Х. Т. Турсунов, Т. У. Рахимова

4-расм. Демографик портлаш 
Дунё регионлари ҳиссаси: 1-Шимолий Америка; 2- Лотин Америкаси; 
3- Австралия ва Океания; 4-Африка; 5-Россия ва МДҲ; 6-Ҳиндистон; 
7-Хитой; 8- Осиёнинг қолган қисми (1)
Ер юзи аҳолиси сонининг кескин ўсиши одамлар ўртача умр 
давомийлигининг ортиши, озиқ махсулотлари билан таъминланишининг 
яхшиланиши, айрим касалликларнинг тугатилиши, болалар ўлиминиг 
камайиши ва бошқалар билан боғлиқдир.

---

10 
5.
Аҳоли сонининг ўсиши, табиатга таъсирнинг кучайиши натижасида 
маҳаллий, регионал, дунё миқёсидаги 
глобал
экологик муаммолар келиб чиқди. 
Ядро энергиясидан кенг фойдаланила бошлади. Инсон космосга чиқиб, Ойни 
забт этди. Жамият тараққиётининг 
ноосфера
(“ноос”-ақл, “сфера”-қобиқ)
 
босқичига ўта бошлади.
Сайёрамизнинг ҳаёт қобиғи-
биосферанинг
барқарорлигига жиддий путур 
етди. Ўрмонларнинг майдони қисқарди, чўллашиш, турлар сонининг кескин 
камайиши, атроф-муҳитнинг кучли ифосланиши авж олди. 1960-йилларда
глобал экологик инқироз белгилари намоён бўлди ва унга қарши уюшган 
жамоатчилик ҳаракати вужудга келди. Ривожланган давлатларда қонунлар 
қабул қилинди, кўплаб экологик ҳалқаро ташкилотлар тузилди, атроф-муҳит 
муаммолари бўйича конференциялар ўтказилди, конвенциялар имзоланди. 
Бевосита инсоннинг яшаш муҳитини муҳофаза қилиш масалалари билан 
шуғулланиш экологиянинг фан сифатида аҳамиятини ошириб юборди.
1970-80-йилларда экологиянинг ғоя ва муаммоларининг барча фанлар ва 
ишлаб чиқариш соҳаларига кириб бориши- 
экологиялаштириш 
амалга 
оширила бошлади. Унда ишлаб чиқариш жаёнларини экология талабларига 
қараб ташкил қилиш, таълимни ва ижтимоий ҳаётнинг бошқа соҳаларини 
экологиялаштириш кўзда тутилган.
1980-90-йилларда