Himoyaga ruxsat etilsin ” Fakultet dekani f f. d. L. Raupova “ ” 2019 y

Download 194,2 Kb. bet 15/19 Sana 28.02.2022 Hajmi 194,2 Kb. #474057

Bog'liq
2 5373148213513554566

Bu sahifa navigatsiya:

• V. Mavzuni umumlashtirish, xulosa qilish.

Baholash

1. Xayolan Qoraamma va Kimsanni, Ra’no va Shomurodni, Kimsan va Robiya, ulg‘aygan Muzaffar va onasiniuchrashtiring. Qanday holat kuzatilishni, ularning bir-birlariga nimalar deyishini bashorat qiling. 2. Nima deb o‘ylaysiz, Shomurod xotinini kechira olarmikan? 3. Ulug‘zotga xos cheksiz mehr haqida esse yozing.

V. Mavzuni umumlashtirish, xulosa qilish.O‘quvchilarni baholash va rag‘batlantirish. 3 daqiqa.

VI.Darsning yakuni.3 daqiqa.
Uyga vazifa berish:asarga taqriz va annotatsiya yozish, kalit so‘zlarni belgilash. Taassurotlar asosida gazetaga maqola yozish.


XULOSA
Har bir davr adabiyoti o‘zi yashab turgan muhit ob – havosidan nafas olar ekan, undagi bir qator xususiyatlarni o‘ziga yuqtiradi. Davrga xos tomonlar ma’lum ma’noda adabiyotning tabiatiga ko‘chadi va xalq sinovlaridan o‘tib takomillasha va muqimlasha boradi.
Davrning ijtimoiy-siyosiy voqealari tabiiy yozuvchining estetik qarashlariga ham ta‘sir etadi. Ijodkor davrning yetakchi masalalari bilan qiziqib ularni o‘ziga va o‘z asarlariga yuqtiradi. Zamonning ibratli farzandi sifatida ijodkor o‘z qahramoni orqali davrning muhim qirralarini ifodalaydi. Shu nuqtai nazardan hara qanday davrda yaratilgan badiiy asar mazmun mohiyat jihatidan ijtimoiylik kasb etadi.
O‘tgan asrning 70-yillari oxiri va 80-yillarning boshlarida boshlangan adabiyot olamidagi botiniy o‘zgarishlar, eng avvalo ijtimoiy- siyosiy hayotdagi o‘zgarishlar bilan bog‘liq edi. Haq so‘zni yuksak badiiylik mezonlarida aytish mas‘uliyatini haq qilgan so‘z san‘ati o‘zining azaliy burchini o‘tashga asta sekinlik bilan bo‘lsada kirisha boshladi. Mana shu ma’noda bu davr adabiyotida o‘tmishga xos xususiyatlar yetakchi o‘rinni egalladi.
80-yillar lirikasi Milliy istiqlol tuyg‘ularini yuksak go‘yaviy va badiiy barkamol asarlarda ifodalashni maqsad qilib oldi va Fitrat va Cho‘lpon kabi jadidizm adabiyoti vakillari an’analarini muvaffaqyatli davom ettirdilar.
Xulosa qilib aytish kerakki, O‘tkir Hoshimov o‘z romanlarida jamiyat ijtimoiy hayotidagi illatlarni, turg‘unlikning mohiyatini ochish asnosida davrning muhim ma’naviy-axloqiy masalalarini ko‘tarib chiqdi. “Ikki eshik orasi” romanida qariyb qirq yillik davr qamrab olinib, bir qator chigal, murakkab taqdirlar misolida o‘zbek xalqining tarixiy qismati mahorat bilan tasvirlangan bo‘lsa, “Tushda kechgan umrlar” romani esa turg‘unlik davri illatlarini fosh etuvchi XX asr o‘zbek romanlarining eng sara nanumasi sifatida milliy adabiyot taraqqiyotida o‘chmas iz qoldirdi.
XX asrning 60 yilarida o‘zbek adabiyoti maydoniga bir guruh iste’dodtli adib va shoirlar, jumladan O‘mas Umarbekov, Abdulla Oripov, Uchqun Nazarov, Shukur Xolmirzayev va O‘tkir Hoshimovlar zo‘r shijoat, o‘tkir qalam bilan kirib kelishdi, Shular orasida o‘zbekning dardini, quvonchini, muhbbatini , mehrini, iztirobini, nafratini samimiy, sodda, batafsil, badiiy jozibali til bilan epik planda tasvirlashda O‘tkir Hoshimov jonbozlik ko‘rastadi.
