4-mavzu. O’rta asrlar iqtisodiy qarashlari. Merkantilizm iqtisodiy ta’limoti

Daromadlar nazariyasi. İshchilarning daromadlari, pul kapitali va er egalarining daromadlari to’g’risida U.Petti aytib o’tgan qoidalar keyinchalik klassik iqtisod maktabi vakillarining nazariy izlanishlari uchun asos bo’lib xizmat qildi. U.Petti ishchining daromadi sifatidagi ish haqini mehnatning bahosi deb xisobladi va uning darajasini ishchining yashashi uchun zarur bo’lgan vositalar minimumi bilan ifodaladi.

P.Buagilьberning iqtisodiy ta`limoti

Franciya klassik iqtisodiy maktabining asoschisi Pьer Buagilьber (1646-1714) xisoblanadi. U Angliya klassik iqtisodiy maktabining asoschisi U.Petti kabi professional iqtisodchi-olim bulgan emas. P.Buagilьber xuddi otasiga uxshab xududshunoslikdan ta`lim oldi. 31 yoshida Normandiyada sudьyalik lavozimini egalladi. U bu lavozimda 25 yil mobaynida, ya`ni deyarli umrining oxirigacha ishladi, faqat ulimidan ikki oy oldin bu lavozimni katta ugliga topshirib ketdi.

Nazariy qoidalarning o’ziga xosligi. P.Buagilьberning muxim yutig’i, U.Pettiga uxshab, ciymatning mehnat nazariyasini «asoslab» berishi xisoblanadi. Bunda u bozorda tovarlar urtasidagi almashuv nisbatlari mexanizmini sarflangan mexnat middori yoki ish vadtini xisobga olgan xolda taxlil diladi. Bu koncepciya nomukammal bulishiga daramasdan (uning asosida sarfli princip yotadi) o’z davri uchun progressiv xisoblanadi, negaki merkantilistlarning baxoning shakllanishida pulning tabiiy roli tugrisidagi koncepciyasidan keskin fard diladi.