15 ma'ruza. I guruh elеmеntlari. Mis, kumush, oltin Reja

Ag⁺ ioni kuchsiz kislotali muhitda kuchli oksidlovchi.
Zn + 2AgNO₃ = 2Ag + Zn(NO₃)₂
Kumush xloridi AgNO₃ ga xlorid kislota tuzlari ta’siridan olinadi:
AgNO₃ + NaCl = AgCl + NaNO₃
Kumush xlorid fotog’ozlarda ishlatiladi.
2AgCl = 2Ag + Cl₂
Kumush bromid fotoplenkada ishlatiladi
2AgBr = 2Ag + Br₂
Kumush galidlari fiksaj ta’sirida eriydigan galogenidlar hosil qilib plenka va qog’ozdan nur ta’sirida o’zgarishga uchramagan galidlar qavatini yo’qotadi:
AgG + 2Na₂S₂O₃ = Na₃[Ag(S₂O₃)₂] + NaG
AgJ birikmasi kompleks hosil qilmaydi.
Ag₂S kumushning eng yomon eriydigan tuzi. U quyidagicha olinadi:
2AgNO₃ + H₂S = Ag₂S + 2HNO₃
Kumush nitrat suvda yaxshi eriydi va gidrolizga uchramaydi.
3Ag + 4HNO₃ = 3AgNO₃ + NO + 2H₂O
Kumush birikmalari fotoqg’oz, fotoplenkalar tayyorlashda, tibbiytda dezinfeksiya qiluvchi modda sifatida ishlatiladi. Ag⁺ ionlari tibbiyotda bakteriyalar o’sishini to’xtatish uchun qo’llaniladi.
Bir og’irlik hissa AgNO₃ bilan ikki og’irlik hissa KNO₃ eritmasi lyapis deb ataladi va tibbiyotda ishlatiladi.
Ag⁺² birikmalari. Kumushning oksidlanish darajasi +2 bo’lgan bir necha birikmasi bor. Bularga AgO va AgF₂ misol bo’ladi. AgO kumush (I) oksididan ozon ta’sirida olinadi.
Ag₂O + O₃= 2AgO + O₂
Ag + F₂ = AgF₂
Ag⁺³ birikmalari. Oksidlanish darajasi +3 bo’lgan faqat birgina birikma ma’lum, u ham bo’lsa sariq rangli K[AgF₄] olingan.
Oltin va uning birikmalari. Tabiatda uchrashi. Nodir metall tabiatda tug’ma holda uchraydi. Tellur bilan birikmasi bor. AuAgTe₄ - silvanit deyiladi. Klaverit tarkibi Au₂Te dan iborat.