Халқ таълими ходимлари малакасини ошириш тизимини ислоҳ қилишнинг долзарб

Менежмент, 
Таълим менежменти
, 
амалий тренингларни самарали ташкил этиш технологиялари-
SMART goals»
мавзуларида А.Авлоний номидаги ХТТРМХҚТМОИда ташкил этилган 
ўқув-семинар натижалари ўқитувчиларни қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш соҳаси 
бўйича етакчи мутахассислар ўзлариннинг маъруза матнлари ва амалий дарс 
ишланмаларига интеграция қилишган.
Машғулотларни ишлаб чиқиш ўқув материалларининг мазмуни ва уни тақдим этиш 
методлари ҳамда ўқув машқ ва топшириқларини яратиш жараёни кўриб чиқилди. Албатта 
баҳолаш босқичига алохида эътибор бериб, аниқ аммалий мисоллар келтирилди. 
Ҳозирги кунда ҳар бир маъруза матни ва амалий машғулот материалларига семинар-
тренингнинг асосий мазмуни, яъни 
«шахсий концепция қўрғонини ривожлантириш 
омиллари ва босқичлари» 
интеграция қилинди.

---

162 
АҚШнинг Питтсбург университети профессори Жуди Сметана томонидан
тақдим 
этилган амалий машғулотларда, катталар таълими назарияси масалаларини таҳлили 
қилиш бўйича «ADDIE» модели билан таништирилди. Шунингдек, 
SMART-
стратегик 
мақсадни белгилаш техникаси асосида ўқув мақсадларини аниқ белгилашга амалий 
мисоллар келтирилди.
Халқаро ҳамкорлик сохасида ўтказилган амалий тренинг ва семинарлар натижасида 
институтимизда қуйидаги ишлар амалга оширилди: 
1.
Умумтаълим мактаблари директорлари учун «Таълим сохаси менежери»
йўналишидаги малака ошириш курслари ўқув режа ва ўқув дастурлари янгиланди. Мазкур 
ўқув режа таркибига «Time management» , «Проект менежмент» каби модуллапр 
киритилди ва мактаб директорларининг шахсий ва профессионал компетентлигини 
шакллантириш ва ривожлантиришга алохида эътибор қаратилди. 
2.
Мактаб рахбарларининг «Ўзгаришларга мослашувчанлик» кўникмаларини 
шакллантириш бўйича амалий дарс машғулотлари учун «Change Management» номли ўқув 
қўлланма ишлаб чиқилди. 
3.
Халқ таълими вазирлигининг «Фулбрайт ДАСТ (Fulbright DAST)» дастури 
лойихаси доирасида «Ижобий психология билим-кўникмаларини ўқитиш бўйича 
материалларни маданий муҳитга мослаштириш» мавзусида АҚШлик ижобий психология 
мутахассиси, прфессор Лори Вульф томонидан «Мактабларда зўравонликни олдини олиш 
ва ижобий психологияни ўқитиш методикаси» лойихаси доирасида ўтказилган амалий 
тренинг натижасида «Ўқувчи-ёшларнинг психологик муоммолари ва ечимлари» номли 
услубий ўқлланма яратилди ва мактаб амалиётчи психологларига фойдаланиш учун 
тавсия этилди. 
4. Тренер сифатида биз учун катталар таълими назариясини билишимиз муҳимдир. 
Катталар таълими назарияси бизга тренинг дастурлари лойиҳасини тайёрлашни бошлаган 
дастлабки дақиқаларданоқ нималарни эътиборга олишимиз зарурлиги ҳақида маълумот 
беради. Катталар таълим назариясининг асосий тамойиллари ҳақида биринчи бўлиб 
америкалик педагог Малколм Шепард Ноулз маълумот берган. (Свансон & Холтон, 2001). 
Р.А.Свансон ва Ф.Холтонларнинг таъкидлашича, катта ёшлилар ўқиб-ўрганишга 
қандай ёндашишини Малколм Шепард Ноулз томонидан таърифланган олтита тамойили 
қуйидагиларни ўз ичига олади: