide Hacker - huddi o‘zini portlatuvchi suiqasdchilarga o‘xshaydi, shaxsi oshkor bo‘lishini bila turib juda katta hujumlarni amalga oshiradi.
Va boshqalar.

Lekin afsuski, ijtimoiy tarmoqlarda sizga ko‘rinmas nik yasab berish, spamdan chiqarish va hokazo sirlarni bilishini aytayotgan odam haker hisoblanmaydi.

O‘zbekistonda hukumatning akkauntlariga hujum qilgan hakerlardan biri "Clone Security" guruhi. Ularni haktivist deb atasa ham bo‘ladi. Chunki o‘z noroziliklarini hukumatning yirik saytlarini buzish (UFF sayti, MTRK sayti va hokazo), shuningdek, Qirg‘iz-O‘zbek mojarolari bo‘lgan vaqtda qirg‘izistonning bir qancha hukumat saytlarini buzib, O‘zbekiston bayrog‘ini ko‘tarib olgan otliq suratini joylab qo‘yishgan.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [02.04.20 21:40]

Kompyuter soatni qanday eslab qoladi?

Ixtiyoriy kompyuterning platasida (материнская плат) soat va real vaqt soati mavjud. Kompyuter oʻsha soat bilan vaqtni solishtirib toʻgʻirlab boradi. Agar siz kompyuteringizni oʻchirib 1 yildan keyin yoqsangiz ham u vaqtni eslab qolgan boʻladi.

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [04.04.20 20:25]

Internet saytlari qanday pul topadi?

Obunachilardan biri yaqinda shu savolni bergandi: biz megabayt olishga sarflaydigan pulimizni bir qismini biz kiradigan sayt egalari olishadimi?

Meni ham shu savol o‘ylantirar edi, hatto ba’zi aqli yetmasdan aqllilik qiladigan tanishlarim "Beeline, Ucell kabi kompaniyalar trafik pulini o‘sha saytlarga beradi" deb aql o‘rgatishgan edi.

Aslida unday emas. Biz internet trafik sotib olishga sarflaydigan pulimiz O‘zbekistonga kirib keladigan aloqa kanallari ijarasiga, qolgani aloqa kompaniyalarning cho‘ntagiga ketadi.

U holda internet saytlari qanday daromad ko‘radi?

Faqat reklama orqali, boshqa hech qanaqasiga pul topilmaydi! Oddiy yangilik saytlardan tortib gigant saytlar (youtube, facebook)gacha faqat reklama orqali daromad olishadi.

Misol uchun, siz televizor ko‘rganingizda elektrga sarflagan pulingizni televideniya xodimlari olmaydiku, to‘g‘rimi? Huddi vebsaytlarga o‘xshab, televideniyada ham faqat reklama orqali daromad olishadi.

Unda telegram qanday pul topadi?

O‘rinli savol. Negaki telegram sizga majburiy reklama ko‘rsatmaydi (kanallardagi reklamadan tushadigan pulni o‘sha kanal egalari oladi, telegram emas), pullik xizmatlari ham yo‘q (masalan odnoklassnikiga o‘xshab).

Telegram blogiga ko‘ra, kompaniya turli hayriyalar hisobiga ishlaydi. Aniqrog‘i, bu hayriyalarni asosiy qismini Pavel Durov ( @Durov )ning o‘zi ajratgan. U vkontakte orqali anchagina pul ishlab olgan va hayotini xavfsiz xabar almashish tizimini yaratishga bag‘ishlagan. Shuningdek, blogda aytilishicha, agar mabodo keyinchalik pul masalasida qiyinchilikka duch kelishsa, asosiy tamoyillarga ta’sir qilmaydigan qo‘shimcha pullik xizmatlarni ishga tushirishlari mumkin ekan

Shunaqa gaplar!

Manba (http://t.me/TheTechnoAli)

👉🏻 @TerminUz 😷

TerminUz, [06.04.20 08:02]

Elektron armiya
ingl: electronic army
rus: электронная арми

Informatika va telekommunikasiya tizimlaridan harbiy ishda foydalanish texnologiyasi

@TerminUz

TerminUz, [06.04.20 08:32]

Chip
ingl: chip
rus: чип

Integral sxema o‘rnatilgan yarimo‘tkazgich moddaning (odatda silikon) kichik bo‘lagi. Oddiy chip millionlab elektron tarkibiy qismlardan (tranzistorlardan) iborat bo‘lishi mumkin. Kompyuterlar choplangan sxemaviy plata deb nomlangan elektron asosga o‘rnatilgan ko‘plab chiplardan iborat.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [06.04.20 09:44]

Chit
ingl: cheat
rus: чит

Asosan kompyuter o‘yinlarida o‘yinni sinovdan o‘tkazish uchun qo‘llaniladigan maxsus kodlar. Ushbu kodlar, masalan, o‘yinda qahramon o‘lmasligi uchun, keyingi bosqichlarga o‘tish uchun imkoniyat beradi. Odatda chitlarni Internetda osonlik bilan topish mumkin.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [07.04.20 13:37]

CMS
Content Management System
Tarkib (kontent)ni boshqarish tizimi. Matn va multimedia hujjatlarini yaratish, tahrirlash va boshqarishning qo‘shma jarayonini ta’minlash va tashkillashtirish uchun ishlatiladigan kompyuter dasturi yoki tizimi.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [07.04.20 14:04]

Gradiyent
ingl: gradient
rus: градиент

Kompyuter grafikasida qurish usuli. Muayyan (asosiy) nuqtalarning rangi va shaffofligi belgilanib, qolgan nuqtalarning rangi va shaffofligi ularga nisbatan yoki muayyan matematik algoritmlar asosida hisoblanadi. Shu tarzda dastlabki va so‘nggi nuqtalarning koordinatalari va rangini belgilab, bitta rangdan boshqa rangga tekis o‘tishlarni hosil qilish mumkin.

👉🏻 @TerminUz

TerminUz, [11.04.20 15:14]

IDE