Халқаро иқтисодий ҳУҚУҚда зарар етказганлик оқибатида келиб чиқадиган

ХАЛҚАРО ИҚТИСОДИЙ ҲУҚУҚДА

ЗАРАР ЕТКАЗГАНЛИК ОҚИБАТИДА КЕЛИБ ЧИҚАДИГАН

МАЖБУРИЯТЛАР

РЕЖА

• ШАРТНОМА МАЖБУРИЯТЛАРТ ТУШУНЧАСИ

2) ЗАРАР ЕТКАЗИЛГАНЛИГИ ОҚИБАТИДА КЕЛИБ ЧИҚАДИГАН МАЖБУРИЯТЛАР

ШАРТНОМА МАЖБУРИЯТЛАР ТУШУНЧАСИ

Шартнома, агар қонунда бошқача тартиб назарда тутилган бўлмаса, тарафларнинг келишувига кўра танланган мамлакат ҳуқуқи билан тартибга солинади.

Шартнома тарафлари қўлланиладиган ҳуқуқни умуман шартнома учун ҳам, унинг алоҳида қисмлари учун ҳам танлаб олишлари мумкин.

Қўлланиладиган ҳуқуқ тарафлар томонидан шартнома тузилаётганда ҳам, ундан кейин ҳам исталган вақтда танланиши мумкин. Тарафлар, шунингдек исталган вақтда шартномага нисбатан қўлланиладиган ҳуқуқни ўзгартириш тўғрисида келишиб олишлари мумкин.

ШАРТНОМАДАН ТАШҚАРИ МАЖБУРИЯТЛАР

Бир тарафлама ҳаракатлардан (мукофотни ошкора ваъда қилиш, ўзганинг мақсадини кўзлаб топшириқсиз амалга ошириладиган фаолият ва бошқалардан) иборат мажбуриятларга нисбатан ФКнинг 4-параграфи қоидалари қўлланади.

ЗАРАР ЕТКАЗГАНЛИГИ ОҚИБАТИДА КЕЛИБ ЧИҚАДИГАН

ЗАРАР ЕТКАЗГАНЛИГИ ОҚИБАТИДА КЕЛИБ ЧИҚАДИГАН

МАЖБУРИЯТЛАР

Зарар етказилганлиги оқибатида келиб чиқадиган мажбуриятлар бўйича ҳуқуқ ва мажбуриятлар зарарни ундиришни талаб қилиш учун асос бўлган ҳаракат ёки бошқа ҳолат юз берган мамлакатнинг ҳуқуқи бўйича белгиланади.

Чет элда зарар етказилганлиги оқибатида келиб чиқадиган мажбуриятлар бўйича ҳуқуқ ва бурчлар, агар фуқаролар ёки юридик шахслар айни битта давлатдан бўлсалар, шу давлат ҳуқуқи билан белгиланади.

Агар зарар ўрнини қоплаш тўғрисидаги талаб учун асос бўлган ҳаракат ёки бошқа ҳолат Ўзбекистон Республикасининг қонун ҳужжатлари бўйича ғайриқонуний бўлмаса, чет эл ҳуқуқи қўлланмайди.

Деликт мажбуриятларининг коллизион масалалари

Деликт мажбуриятларининг коллизион масаласини ечишда икки асосий вариант: зарарли ҳаракат содир этилган мамлакат ҳуқуқини ёки жабрланганнинг, яъни зарар етказилган шахснинг мамлакати ҳуқуқини қўллаш ўртасида танлаш амалга оширилади. Агар зарарли ҳаракат бир давлатда содир этилган, натижа бошқа давлатда юз берган бўлса, суд мамлакатининг ҳуқуқи қўлланиши мумкин.