Harbiy-texnik instituti konstitutsiyaviy huquq

Birinchidan,
dispozitsiya – vakolat beruvchi normalar. O‘zbekiston 
Respublikasi Konstitutsiyasining 98-moddasi 4-bandida mustahkamlangan 
normani keltirish mumkin, “…Vazirlar Mahkamasi amaldagi qonun 
hujjatlariga muvofiq, O‘zbekiston Respublikasi butun hududidagi barcha 
organlar, korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, mansabdor shaxslar va 
fuqarolar tomonidan bajarilishi majburiy bo‘lgan qarorlar va farmoyishlar 
chiqaradi”, deyilgan, bu norma Vazirlar Mahkamasi faoliyatining asosiy 
tamoyillarini mustahkamlaydi.
Ikkinchidan,
gipoteza – majburiyat yuklovchi normalar. Masalan, 
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 47-52 hamda 64-65-
moddalarida ko‘zda tutilgan fuqarolarning majburiyatlari, Konstitutsiya va 
qonunlarga rioya etish boshqa kishilarning huquqlari, erkinliklari, sha’ni 
va qadr-qimmatini hurmat qilish, O‘zbekiston xalqining tarixiy, ma’naviy 
va madaniy merosini avaylab asrash, atrof muhitga ehtiyotkorona munosa-
batda bo‘lish, qonun bilan belgilangan soliqlar va mahalliy yig‘imlarni 
to‘lash, O‘zbekiston Respublikasining hududini himoya qilish, qonunda 
belgilangan tartibda harbiy yoki muqobil xizmatni o‘tash, o‘z farzandlarini 
voyaga yetgunlariga qadar boqish va tarbiyalash, voyaga yetgan, mehnatga 
layoqatli farzandlarning o‘z ota-onalari haqida g‘amxo‘rlik qilish va 
hokazolar kiradi.
Uchinchidan,
sanksiya – ta’qiqlovchi normalar. Masalan, 
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 31-moddasidagi “…diniy 
qarashlarni majburan singdirishga yo‘l qo‘yilmaydi”, degan norma, 57-
moddadagi “Konstitutsiyaviy tuzumni zo‘rlik bilan o‘zgartishni maqsad 
qilib qo‘yuvchi, respublikaning suvereniteti, yaxlitligi va haxfsizligiga 
fuqarolarning konstitutsiyaviy huquq va erkinliklariga qarshi chiquvchi, 

---

31 
urushni, ijtimoiy, milliy, irqiy va diniy adovatni targ‘ib qiluvchi, xalqning 
sog‘lig‘i va ma’naviyatiga tajovuz qiluvchi, shuningdek, harbiylashtirilgan 
birlashmalarning milliy va diniy ruhdagi siyosiy partiyalarning hamda ja-
moat birlashmalarining tuzilishi va faoliyati taqiqlanadi”, degan norma, 
91-moddasidagi “Prezident o‘z vazifasini bajarib turgan davrda boshqa 
haq to‘lanadigan lavozimni egallashi, vakillik organining deputati bo‘lish, 
tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanishi mumkin emas,” degan norma va 
boshqalar kiradi.