4-Ma’ruza. Orientirlash burchaklari. Joyda chiziqlar yo‘nalishini aniqlash. Reja


Direksion burchak bilan rumb burchagi orasidagi munosabat



Download 340,31 Kb.
bet5/7
Sana12.04.2022
Hajmi340,31 Kb.
#545617
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
4-Ma\'ruza.

Direksion burchak bilan rumb burchagi orasidagi munosabat. Yuqorida ko‘rdikki, joydagi bir chiziq yo‘nalishini azimut yoki direksion burchak va rumb burchaklari yordamida aniqlash mumkin. Shunga ko‘ra, direksion va rumb burchaklari orasida quyidagi matematik munosabat bor. 4.1 va 4.5-shakllardan ko‘rinadiki, I chorakda 1=r1, II chorakda r2=180—2 va hokazo. Bu munosabatni quyidagi 4.1-jadvalda keltiramiz.

4.1-j a d v a l


Direksion va rumb burchaklari orasidagi munosabat.

Choraklar

Direksion burchak qiymati

Rumb nomi

Direksion burchak
orqali rumbni
hisoblash

Rumb orqali direksion burchakni hisoblash

I
II
III
IV

0<1<90
90<2<180
180<3<270
270<4<360

ShShQ
JShQ
JG‘
ShG‘

r1=1
r2=180-2
r3=3-180
r4=360-4

1=r1
2=180-r2
3=180+r3
4=360-r4


Burchak tomonlarining direksion burchaklari orqali ichki burchakni hisoblash. Bir burchak ikki yon tomonining direksion yoki azimut burchaklari orqali  burchakning qiymati quyidagicha bo‘ladi (4.11-shakl):
=o‘ -ch, yoki =Ao‘ – Ach, (4.7)
ya’ni  ning qiymati bir nuqtadan chiqqan ikki chiziq orasidagi burchakning o‘ng tomonidagi direksion (azimut) burchagi bilan chap tomonidagi direksion (azimut) burchagi ayirmasiga teng. Bu tenglamada o‘, ch—o‘ng va chap tomon direksion burchaklari.
Poligon burchaklari orqali tomonlarning direksion burchaklarini hisoblash. Odatda joyda poligonning bir tomoni yo‘nalishi (azimut yoki direksion burchagi) aniqlanib, poligonning hamma burchaklari o‘lchanadi. Keyin o‘lchangan burchaklar tenglangach, ma’lum tomonning direksion burchagi bo‘yicha, ichki burchaklar orqali, qolgan tomonlarning direksion burchagi hisoblanadi.
ABCD . . . A poligonning ichki o‘ng burchaklari 1, 2, . . . ,p (4.12-shakl) o‘lchangan va bosh tomonning direksion burchagi L aniqlangan, qolgan tomonlarning direksion burchaklari 2, 3, . . , p ni aniqlash kerak, deylik. V nuqtadagi VS tomon direksion burchagi 2 shaklga binoan quyidagicha aniqlanadi:
2+2=1+180,
yoki
2=1+180-2

4.11-shakl. 4.12-shakl.
Keyingi tomonlarning direksion burchaklari ham (a), (b), (v) dagi qoida asosida hisoblanadi, ya’ni keyingi tomon direksion burchagi ilgarigi tomon direksion burchagiga 180° qushilganidan shu ikki tomon orasidagi o‘ng burchakning ayirilganiga teng. Shunda p-tomonning direksion burchagi quyidagicha yoziladi:
p=p-1+180-p (4.8)
Agar poligonning soat strelkasi bo‘yicha yurishda chap burchagi o‘lchangan bo‘lsa (4.13-shakl), o‘ng burchak =360—bo‘lib, u (4.8) ga qo‘yilsa,
p=p-1 -180+p (4.9)
bo‘ladi.

Download 340,31 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish