Harbiy-texnik instituti konstitutsiyaviy huquq

Konstitutsiyaviy huquq predmetini tashkil etuvchi ijtimoiy 
munosabatlar, boshqa huquq sohalari tomonidan tartibga solinadigan 
huquqiy munosabatlardan ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy munosabatlarni 
tartibga solish qoidalari bilan tubdan farq qiladi.
Birinchidan,
Konstitutsiyaviy huquq normalari boshqa huquq so-
halari tomonidan tartibga solinadigan barcha huquqiy munosabatlarning 
o‘zagini tashkil qiladi.Chunki aynan o‘sha ijtimoiy-huquqiy munoabtlarida 
davlat va jamiyatning tuzilish asoslari yotadi. 
Ikkinchidan
, bu normalar bilan o‘rnatilgan munosabatlarda xalq 
hokimiyatchiligini amalga oshirish shakllari, ya’ni O‘zbekiston Respu-
blikasida davlat hokimiyati xalq manfaatlarini ko‘zlab, Konstitutsiya 
hamda uning asosida qabul qilingan qonunlar vakolat bergan idoralar 
tomonidangina amalga oshiriladi, shuningdek,, jamiyat va davlat hayo-
tining eng muhim masalalari xalq muhokamasiga taqdim etiladi hamda 
umumiy ovozga (referendumga) qo‘yiladi. 
Masalan, 1991-yilning 29-dekabrdagi referendumda O‘zbekiston 
xalqi mamlakatimiz davlat mustaqilligining Oliy Kengash tomonidan 
tasdiqlanganligini bir ovozdan ma’qulladi. 2002-yil 27-yanvardagi 
referendumda esa, kelgusi chaqiriq O‘zbekiston Respublikasi Parlamentini 
ikki palatali qilib saylash va O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 

---

26 
Konstitutsiyaviy vakolat muddatini besh yildan yetti yillik qilib, 
o‘zgartirishga oid masalalar umumxalq muhokamasiga taqdim etilib, buni 
O‘zbekiston xalqi bir ovozdan qo‘llab-quvvatladi. Shuningdek, 2002-yil 
27-yanvarda o‘tkazilgan referendum mamlakatimizning davlat qurilishida 
bir palatali parlament tizimidan ikki palatali tizimga o‘tish lozimligini 
belgilab berdi. 
O‘zbekistonda ijtimoiy hayot, siyosiy institutlar, mafkuralar va 
fikrlarning xilma-xilligi asosida rivojlanib bormoqda, bu esa davlat 
boshqaruvida demokratik umuminsoniy prinsiplarga asoslanganligini 
bildiradi. Butun dunyo tinchliksevar jamiyatlari tan olgan inson huquqlari 
prinsiplari mamlakatimiz hayotida mustaqillikka erishgan kunlarimizdan 
boshlab amalda bo‘ldi, unga ko‘ra, inson, uning hayoti, erkinligi, sha’ni, 
qadr-qimmati va boshqa daxlsiz huquqlari oliy qadriyat hisoblanadi. 
Davlat o‘z faoliyatini inson va jamiyat farovonligini ko‘zlab, ijtimoiy 
adolat va qonuniylik tamoyillari asosida amalga oshiradi. Davlat, uning 
organlari, mansabdor shaxslar, jamoat birlashmalari, fuqarolar 
Konstitutsiya va qonunlarga muvofiq ish ko‘radilar
1
. 
Masalan, O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 25-
moddasida har kimning erkinlik va shaxsiy daxlsizlik huquqi 
mustahkamlangan bo‘lib, hech kim qonunga asoslanmagan holda hibsga 
olinishi yoki qamoqda saqlanishi mumkin emas. Agar bu huquqlar buzilsa, 
O‘zbekiston Respublikasining boshqa qonunlarida belgilab qo‘yilgan 
choralar bilan himoya qilinadi.