Biror narsa haqida darak (xabar) bildirgan gap darak gap deyiladi.Darak gapning oxirida ovoz pasayadi. Darak gapning oxiriga nuqta qo`yiladi.Bu qoida darslikdan topib o'qitiladi.
78- mashq. Og'zaki bajariladi.
Har dalaning o'z fayzi, Oyning ipak nurlari
Tarovati boshqadir. Dalalarga quyilgay.
Mehnat qilgan qo'llarga Quyosh bergan harorat
Saxovati boshqadir. Yerga darmon tuyilgay. Habib Rahmat
IV.Darsni yakunlash, o'tilganlarni umumlashtirish.
Darak gap deb nimaga aytiladi?
Darak gapning oxirida ovoz nima qiladi?
Darak gapning oxiriga qanday tinish belgisi qo'yiladi?
V.Baholash. O'quvchilarning olgan baholari e'lon qilinadi va baho izohlanadi.
VI.Uyga vazifa: 79- mashq. Mantda nechta gap borligi, gaplarning turi, ular qanday mazmun anglatishi ko'rib chiqiladi.
MRO`TIBO`_____
Sana
Mavzu: Darak gapda tinish belgilari.
Darsning maqsadi:
Ta`limiy: darak gap haqida tushunchalarini mustahkamlash.
Tarbiyaviy:O`quvchilarni mehnatsevarlik ruhida tarbiyalash.
Rivojlantiruvchi:BKM larini rivojlantirish.
Darsning turi: mustahkamlovchi.
Darsning metodi: savol-javob. Darsning jihozi: mavzuga mos plakat, turli rasmlar. Darsning borishi:
Dars elementlari
|
I
|
II
|
III
|
IV
|
V
|
VI
|
Davomiyligi
|
3
|
7
|
14
|
15
|
5
|
1
|
I.Tashkiliy qism. O'quvchilarning darsga hozirligini kuzatish.
II.Uy vazifasi: 79- mashq tekshiriladi.
„Men kimman?" mashg'uloti o'tkaziladi. Bir o'quvchi doska chiqariladi, uning o'ziga ko'rsatmay, boshiga toj kiydiriladi. Tojda mushukcha rasmi bo'ladi. Toj kiygan o'quvchi o'zining kimligirj o'rtoqlaridan so'rab, bilib oladi. Masalan:
Men kimman, jonlimanmi? (Ha.)
Insonmanmi? (Yo'q.)
Hayvonmanmi? (Ha.)
Yovvoyimi? (Yo'q.)
Uy hayvonimi? (Ha.)
Sut ichamanmi? (Ha.)
Suyak yeymanmi? (Yo'q.)
Miyov deymanmi? (Ha.)
Men mushukmanmi? (Ha, topding.)
„Mushuk" so'zi tovush-harf tomondan tahlil qilinadi. Bu so`z ishtirokida so'roq va darak gaplar tuziladi.
Husnixat mashqlari.
Shior: Solishtirib ko'raylik, kimning xati chiroyli? Husnixat uchun material.
Yy. Yo'ldosh, yetti. Yo'ldosh qanday yigit? Yo'ldosh mehnatkash, u bu yil yetti gektar yerga ekin ekdi.
O'quvchilar bu gaplarni husnixat qoidalariga rioya qilgan holda yozadilar. III.Mavzu bayoni. Darslik bilan ishlash. 80- mashq shartiga ko'ra o'quvchilar matnda nechta gap borligini aniqlaydilar.
80- mashq. O'qing. Matnda nechta gap borligini ayting. Ular qanday gaplar?
Oybek nomidagi maktab o'quvchilari yaxshi ish boshladilar ular hozirdanoq noyob gul urug'larini yig'yaptiar fevral oyida urug'ni tuproqli yashikda undiradilar bahor kelishi bilan ko'chatlami maktab gulzoriga o'tqazadilar
Har bir gapning boshlanishi va oxirini aniqlab ko'chiring.
Siz ham sinfingizda ibratli ishlar qilasizmi?
Sinfingizda qanday gullar o'sadi? Ularni qanday parvarish qilayapsiz?
IV.Mustahkamlash. 81-mashq
Shokirjonlarning bog'ida bir tup yong'oq o'sadi yong’oqning tanasiga quloch yetmaydi har yili talay hosil beradi yong'oq pishdi Shokirjonning o'rtoqlari hasharga kelishdi otasi Ro'zimat aka yong'oq qoqdi bolalar yong’oqlarni terishdi Ro'zimat aka bolalardan mamnun bo’lib tashakkur aytdi
Har bir gapning chegarasini belgilang. O'qiganingizda gapning boshlanishini va oxirini ohang biian ajrating.Ko’chiring, har bir gapning oxiriga qaysi belgi qo'yilishiga Va gapning oxiriga qaysi belgi qo’yilishiga va gapning qanday harf bilan boshlanishiga rioya qiling.
IV.Baholash. O'quvchilarning olgan baholari e'lon qilinadi va baho izohlanadi.
VI.Uyga vazifa: 82- mashq. Mantda nechta gap borligi, gaplarning turi, ular qanday mazmun anglatishi ko'rib chiqiladi.
MRO`TIBO`_____
Sana
Mavzu: So`roq gap haqida ma`lumot.
Darsning maqsadi:
Ta`limiy:o'quvchilarning so`roq gaplar haqidagi bilimlarini kengaytirish;
Tarbiyaviy: muomala madaniyatini tarbiyalash.
Rivojlantiruvchi:matn tuzish ko'nikmalarini rivojlantirish lug'at boyligini oshirish;
Darsning turi: yangi bilim beruvchi.
Darsning metodi: izlanish.suhbat,amaliy
Darsning jihozi: tarqatma materiallar,plakarlar.
Darsning borishi:
Dars elementlari
|
I
|
II
|
III
|
IV
|
V
|
VI
|
Davomiyligi
|
3
|
7
|
14
|
15
|
5
|
1
|
I.Tashkiliy qism. O'quvchilarning darsga hozirligini kuzatish.
II..Uy vazifasini tekshirish.
III.Mavzu bayoni.O`quvchilar bilan “Men kimman?” mashg`uloti o`tkaziladi.Tojda mushukchaning rasmi bo`ladi.Toj kiygan o`quvchi o`zining kimligini o`quvchilardan so`rab bilib oladi.Mashg`ulot s`ngida “Mushuk”so`zi tovush-harf tomonidan tahlil qilinadi.
Darslik bilan ishlash.83-mashq.Bir-biringizdan biror narsa haqida so`rang.Bunda siz qanday gaplardan foydalandingiz?Savollarga javob bering.Javobingizda qanday gaplardan foydalandingiz?
Savol berish va shu savollarga javob qaytarish maqsadida tuzgan gaplaringizni yozing.Har bir gapning oxiriga kerakli tinish belgisini qo`ying.
Mashq shartini bajarish bilan quyidagi qoida kelib chiqaramiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |