Халқаро туризм

Jadval 6

Amerika mamlakatlari bo‘yicha xalqaro turistlarning tashrifi

(2005 yil)

Asosiy turistik yo‘nalishlar	Keluvchi turistlar soni (mln.kishi)	Ҳиссаси (%)	Keluvchi turistlardan olingan daromad (mln. dollar)	Ҳиссаси (%)
Amerika mintaqasi	133545	100,0	144551	100,0
Argentina	3805	2,9	2753	1,9
Aruba	733	0,5	1096	0,8
Bagam	1608	1,2	2069	1,4
Braziliya	5358	4,0	3861	2,7
Kanada	18612	13,9	13584	9,4
Chili	2027	1,5	1256	0,9
Kolumbiya	933	0,7	1218	0,8
Kosta Rika	1679	1,2	1570	1,1
Kuba	2261	1,7	1920	1,3
Dominikan Respublikasi	3691	2,8	3508	2,4
Ekvador	861	0,6	486	0,3
Salvador	1154	0,9	543	0,4
Gvatemala	1316	1,0	860	0,5
Gonduras	740	0,6	472	0,3
Yamayka	1479	1,1	1545	1,1
Meksika	21618	16,4	11803	8,2
Nikaragua	712	0,5	207	0,1
Panama	702	0,5	780	0,5
Peru	1486	1,1	1308	0,9
Puerto-Riko	3686	2,8	3239	2,2
AQSH	49402	37,0	81680	56,5
Urugvay	1808	1,4	594	0,4
Venesuela	706	0,5	641	0,4

Manba: Vsemirnaya turistskaya organizatsiya (YUNVTO) ©. 2006.
Janubiy Amerika quruqligida dunyodagi eng baland Anxel (Venesuela) sharsharasi, ser suv Amazonka (Braziliya) daryosi, qo‘l tekkizilmagan keng maydondagi namlik o‘rmonzorlar, eng yuqori (And tog‘lari) cho‘qqisi joylashgan.

Bizgacha yetib kelgan qadimgi ink qabilalari sivilizatsiyasining diqqatga sazovor diniy shaharlari Mantu-Pikchu va Kusko, Naska plotasi, kolonizatsiya qilish davri shaharlari. Bu materikning eng yirik va ulkan turistik imkoniyatlaridir. Hozirgi kunda ulardan juda kam foydalanilmoqda. Moboda materikning mavjud turistik resurslari to‘liq ishga solinsa, Janubiy Amerikaning xalqaro turistlar tashrifida uning salmog‘i so‘zsiz ravishda ortadi.

Amerikada, xuddi Yevropadagidek singari turistlar oqimining eng ko‘p qismi mintaqa ichki turizmiga to‘g‘ri keladi. Ayniqsa, intensiv turistik oqim Shimoliy Amerikada: AQSH, Kanada va Meksika mamlakatlari o‘rtasida kuzatilinadi. Qaysikim, eng ko‘p turistik oqim BTT ma’lumtlariga ko‘ra, AQShdan Meksikaga kelishadi. Bu esa dunyodagi eng ko‘p turistlar tashrifi oqimi bo‘lib hisoblanadi. Bu yerda o‘rtacha yillik keluvchi va ketuvchi turistlar soni 46-47 mln. kishini tashkil qiladi. AQShga tashrif buyuruvchi turistlarni ko‘proq mamlakatning yovvoyi tabiat resurslari, takrorlanmas go‘zal landshaft manzaralari, harakatdagi geyzer buloqlar vodiysi, «Tirik geologik» milliy bog‘lari (Yyellouston), gigant stalagmitli g‘orlari (Karlsbad), katta ponaramali (Grand-Kanyon) tog‘ daralari, Mayin qumli (Kaliforniya) plyajlari maftun etadi. Horijiy mamlakatlardan kelgan sayyohlarni AQShning nafaqat tabiiy boy resurlari balki, uning osmon o‘par ma’muriy, savdo-sotiq binolari (Manxetten), banklar markazi (Uoll-strit), mashhur ko‘priklari (Bruklin), oliygohlar (Kolumbiya universiteti), prezident qarorgohi (Oq uy), opera teatri (Metropoliten), Kinostudiyalari (Gollivud), ko‘ngil ochar, dam olish parklari (Disneylend) kabilar o‘ziga chorlaydi. Har yili AQSH da 1 mlrd. dan ortiq turistik kelishlar va ketishlar (ichki va tashqi) ruyxatga olinadi. Mamlakatda ichki turizm salmog‘i katta bo‘lib, uning asosiy marshrutlari dam olish sog‘lomlashtirish, ko‘ngil ochar, tabiat obyektlari, tarixiy va madaniy markazlarga, qarindosh-urug‘lar, tanish-bilishlarga tashrif buyurishdan iboratdir. Amerikalik sayyohlar horijiy safar qilishda ko‘proq qo‘shni Meksika va Kanada mamlakatlariga sayr qilishni xush ko‘rishadi. Dunyoning uzoq mamlakatlaridan Yevropaning Buyukbritaniya, Fransiya, Italiya, Germaniya, Ispaniya kabi davlatlari sayohatga borishni tanlashadi. Keyingi paytlarda amerikalik sayyohlarning Osiyo-Tinch okeani mintaqasi (Xitoy, Yaponiya, Syangan, sobiq Gonkong, Janubiy Koreya, Singapur kabilar) ga borish istagi ortib bormoqda. Afrika, Yaqin Sharq va Janubiy Osiyo (Hindiston, Pokiston, Shri Lanka)ning turistik mintaqalari amerikalik sayyohlar tomonidan juda kam o‘zlashtirilgan.

BTT ma’lumotlariga ko‘ra, kelajakda amerikalik turistlarning Yevropa, Osiyo-Tinch okeani va Yaqin Sharq mintaqasi mamlakatlari bilan ikki tomonlama sayyohlik aloqalari kuchaya borishi ko‘zda tutilgan.