Харажатлар ҳисоби очиқ дарс

«Стандарт-Кост» тизими харажатларни режалаштириш ва уларни назорат қилиш учун бошқарувда фойдаланадиган воситадир. Унинг ўзи харажатларни ҳисобга олиш тизими бўла олмайди ва таннархни калькуляциялашнинг ҳам жараёнли ҳамда буюртмали усули бўйича, шунингдек бу усулларнинг ҳар қандай комбинациясида ҳам фойдаланилиши мумкин. Компания «Стандарт-Кост» тизимидан тўла ҳажмда фойдаланган пайтда заҳиралар ва сотилган маҳсулот таннархи счетларига таъсир қиладиган барча харажатлар юз берган ҳақиқий харажат тарзида эмас, балки стандарт (меъёрий) ёки олдиндан аниқланган харажат сифатида кўрсатилади.

• «Стандарт-Кост» тизими харажатларни режалаштириш ва уларни назорат қилиш учун бошқарувда фойдаланадиган воситадир. Унинг ўзи харажатларни ҳисобга олиш тизими бўла олмайди ва таннархни калькуляциялашнинг ҳам жараёнли ҳамда буюртмали усули бўйича, шунингдек бу усулларнинг ҳар қандай комбинациясида ҳам фойдаланилиши мумкин. Компания «Стандарт-Кост» тизимидан тўла ҳажмда фойдаланган пайтда заҳиралар ва сотилган маҳсулот таннархи счетларига таъсир қиладиган барча харажатлар юз берган ҳақиқий харажат тарзида эмас, балки стандарт (меъёрий) ёки олдиндан аниқланган харажат сифатида кўрсатилади.

Мисол. Ишлаб чиқаришга қуйидагича харажатлар амалга оширилди: хом ашё, материаллар 1500 минг сўм; электр энергияси 350 минг сўм; иш ҳаки 820 минг сўм; мукофотлар 105 минг сўм; суғуртага ажратмалар 197 минг сўм; ишлаб чиқариш таннархига ўтказилган умумишлаб чиқариш харажатлари 479 минг сўм; омборга топширилган ишлаб чикариш чиқиндилари 39 минг сўм; яроксизликка чиққан маҳсулотнинг ҳақиқий таннархи — 28 минг сўм.

№ Хўжалик операциясининг мазмуни Сумма Дебет Кредит 1. Ишлаб чикаришга материаллар сарфланди 1500 2010 1010 2. Ишлаб чикаришга электр энергия сарфи 350 2010 6010 3. Ишлаб чикаришдаги ишчиларга иш ҳақи ҳисобланди 820 2010 6710 4. Ишлаб чиқаришдаги ишчиларга мукофот ҳисобланди 105 2010 6710 5. Ишлаб чиқаришдаги ишчилар иш ҳақи фондидан ягона ижтимоий тўлов ҳисобланди 197 2010 6520 6.