7-Amaliy mashg’ulot milliy va jahon telekommunikatsiya tarmoqlarini qurish tamoyillarini o‘rganish

O‘zbekiston telekommunikatsiya tarmog‘i. 
Har bir davlat o‘z milliy 
tarmog‘iga ega, O‘zbekiston Respublikasi ham o‘z milliy telekommunikatsiya 
tarmog‘iga ega. Bu O‘zbekiston telekommunikatsiya tarmog‘ida sobiq ittifoqining 
qolgan bitta AKT-1, uchta AKT-11 va viloyat markazlarida va katta shaharlarda 
ShATS ishlab turibdi. AKT-1 respublika poytaxti Toshkentda o‘rnatilgan. AKT-2 
Buxoro, Samarqand va Namangan shaharlarda o‘rnatilgan. Buxoro shahridagi 
AKT-11 ga Nukus, Buxoro, Urganch, Navoiy va h.k. shaharidagi ShATS lar 
ulangan. 

---

Samarqand shaharidagi AKT-11ga Termiz, Qarshi, Samarqand, Jizzax va 
h.k. shaharlaridagi ShATS lar ulangan. 
Namangan shaharidagi AKT-11ga Andijon, Namangan, Farg‘ona va 
Marg‘ilon va h.k. shaharlaridagi ShATS lar ulangan. 
O‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgandan so‘ng, AQSh ni INTYeL 
SAT firmasi asosida yerning sun’iy yo‘ldoshlari kanallari orqali Yaponiyaga, 
Turkiyaga, Izroilga, AQSh ga aloqa o‘rnatish amalga oshirildi. Bundan tashqari 
trans Osiyo-Yevropa magistrali kanallari orqali to‘g‘ri Germaniyaning Franfurg 
shaharidagi xalqaro telefon stantsiyasiga va Xitoyning Shanxay shaharidagi 
xalqaro telefon stantsiyasiga va ko‘zda tutildi. Yevropa bilan aloqa Franfurg orqali, 
Markaziy Osiyo bilan aloqa Shanxay orqali amalga oshirildi. 
Mustaqil davlatlar xam do‘stligi shaharlari bilan aloqa eski sobiq sovet 
ittifoqidan qolgan tarmoq qismi bilan amalga oshiriladi. AKT-1 lar bir-biri bilan 
kabelli aloqa liniyalari orqali bog‘langan. Bundan tashqari Moskva shahari bilan 
YeSY orqali bog‘langan. 
Toshkent shaharidagi AKT-1 ga viloyat markazlari bog‘langan. 
MDX bilan bog‘lanish uchun quyidagi raqamlar teriladi. 
8-AVS- ab x xxxx 
O‘zbekiston telekommunikatsiya tarmog‘iga kirish: 
Eski tarmoq orqali: 
8-AVS- ab x xxxx 
Yangi tarmoq orqali (kelajakka)
0 - 0 – α β γ – Vs - ab x xxxx 
AShTS XTS Xalqaro O‘zbekiston Ichki hududiy 
Chiqish chiqish kod TT AL raqam 
Rossiya orqali kirishda O‘zbekiston Respublikasi 238 zona kodi o‘rtacha
α = 7. 
O‘zbekiston viloyat markazlarini hududiy kodlari: Toshkent AVS-371, 
Andijon -374, Jizzax-372, Buxoro-365, Qarshi – 375, Navoiy-436, Samarqand-
366, Nukus-361, Namangan -369, Termiz-376, Guliston -367, Farg‘ona-373, 
Urgench-362. 
O‘zbekiston telekommunikatsiya tarmog‘ining asosiy qismi transport 
tarmog‘i magistrali hisoblanadi. Shuning uchun bu transport tarmog‘ining 
magistrali optik tolali aloqa liniyalari va raqamli sinxron iearxiyali raqamli uzatish 
tizmlari asosida qurilyapti. Buning uchun Respublika hamma mintaqalarigacha 
(regional) OTAL orqali raqamli kanallar hosil qilindi. Bundan tashqari Trans 
Osiyo- Yevropa magistrali (OTAL) milliy segment ishga tushirildi.
Butun jahon tarmog‘ining telekommunikatsiya tarmog‘ini rekonstruktsiya 
qilish va rivojlantirish milliy dastur amalga oshirilyapti. 

---

Германия
Франкфурт
ОТА
Л
ТОЕ
маги
стра
л
Бухоро ш.
АКТ-II
АШТС
Бухоро
худуди
Нукус Ургенч
Навои ва х.к.
Термиз, Карши, Жиззах ва х.к.
Наманган худуди
Фаргона
худуди
Наманган
АКТ-II
АШТС
Фаргона
Маргилон
АШТС
Андижон ш.
АШТС
Хитой
Шанхай ш.
ХТС
ТО
Е 
ма
ги
ст
ра
л
ЕС
Й к
нал
и
Япония
Туркия
Изроил
АКШ
МДХ
шахарлари
АКТ-I
Тошкент
худуди
Самарканд ш.
АКТ-II
Тошкент ш.
АКТ-I