Harbiy-texnik instituti konstitutsiyaviy huquq

Birinchidan,
avvalgi Amudaryo viloyati hududlari; 
172
Ўша
манба

---

398 
Ikkinchidan,
Xorazm Sovet Sotsialistik Respublikasining Xo’jayli 
va Qo’ng’irot tumanlari. Hududiy jihatdan viloyat 4 okrugga bo’lingan: 
To’rtko’l, Chimboy, Xo’jayli, Qo’ng’irot.
Qoraqalpoq avtonom viloyatining tuzilishi bilan qoraqalpoq xalqi 
markazlashgan hokimiyatga ega bo’lgan o’z davlatchiligini tuzdi. Shu 
jihatdan olganda, avtonom viloyat shakli qoraqalpoq xalqi milliy 
davlatchiligi rivojlanishining keyingi ko’rinishi hisoblanadi.
Qoraqalpog’iston Respublikasi 1924-yil 14-oktabrda Turkiston 
ASSR tarkibida Muxtor viloyat sifatida tashkil etilgan. 
1925-yil 12-19-fevralda To’rtko’l shahrida bo’lib o’tgan 
Qoraqalpog’iston avtonom viloyati Sovetlarining birinchi syezdi 
“Qoraqalpog’iston avtonom viloyati Qozog’iston ASSR tarkibida 
tashkil topganligi to’g’risida Deklaratsiya”sini qabul qildi va 
“qoraqalpoq xalqining milliy davlatchiligi” tashkil etilganligini 
qonuniy rasmiylashtirdi
173
.
1932-yil 5-martda Qoraqalpog’iston avtonom viloyati Ijroiya 
qo’mitasining Plenumida Qoraqalpog’iston avtonom viloyatini bevosita 
RSFSR tarkibiga kiradigan avtonom respublika sifatida tashkil etish 
to’g’risidagi taklif qabul qilingan. Mazkur taklif asosida VTSIK 
Prezidiumi Qoraqalpog’iston avtonom viloyatini Qoraqalpog’iston 
avtonom respublikasiga aylantirish to’g’risida qaror qabul qilgan.
Qoraqalpog’iston avtonom viloyati Qoraqalpog’iston ASSR bo’lib 
mustahkamlangandan keyin uning birinchi Konstitutsiyasi ishlab chiqildi. 
1932-yilgi Asosiy qonun 6 bo’lim, 7 bob va 100 moddadan iborat edi. 
Unda QQASSR oliy organlari bilan Sobiq Ittifoq va RSFSR oliy organlari 
o’rtasidagi o’zaro munosabatlarning huquqiy asoslari mustahkamlangan. 
QQASSRning 1932-yilgi Konstitutsiyasida davlat hokimiyati va 
boshqaruv organlarining ish faoliyati prinsiplari va uning huquqiy maqomi 
ilk bor belgilandi
174
. 
173
Ахунджанов
Л
.
М
. 
Становление
и
развитие
национальной
государственности
Республики
Кара
-
калпакстан
. –
Ташкент
: “
Узбекистан
”, 1992. –
С
.55. 
174
Ўша
асар
. -
Б
.22. 

---

399 
1936-yilgi Sobiq Ittifoq Konstitutsiyasiga muvofiq Qoraqalpog’iston 
ASSR RSFSR tarkibidan chiqarilib, O’zbekiston Respublikasi tarkibiga 
kiritildi. Bunga asosiy sabab qilib quyidagilarni ko’rsatish mumkin: 
–