O‘tkir Hoshimov asarlarida badiiy makon va zamon jihatidan o‘zbek millatining 30-yillaridan to shu kungacha bo‘lgan davrini o‘z ichiga olgan, aynan zamon va tushunchasi uning ijodidda keng o‘ringa ega o‘tmish, bugun va kelajak orasidagi dinamik o‘zgarishlarni qamrab oladi.
1. O‘tkir Hoshimov asarlarini o‘rganishda interfaol metodlardan foydalanish ta’limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi maqsadlarni amalga oshirish bo‘yicha o‘qituvchi va o‘quvchilar o‘rtasidagi hamkorlik faoliyatidek murakkab jarayonning asosi hisoblanadi.
2. “Turfa zakovatlar, “Muammoli tahlil”, diskurs, “Blum taksonomiyasi” kabi interfaol metodlar yozuvchi ijodi yuzasidan o‘quvchilar bilishi, tushunishi, qo‘llashi, analiz-sintez qilishi, baholashi zarur bo‘lgan natijalarga erishishni ta’minlashga xizmat qiladi.
3. Yozuvchi ijodini o‘rganishga doir interfaol metodlarni tanlashning asosiy qoidasi ta’lim berish maqsadiga muvofiqligidir. Bunda samara beradigan interfaol metodlarning eng muhimlarini tanlash maqsadga muvofiq.
4. Interfaol metodlar samaradorligining asosiy mezoni belgilangan vazifalarni hal etish uchun ularni qo‘llashning mosligi va tejamkorligi sanaladi.
5. Interfaol metodlarni ongli va maqsadli tanlash va tatbiq etish, qo‘llashda soddalik va osonlik, nafaqat eng yaxshi natijalarni, balki ularga erishishning yuqori ishonchliligini ta’minlay olishi o‘qituvchining pedagogik mahorati va salohiyatiga bog‘liq.
6. Interfaol metodlarni ta’limiy maqsadlarga erishish bo‘yicha ta’lim beruvchi va ta’lim oluvchining hamkorlikdagi faoliyati sifatida ko‘rsatish, ularni xususiyati va o‘quv faoliyati natijalari bo‘yicha guruhlashtirish mumkin.
7.O‘tkir Hoshimov asarlarini o‘rganish yuzasidan interfaol metodlarni qo‘llash jarayonida o‘qituvchi kam vaqt ichida katta hajmdagi o‘quv axborotini yetkazish, esda saqlash, anglash kabi o‘quvchilar faoliyatini tashkil etadi. Bunda o‘quvchilar adib ijodiga oid eng muhim ma’lumotlarni xotiraga qabul qiladilar, asarlari mazmuniga singdirilgan asosiy g‘oya va mazmun-mohiyatni anglaydilar, qahramonlar xarakter xususiyatlari, ular o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlar va konfliktlarni ongli ravishda idrok etadilar.
8.Adib asarlari bilan ishlashda o‘quvchilar o‘qituvchi boshchiligida matn tahliliga kirishadilar, qahramonlar hayoti, tadqiri, xatti-harakatlarini taqqoslaydilar, fikrlarini umumlashtiradilar, mustaqil holda ijodiy topshiriqlarni bajaradilar. Natijada o‘quvchilarning nazariy bilimlarni amaliyotga tatbiq etish, badiiy va hayotiy haqiqat o‘rtasidagi bog‘liqlikni farqlash ko‘nikmlari rivojlanadi.
9. Bahs-munozara, “Aqliy hujum” kabi interfaol metodlarni qo‘llashda o‘quvchilar yangi bilimlarni izlash, turli muammoli vaziyatlar yechimini topish, masalani mantiqan o‘rganish, kutilayotgan natijalarga erishishning yo‘l va vositalarini o‘zlari aniqlashga yo‘naltiriladi.

Download 194,2 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: