Hayot faoliyati

Nazorat savollari

1. Sel haqida tushunchangizni aytib bering.

2. Selning paydo bo‘lish sabablari va undan muhofazalanish

usullarini ayting.

3. Suv toshqini qanday yuz beradi?

4. Suv toshqini haqida xabar olinganda siz qanday harakat

qilasiz?

5. Qor uyumi ostida qolgan odamning qanday harakat

qilishi lozimligini so‘zlab bering.

93

X MAVZU. TRANSPORT VOSITALARI BILAN BOG‘LIQ

FAVQULODDA VAZIYATLAR VA ULARDA

HARAKATLANISH TARTIBI

Transportning xohlagan turi inson salomatligi va hayoti

uchun xavf tug‘dirishi mumkin. Texnik taraqqiyot bir vaqtning

o‘zida harakatlanish qulayligi va tezligi bilan birga anchagina

katta darajadagi xavf-xatarni ham yuzaga keltirdi. Transport

avariyasining turidan kelib chiqib, ko‘plab jarohat va kuyish,

jumladan inson hayoti uchun xavf tug‘diradigan shikastlar olish

ehtimoli mavjud.

Transport vositalari bilan bog‘liq yo‘l harakati hodisalarining

yuz bermasligi uchun avvalo ularining sozligi va unda

belgilangan miqdorda yo‘lovchi yoki yuk olish, belgilangan

maqsadlardagina foydalanishga e’tibor berish kerak.

Ma’lumki, O‘zbekiston Respublkasining 1999-yil 19-avgustda

qabul qilgan «Yo‘l harakati xavfsizligi to‘g‘risida» gi

qonunida transport vositlarini boshqarish, foydalanish, ularni

ishlab chiqarishga qo‘yilgan talablar, shuningdek, xavfsizlikni

saqlash borasidagi vazifalar hamda ularning bajarilishi ko‘rsatib

o‘tilgan.

Ushbu qonunda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining

(5-modda) , mahalliy davlat hokimiyati organlarining

(6-modda) va boshqa qo‘mitalar hamda agentliklarning, shuningdek,

O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi davlat

avtomobil nazorati inspeksiyasining (9-modda) yo‘l harakati

xavfsizligini ta’minlash sohasidagi vakolatlari, transport vositalari

egalarining yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlash borasidagi

majburiyatlari, yo‘llarni saqlash va ta’mirlash talablari,

yo‘l hrakati qatnashchilarining huquqlari va majburiyatlari, yo‘l

harakati xavfsizligini tibbiy jihatdan ta’minlash kabilar ko‘rsatib

o‘tilgan.

Shuni unutmaslik kerakki, transport vositasining sozligi, uni

boshqarishda yo‘l qoidasiga qat’iy amal qilish xavfsizlikni

ta’minlashning asosi hisoblanadi.

94