Hayot faoliyati

SHOK 
Shok holatini keltirib chiqaruvchi sabablar 
Odatda, shok keng ko‘lamdagi ichki yoki tashqi qon ketishi 
natijasida sodir bo‘ladi, chunki bu aylanayotgan qon miqdori 
kamayishiga olib keladi, natijada hayotiy muhim organlarga 
kislorod yetib borishi kamayadi. Organizmdagi suyuqlikni 
boshqacha 
yo‘qotish, masalan, ich ketishi, qayt qilish yoki keng 
ko‘lamda kuyish ham shokka olib kelishi mumkin. Shok hayot 
uchun xavfli holat bo‘lib, o‘limga olib kelishi mumkin. 
Shok belgilari va alomatlari 
Shok holatining belgi va alomatlari qattiq ichki yoki tashqi 
qon ketishida kuzatiladigan belgi va alomatlar singaridir. 
• 
Terining rangi o‘chadi, sovib ketadi va nam bo‘lib qoladi 
• 
Behollik. 
• 
Bezovtalik. 
• 
Og‘iz qurishi, tashnalik. 
• 
Pulsning tezlashishi va sustligi. 
• 
Nafas olish tezlashishi. 

---

170 
184 
• 
Miyaning chalg‘ishi. 
• 
Hushsizlik kuzatiladi. 
Shuni yodingizda tutingki, jabrlanuvchiga birinchi yordam 
ko‘rsatish uchun shokni keltirib chiqargan sababni bilish yoki 
qon ketishini ko‘rish shart emas. 
Shokda birinchi yordam ko‘rsatish 
Har qanday vaziyatda ham birinchi yordam ko‘rsatishning 
asosiy qoidalariga rioya qiling: 
1-bosqich. 
• 
Jabrlanuvchining normal tana haroratini saqlab turing, 
ustiga ko‘rpa yoki palto yopib qo‘ying. Undan yotishni iltimos 
qiling (boshi tanasi bilan bir tekislikda joylashgan bo‘lishi 
kerak). 
• 
Hayotiy muhim organlarga qon oqimini yaxshilash uchun 
oyog‘ini tanadan 30 sm yuqoriga ko‘taring. Agar boshi, bo‘yni, 
umurtqa pog‘onasi, soni yoki boldiri shikastlanganligiga shubha 
bo‘lsa, yurak xuruji, insultdan shubha bo‘lsa yoki jabrlanuvchining 
ahvoli qanaqaligini bilolmasangiz, oyog‘ini ko‘tarmaslik 
kerak. 
2-bosqich. 
• 
shokni keltirib chiqargan sababni, masalan, tashqi qon 
ketishini bartaraf etishga harakat qiling. 
• 
galstugi va kamarini sal bo‘shashtiring.