1-ma’ruza mavzu: Kompyuterning arxitekturasi. Zamonaviy kompyurerlarning asosiy turlari. Reja

Shisha tolali kabellarning ikki turi mavjud:

• 
  koʻp modli yoki multimodli kabel, ancha arzon lekin sifati past;
  
• 
  _{bir modli kabel, narxi ancha qimmat, lekin yaxshi texnik oʻrsatgachlarga ega.}
  

_{Bu tur kabellarni asosiy farqi shuki, ularda yorugʻlik nuri turli tartibda} oʻtadi.
Bir modli kabellarda hamma nur bir xil yoʻldan oʻtish natijasida ularning hammasi qabul qilish qurilmasiga bir vaqtda yetib keladi va signalning tuzilishi oʻzgarmaydi. Bir modli kabelning markaziy tola diametri 1,3 mkm atrofida boʻlib va faqat 1,3 mkm toʻlqin uzunligidagi yorugʻlikni uzatadi. Shuningdek dispersiya va signalni soʻnishi sezilarsiz darajadadir, bu esa koʻp modli kabeldan koʻra ancha uzoq masofaga signal uzatish imkonini beradi. Bir modli kabellar uchun lazerli uzatish va qabul qilish qurilmalaridan foydalaniladi. Bu qurilmalar faqat talab qilinadigan toʻlqin uzunligidagi yorugʻlik ishlatiladi. Bunday uzatish va qabul qilish qurilmalari hozirda nisbatan qimmat va koʻp ishlatishga chidamsiz. Kelajakda bir modli kabellar oʻzining juda yaxshi koʻrsatgichlari uchun asosiy kabel boʻlib qolsa kerak.
Koʻp modli kabelda yorugʻlik nurlarining yoʻllari sezilarli darajada farq qilgani uchun kabelning qabul qilish tomonida signal koʻrinishi oʻzgaradi. Markaziy tola diametri 62,5 mkm, tashqi qoplama diametri esa 125 mkm (bu bazida 62,5/125 koʻrinishda belgilanadi). Uzatish uchun lazer emas oddiy yorugʻlik diodi ishlatiladi, bu esa uzatish va qabul qilish qurilmasini narxini arzonlashtiradi hamda xizmat vaqtini bir modli kabelga nisbatan oshiradi. Koʻp modli kabelda yorugʻlikni toʻlqin uzunligi 0,85 mkm ga teng. Kabelning ruxsat etilgan uzunligi 2–5 km oraligʻida boʻladi. Hozirgi vaqtda koʻp modli kabel turi shishatolali kabellar turining asosiysi, chunki ular arzon. Shisha tolali kabellarda signal tarqalishining ushlanishi elektr kabellardagi ushlanishidan koʻp farq qilmaydi. Koʻp tarqalgan kabellarda ushlanish kattaligi 4–5 ns/m atrofidagi qiymatini tashkil qiladi.