Andijon davlat tibbiyot instituti

Tabletkalar- Tabulettae
(Tabletka - bosh kelishik birlikda Tabuletta, qaratqich kelishik birlikda Tabulettae, qisqartmasi Tab.)
Tabletka (tugma dori)lar miqdorlangan (dozalangan) qattiq dori shakli bo‘lib, dori yoki dorilar aralashmasi va qo‘shimcha moddalar zavodlarda presslash yo‘li bilan tayyorlanadi. Tabletka asosan ichish uchun mo‘ljallangan, ba’zilari eritilgandan keyin sirtga ishlatish ham mumkin. Tabletkalar qulay dori shakli bo‘lib uzoq vaqt saqlanadi, dorilarning yoqimsiz mazasi kamaytirilgan, ixcham, bemor o‘zi bilan olib yurishi oson.
Tabletkalar farmatsevtik sanoatda maxsus mashinalar yordamida tayyorlanadi. Yordamchi moddalar sifatida qand, kraxmal, natriy xloridi, kakao, natriy gidrokarbonati, jelatin eritmasi, spirt, suv va boshqalar ishlatiladi. Tabletkalar uzoq saqlanganda, ularni suvda uqalanib ketishi tekshirilib ko‘riladi.
Tabletkalarga retsept yozishda 1 ta tabletkadagi dorining miqdori ko‘rsatiladi, yordamchi moddalar ko‘rsatilmaydi, chunki tabletkalar zavodlarda standart yozuvlar asosida to‘ldiruvchilardan foydalaniladi.
Tabletkalarga retsept 2 xil ko‘rinishda yoziladi. 1- ko‘rinishida oldin dorining nomi, miqdori, tabletkaning soni - D.t.d.N… in tabulettis (in tab.), keyin signatura bilan tugallanadi.
Ikkinchi ko‘rinishda, retsept dori shaklining nomi, ya’ni Tabulettam (qisqartirilgan - Tab.) keyin dorining nomi, miqdori, D.t.d. N… va signatura bilan yakunlanadi.
Misol: 25 smg digoksin (Digoxinum, Digoxin)saqlovchi 6 ta tabletka. 1 tabletkadan kuniga 2 mahal ichish uchun buyurilsin.
1 – ko‘rinishi 2-ko‘rinishi:
Rp.: Digoxini 0,00025 Rp.: Tab. Digoxini 0,00025
(Digoxin) (Digoxin)
D.t.d. N.6 in tab. D.t.d. N.6
S. 1 tabletkadan kuniga S. 1 tabletkadan kuniga
2 mahal ichish uchun. 2 mahal ichish uchun.

Tarkibida 2 yoki undan ortiq dori bo‘lgan tabletkalar ham yuqoridagidek yoziladi.

Misol: 8 mg kodein (Codeinum, Codeinum), 3 sg kofein (Coffeinum, Coffeine) va 3 dg paratsetamol (Paracetamolum, Paracetamol) saqlovchi 6 ta tabletka bosh og‘riganda ichish uchun buyurilsin. O‘DM 1 tabletka.
1- ko‘rinishi 2-ko‘rinishi
Rp.: Codeini 0,008 Rp.: Tab. Codeini 0,008
(Codeinum) (Codeinum)
Coffeini 0,03 et Coffeini 0,03
(Coffeine) (Coffeine)
Paracetamoli 0,3 cum Paracetamolo 0,3
(Paracetamol) (Paracetamol)
D.t.d. N. 6 in tab. D.t.d. N. 6
S. 1 tabletkadan bosh S. 1 tabletkadan bosh
og‘riganda ichilsin. og‘riganda ichilsin.
Qobiqli tabletkalarga retsept quyidagicha yoziladi.
Misol: 25 sg tetratsiklin gidroxloridi (Tetracyclini hydrochloridum, Tetracycline) saqlovchi 20 ta qobiqli tabletka buyurilsin. 1 tabletkadan kuniga 3 mahal ichish uchun.
Rp.: Tab. Tetracyclini hydrochloridi 0,25 obd.
(Tetracycline)
D.t.d. N. 20
S. 1 tabletkadan kuniga 3 mahal ichish uchun.
Tarkibida bir necha dorilar bo‘lgan, maxsus nomli tabletkalar, masalan, aeron (Aeronum) tabletkasi, sitramon (Citramonum) tabletkasi va boshqalarga retsept Tabulettas (Tab.) (tabletkalar - tushum kelishigi ko‘plikda) so‘zidan boshlanib, keyin tabletka nomi bosh kelishikda va uning soni ko‘rsatilib, D.S. bilan tugallanadi.
Misol: Papazol (Papasolum, Comb. drug (Papaverine, Bendazole))tabletkasidan 10 ta. Kuniga 3 mahaldan ichish uchun buyurilsin. O‘DM 1 tabletka.

Rp.: Tab. Papasolum N.10

(Comb. drug)
D.S. 1 tabletkadan kuniga 3 mahal ichish uchun.