Харажатларни туркумлаш ва уларнинг ҳисоби

Корхоналарнинг ишлаб чиқариш жараёнида содир бўладиган ҳар бир муомаланинг бухгалтерия ҳисобини юритишда қуйидаги счетлар гуруҳидан фойдаланилади:

• Корхоналарнинг ишлаб чиқариш жараёнида содир бўладиган ҳар бир муомаланинг бухгалтерия ҳисобини юритишда қуйидаги счетлар гуруҳидан фойдаланилади:
• 2010-«Асосий ишлаб чиқариш»;
• 2310-«Ёрдамчи ишлаб чиқариш»;
• 2510-«Умумишлаб чиқариш»;
• 2610-«Ишлаб чиқаришдаги брак»;
• 3110-«Олдиндан тўланган ижара ҳақи»;
• 3120-«Олдиндан тўланган хизмат ҳақи»;
• 3190-«Бошқа бўнак харажатлари»;
• 8910-«Келгуси харажатлар ва тўловлар резерви».
• 2010-«Асосий ишлаб чиқариш» счетидан харажатларни ҳисобга олишда қуйидаги корхона ва ташкилотлар фойдаланади:
• маҳсулот ишлаб чиқариш бўйича саноат ва қишлоқ хўжалиги корхоналари;
• қурилиш-монтаж, геология-қидирув ишларини бажариш бўйича пудрат, геология ва лойиҳа қидирув ташкилотлари;
• хизматлар кўрсатиш бўйича транспорт ва алоқа корхоналари;
• илмий-тадқиқот ва конструкторлик ишларини бажариш бўйича илмий-тадқиқот корхоналари;
• автомобиль йўлларини асраш ва таъмирлаш бўйича йўл хўжаликлари.

2300-«Ёрдамчи ишлаб чиқаришлар ҳисоби» счетларидан қуйидаги ёрдамчи ишлаб чиқаришларни ҳисобга олишда фойдаланилади:

• 2300-«Ёрдамчи ишлаб чиқаришлар ҳисоби» счетларидан қуйидаги ёрдамчи ишлаб чиқаришларни ҳисобга олишда фойдаланилади:
• энергиянинг ҳар хил турлари (электроэнергия, газ ва бошқалар) билан ёрдам кўрсатиш;
• транспорт хизматларини амалга ошириш;
• асосий воситаларни таъмирлаш;
• инструментлар, штамплар, қурилиш деталлари, конструкцияларни тайёрлаш;
• тош, шағал, қум ва бошқа рудасиз материаллар қазиб олиш;
• ёғоч материалларини тайёрлаш ва уларга ишлов бериш;
• қишлоқ хўжали маҳсулотларини тузлаш, қоқи қилиш ва консервалаш (асосан савдо корхоналарида);
• махсус кийимлар ва пойафзалларни таъмирлаш, тикиш ва бошқалар.

• Жавобгарлик марказлари бўйича харажатлар ҳисобини ташкил этиш
• Жавобгарлик марказлари - бу бошқарув ҳисоби тизимида муҳим объект ҳисобланиб, бошқарув ходимлари фаолиятини ташкил этишга йўналтирилган янги психологик талўиндир. Унинг асосий мақсади назоратдан кўра кўпроқ ўзини бошқаришда бошқарув ходимларига ёрдам беришдир.
• Хўжалик юритувчи субъектларда жавобгарлик марказлари бўйича ҳисобни ташкил этишнинг асосий мақсади фаолият харажатлари ва даромадлари ҳақидаги маълумотларни алоҳида-алоҳида умумлаштириш ҳамда улар бўйича мавжуд четланишларни бўлинмалар зиммасига юклашдан иборат.