Hayot faoliyati xavfsizligi (O`quv qo`llanma) toshkent 2019

Sezgi organlari -analizatorlarning periferik qismi yoki retseptorlari
Shaxsiy himoya vositalari – (ShHV) ichki a’zolarga, teriga va kiyimga radioaktiv va zaharlovchi moddalar va bakteriyalar tushmasligini oldini olishga xizmat qiluvchi vositalar.
Shikastlanish o`chog`i – yuzaga kelgan favqulodda vaziyatning zararli va xavfli omillari ta’siri ostida joylashgan aholi, hayvonlar, bino-inshootlar, moddiy resurslarning barchasi.
Sun’iy nafas berish – “og`izdan-og`izga” yoki “og`izdan-burunga” berilishi mumkin.
Sun’iy nafas berish va yurak massaji – bir kishi bir vaqtda bajarganda dastlab 2-3 marta sun’iy nafas berish, keyin 15-30 marta yurakni tashqi massaj qilish lozim.
Suvga cho`kish – nafas olish yo`llarining suyuqlikka, suvga to`lib, havo tanqisligi boshlanib, nafas olish va yurak faoliyatining to`xtashi.
Tabiiy ofat – tabiatda yuz beradigan favquloddagi o`zgarish bo`lib, u birdan, katta tezlikda insonlarning mo`tadil yashash, ishlash sharoitlarini buzilishi, odamlarning va qishloq xo`jalik hayvonlarining o`limi, moddiy boyliklarning buzilishi yoki yo`q bo`lib ketishi va boshqa salbiy oqibatlarga olib keluvchi hodisalardir.
Tabiiy omillar – geomagnit maydon, kosmik nurlar, vaznsizlik, tabiiy nurli kuchlanishlar, tabiiy ofatlar.
Taksonomiya - xavfning kelib chiqish tabiati, turi, oqibatlari, tuzilishi, insonga ta’sir etishi va boshqa shu kabi belgilari asosida tasniflanib bir tizimga keltirilishi.
Tavakkal - xavflarni son jihatidan baholashdir. Sonli baholash u yoki bu ko`ngilsiz oqibatlar sonining ma’lum davr ichida bo`lishi mumkin bo`lgan soniga nisbatidir. Tavakkal ijtimoiy va individual (yakka) turlarga bo`linadi.
Tavakkalchilik-xavfni yuzaga kelish, amalga oshish chastotasi, xavfni sonli baholash mezoni.
Tavakkalchilikni aniqlash uslublari-muhandislik, modelli, ekspert, sotsiologik.
Tektonik yer silkinishi – yerning chuqur qisimida yuzaga keladigan tektonik kuchlarning tarqalish jarayonida yerning ustki qatlamining tebranishini xarakterlaydigan o`zgarishdir.