Hayot faoliyati

Infra tovush bilan kurashishning asosiy usullari quyidagilardir:

1. 
   mashinalarning tezligini oshirish; bunda tovush to'lqinlari eshitiladigan polosalarga o'tadi;
   
2. 
   konstruksiyalar ustuvorligini oshirish;
   

3. 
   past chastotadagi tebranishlarni yo'qotish;
   

3. 
   reaktiv tovush so'ndirish vositalarini o'matish.
   

Shuni aytib o'tish kerakki, umuman shovqinni to'sish vositalari va yutish vositalari infra tovush bilan kurashishda hech qanday natija bermaydi. Infra tovush bilan kurashishda tovush ajralib chiqayotgan manbayida kurashish yaxshi natija beradi.
Hozirgi vaqtda ultra tovushdan mashinasozlik sanoatida keng foydalanilmoqda. Bunda foydalanadigan tovush chastotasi 20 kGs

107

dan yuqori va quwati bir necha kilovatt miqdorni tashkil qiladi. Ultra tovush ham inson organizmiga katta zarar keltiradi. Bu

asab sistemasi funksiyalarining buzilishi, bosim, qon tarkibi va xossasining o'zgarishi bilan ifodalanadi. Kasallaming boshi og'riydi, tez charchaydi, eshitish qobiliyati susayadi. Ultra tovush odamga faqatgina havo muhiti orqaligina emas, balki suyuqliklar va qattiq jismlar orqali ham ta’sir ko‘rsatishi mumkin.
GOST 12.1. 001-75 ga asosan ultra tovushlar uchun 20—100 kGs gacha oraliqda shovqin darajasi 110 dB dan oshmasligi kerak deb belgilangan.
Ultra tovushning havo orqali ta’sir darajasini kamaytirish uchun quyidagi vositalardan foydalaniladi:

1.