Хфх лек Хосилбеков

9.2. Favqulodda vaziyatlarning turlari, yuzaga va harakatga 
keltiruvchi kuchlar hamda tarqalish tezligi 
Respublikamiz hududlarida uchraydigan tabiiy ofatlarning hosil bo’lishida geofizik, 
geologik,  gidrogeologik,  atmosfera  va  boshqa  omillar  asosiy  o’rinni  egallaydi.  Ular  oqibatida 
hayot 
xavfsizligi  buziladi,  insonlar  nobud  bo’ladi,  xalq  xo’jaligi  ob’ektlariga  turli  darajada  moddiy 
zarar 
etkaziladi. 
Geofizik omillar 
- yerning fizik xususiyati (magnit, elektr, gamma faollik, issiqlik va b.) 
natijasida yuzaga keladigan turli noxush vaziyatlar majmuasini sodir etadi. 
Geologik omillar 
- yerning paydo bo’lishi bilan bog’liq yechimlarini ta’minlab beradi. 
Gidrogeologik omillar 
- yer ichki va yuzasidagi suvlar (gidrosfera) ta’sirida bevosita 
yuzaga keladigan noxush vaziyatlar tushuniladi.