Харажатлар ҳисоби очиқ дарс

Тайёр маҳсулот, товар, бажарилган иш ва кўрсатилган хизматларни сотишдан олинган даромадлар, шунингдек сотилган товарларнинг єайтиши, сотиш ва баҳолардан чегирмалар тўғрисидаги ахборотларни умумлаштириш қуйидаги счётларда амалга оширилади:

• Тайёр маҳсулот, товар, бажарилган иш ва кўрсатилган хизматларни сотишдан олинган даромадлар, шунингдек сотилган товарларнинг єайтиши, сотиш ва баҳолардан чегирмалар тўғрисидаги ахборотларни умумлаштириш қуйидаги счётларда амалга оширилади:
• 9010 “Тайёр маҳсулотларни сотишдан даромадлар”;
• 9020 “Товарларни сотишдан даромадлар”;
• 9030 “Ишлар бажариш ва хизматлар кўрсатишдан даромадлар”;
• 9040 “Сотилган товарларнинг қайтиши”;
• 9050 “Харидорлар ва буюртмачиларга берилган чегирмалар”.

Муомалалар мазмуни	дебет	кредит
Сотилган маҳсулотларнинг ҳақиқий ишлаб чиқариш таннархи ҳисобдан чиқарилди	9110	2810; 2820; 2830
Тайёр маҳсулотларни сотишдан даромад акс эттирилади	4010	9010
Чегирма акс эттирилади	9050	4010
ҚҚС ҳисоблаб ёзилди (ҚҚС тўловчилар учун)	4010	6410
9050-счётнинг ёпилиши	9010	9050

• Тайёр маҳсулот ишлаб чиқарувчи ўзининг доимий харидорларига ёки катта туркум харид қилинганда берадиган савдо дисконтлари, пул чегирмалар ва бошқа шу каби чегирувлар тақдим этиш йўли билан сотилганда чегирмалар суммасини бухгалтерия ҳисобида 21-сон БҲМС ва 4-сон БҲМСга мувофиқ акс эттириш лозим.

• Тайёр маҳсулотни чегирма билан сотиш

Муомалалар мазмуни	дебет	кредит
Сотилган маҳсулотларнинг қайтарилиши ва уларнинг қийматини пул маблағлари билан тўлаш	9010	5010; 5110
Сотилган маҳсулотнинг қайтарилиши ва дебиторлик қарзи бекор қилинади	9010	4010
Харидорлар томонидан қайтарилган маҳсулотлар кирим қилинди	2800	9120
Илгари ҳисобланган солиқларни (ҚҚС) тўғрилаш акс эттирилади	6410	5010; 4010
Ҳисобот даври охирида 9040-счётнинг ёпилиши	9010	9040

• Харидорлар томонидан тайёр маҳсулотларнинг қайтарилиши билан боғлиқ операциялар акс эттирилиши