Hayot faoliyati xavfsizligi (O`quv qo`llanma) toshkent 2019

Fоjiа - halоkаt bo`lib, оldingisidаn fаrqli hоldа halоkаt qаmrоvi kеngrоq vа оdаmlаr hаlоk bo`lishigа оlib kеlgаn vоqеа
Fuqaro muhofazasi – favqulodda vaziyatlarni, halokatlarni oldini olish va ularni oqibatlarini bartaraf etish, aholini hududlarini va moddiy boyliklarini muhofaza qilish maqsadida o`tkaziladigan tadbirlarni amalga oshiruvchi davlat tizimi;
Fuqaro muhofazasi xizmati – fuqaro muhofazasi maxsus tadbirlarini bajarish, fuqaro muhofazasi tizimlarining harakatlarini ta’minlash uchun kuchlar va vositalarni tayyorlash maqsadida tuzilgan funksional bo`linmalar majmui.
Geologik xavfli hodisalar – odamlar o`limiga, ma`muriy – ishlab chiqarish binolarini, texnologik asbob – uskunalarni, energiya taminoti, transport komunikatsyalari va infratuzilma tizimlarining, ijtimoiy yo`nalishdagi binolarini va uy joylarini turlicha darajada buzilishiga, ishlab chiqarish va odamlar hayot faoliyatining izdan chiqishiga olib keladi.
Gidrometerologik xavfli hodisalar – odamlar o`limiga, aholi yashash joylarini, ba’zi sanoat va qishloq xo`jaligi obyektlarini suv bosishiga, infratuzilma va transport komunikatsyalari, ishlab chiqarish va odamlar hayot faoliyatini buzilishiga olib kelgan va shoshilinch ko`chirish tadbirlari o`tkazilishi talab qiladigan tabiiy ofatlardir.
Gipotsentr – yer silkinishining chuqur ichki qismidagi o`chog`i markazi.
Gomosfera – faoliyat davrida ishchi turadigan yoki harakat qiladigan joy, ishchi zona.
Gomeostaz – ekotizimda komponentlarni o`zaro bog`liqligi va dinamik muvozanati.
Hayot faoliyati xavfsizligi – xavfsiz hayotni ta`minlash uchun insonning mehnati faoliyatida, atrof – muhit musaffoligi (ekologiya) izdan chiqqanda, favqulodda vaziyatlar yuz berganda yuzaga keladigan xavf – xatarlarni yo`qotish yoki kamaytirish, jarohatlangan, shikastlangan fuqarolarga birinchi tibbiy yordam ko`rsatish chora – tadbirlari majmui.
Hayot muhiti – organizmni o`rab turuvchi va u bilan doimiy munosabatda bo`ladigan tabiatning ma’lum bir qismi.
Halоkаt (аvаriya) - ishlаb chiqаrish kоrxоnаsining xususiy energоzаhirаsini vаyrоnаli chiqаrib yubоrish; bundа xоmаshyo, o`tkinchi mаhsulоtlаr, kоrxоnа mаhsulоti vа ishlаb chiqаrish chiqindisi, ishlаb mаydоnchаsidа o`rnаtilgаn tеxnоlоgik uskunаlаr halоkаtli jаrаyon tufаyli ahоli, xizmаtchilаr, insоnlаrni o`rаb turgan muhit vа ishlаb chiqаrish kоrxоnаsining o`zi uchun ham zаrаrli fаktоr yarаtishi tushunilаdi