15 ma'ruza. I guruh elеmеntlari. Mis, kumush, oltin Reja

Cu⁺² birikmalari. Mis (II) oksid, qora rangli amorf modda. Gazlarni adsorbsiya qila oladi.
Mis (II) oksidi misning kislorod bilan ta’siridan olinadi.
2Cu + O₂ = 2CuO
Yuqori haroratda u parchalanib mis (I) oksidini hosil qiladi:
4CuO = 2Cu₂O + O₂
Mis (II) oksidni vodorod bilan qaytarilsa misga aylanadi:
H₂ + CuO = Cu + H₂O
CuO konsentrlangan ishqorlarda eriydi, lekin kislotalarda oson eriydi:
CuO + 2NaOH = Na₂CuO₂ + H₂O
CuO + 2HCl = CuCl₂ + H₂O
Mis (II) oksidini quyidagi usullarda ham olish mumkin:
CuCO₃ = CuO + CO₂
Cu(OH)₂ = CuO + H₂O
Mis (II) gidroksid ammiak eritmasida oson erib ammiakatlar hosil qiladi:
Cu(OH)₂ + 4NH₄OH = [Cu(NH₃)₄](OH)₂ + 4H₂O
Bu reaksiyada ko’k rangli tetraaminmis(II) gidroksid olish mumkin. Mis (II) gidroksidi mis sulfatga ishqorlar ta’sir ettirib olinadi.
CuSO₄ + 2NaOH = Cu(OH)₂ + Na₂SO₄
Misning (II) birikmalari ko’pdan ko’p kompleks birikmalar hosil qiladi:
CuCl₂ + 4NH₃ = [Cu(NH₃)₄]Cl₂
Agar yangi olingan Cu(OH)₂ ga kosentrlangan ishqorlar qo’shilsa ko’k rangli gidroksikupratlar hosil bo’ladi:
Cu(OH)₂ + 2NaOH = Na₂[Cu(OH)₄]
Hosil bo’lgan gidroksikuratlar oson parchalanadi va beqarordir. Mis (II) galogenidlari kislotalar eritmalarida galogen kupratlar hosil qiladi:
CuCl₂ + HCl = H[CuCl₃]
CuCl₂ + 2HCl = H₂[CuCl₄]
Mis (II) ning sianidlari va rodanidlari beqaror, lekin sianidli komplekslar ancha barqaror hisoblanadi:
CuSO₄ + 2KCN = Cu(CN)₂↓ + K₂SO₄
2Cu(CN)₂ = 2CuCN + (CN)₂
Cu(CN)₂ + 2KCN = K₂[Cu(CN)₄]
Kaliy tetrasianokuprat ancha barqaror kompleks hisoblanadi.