Х. Т. Турсунов, Т. У. Рахимова

 
 
 
 
 
 
 
 
I . ЭКОЛОГИЯ АСОСЛАРИ 
1-Боб. 
Кириш. Экологиянинг умумий масалалари 
XXI аср инсониятнинг ривожланиши тарихида туб бурилиш асри бўлиши 
шубҳасиздир. Инсониятнинг яшаш муҳити бўлган биосферадаги ҳаёт 

---

6 
шароитларини келажак авлодларнинг эҳтиёжларини ҳисобга олган ҳолда сақлаб 
қолиш зарурдир. Бунинг учун мисли кўрилмаган саъй-ҳаракатларни амалга 
ошириш талаб қилинади.
Атроф-муҳитни ифлосланишдан сақлаш, аҳолини ичимлик суви, экологик 
тоза озиқ маҳсулотлари билан таъминлаш, биологик хилма-хилликни асраш, 
иқлим ўзгаришларининг олдини олиш, табиий бойликлардан оқилона 
фойдаланиш долзарб муаммолар ҳисобланади ва уларни ижобий ҳал қилиш 
инсониятнинг келгуси тараққиётини белгилайди. 
Ҳозирги мавжуд экологик муаммоларни ўрганиш, уларни тушуниб етиш
ва зарур тадбирларни амалга оширишда иштирок этиш учун ҳар бир инсон 
Коинот, Қуёш, Ер, нотирик ва тирик табиатнинг уйғунлиги тўғрисидаги 
билимларга эга бўлиши лозимдир. Қуёш, юлдузлар ва уларнинг тўпламлари-
Галактикалар биз яшайдиган Коинотни ташкил қилади. Коинот-бу бизни ўраб 
турадиган олам, қуруқлик ва денгиздаги тирик ва нотирик табиат, масалан, кит 
ва бактерия, йўл четидаги тош ва гулдаги шудринг томчисидир. Тартибга 
солинган Коинот космос деб юритилади. Ҳозирги замон фани Коинотни
тахминан ўн беш миллиард йил олдин «Катта портлаш» натижасида пайдо 
бўлганлигини исботловчи далилларга эгадир.
Коинот, юлдузлар, сайёралар-ўн саккиз минг олам, буюк ҳикмат ва қудрат 
соҳиби-Яратувчининг асаридир. 
1-расм. Миллиардлаб юлдузлардан иборат «Гирдоб» Галактикаси бизнинг 
«Сомон йўли» Галактикамизга айнан ўхшашдир(14) 
 
“Сомон йўли” Галактикасининг чекка қисмида жойлашган, атрофида 
тўққизта сайёра айланаётган Қуёш тизими бизнинг «катта уйимиз» 
ҳисобланади(2-расм).