Buxoro darvozalari
Buxoro darvozalari — Buxoro shahridagi tarixiy darvozalar. Buxoro oʻrta iborat boʻlgan.
Buxoro arkitsya 2 darvoza bor edi. Gʻarbiy darvoza — Registon, Alaffurushon yoki
Somonfurushon, Sharqiy darvoza — Goʻriyon deb yuritilgan. Shahristonda esa 7 darvoza
boʻlib, ular shaharning 4 tomonida joylashgan. Shahriston shim.da Haq Roh(Xufra), jan.da
Attoron (Bob ulMadina) va Ohaniyon (Temirchilar), sharqida Nav (Hyp), gʻarbida esa
Kuhandiz, Muhra (Bani Asad) va Bani Sa’d darvozalari boʻlgan.
Atgorondan Xurosonga, Haq
Rohdan Samarqandga, Hyp (Nav) orqali esa Nasaf (Qarshi) tomonga yoʻllar ketgan. Qolgan 4
ta darvoza orqali podshoh qarorgohi — arkka borilgan. Rabod atrofida dastlab ichki devor,
849—850 yillarda tashqi devor bino qilinib, uning 11 darvozasi bor edi. Ichki devorning
darvozalari shim.da
Bobul Hadid, Samarqand va Mugʻon, jan.da Puli Suvayk, Abduhoshim
Kanoniy, Ruxba, Moh, gʻarbida Darvozacha, Forjak, sharqida Puli Abdulhasan va Moh
darvozalari joylashgan. Rabod tashqi devori bitganidan soʻng uning shim.da
Navbahor,
Samarqand va Riv, sharqida Mardikushon, Kalobod hamda gʻarbida Romitan, Forjak, Qoʻshanj
nomli darvozalari boʻlgan.Buxoro uzoq tarixi davomida bir necha bor urushlar natijasida
vayron qilingan. Ayniqsa, qoraxoniylar bilan somoniylar oʻrtasidagi kurashlar davrida,
Chingizxon hujumi oqibatida shahar devor va darvozalari buzib tashlandi. 16-asrda
shayboniylardan Abdullaxon II davrida Buxoro atrofi yangi devor bilan oʻrab olindi va
darvozalar qurildi. Tarixiy davrlar oʻtishi bilan Buxoro darvozalarini nomlash ham oʻzgarib
bordi. 19-asr oʻrtalariga kelib Buxoro darvozalari: Sallaxona,
Qavola Mahmud, Qarshi,
Bahovuddin, Fayzobod, Samarqand, Imom, Oʻgʻlon,
Talipoch, Shirgiron, Qorakoʻl
nomlari bilan
yuritilgan. 20-asr boshlarida Buxoro shahrining darvozalari quyidagicha nomlangan:
shaharning shim.da Imom va Samarqand, jan.da Shayx Jalol, Namozgoh va Sallaxona;
sharkida Mozor va Qarshi; gʻarbida Oʻgʻlon, Talipoch, Shirgiron va Qorakul. 1920-yil kuzida
shoʻro mustabidlarining Buxoro bosqinida, oʻnlab obidalar qatori Buxoro darvozalari ham
katta shikayet koʻrdi, koʻplari buzib tashlandi, yondirildi va yoʻqotildi. Hozirgi kunda Qorakoʻl
va Talipoch darvozalari oʻtmish yodgorligi sifatida bir qadar saqlanib kolingan.Ad.:
Narshaxiy,
Buxoro tarixi, T., 1966.
Soʻnggi tahrir 2 oylar avval
MalikxanBot
tomonidan amalga oshirildi
OʻzME
. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
Ko‘proq o‘rganish
Ushbu maqolada
Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi
(2000-2005)
maʼlumotlaridan foydalanilgan.
Ushbu maqola
chaladir
. Siz uni
boyitib, (https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Buxoro_
darvozalari&action=edit)
Vikipediyaga
yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani
aniqrogʻiga
almashtirish kerak.
"
https://uz.wikipedia.org/w/inde
x.php?
title=Buxoro_darvozalari&oldid=2
401844
" dan olindi
Adabiyotlar