H. A. Jamolxonov


q,g’,x  undoshlari bilan yonma-yon qo’llanganda orqa qator,  yo’g’on  unli  tarzida  talaffuz  qilinadi,  sayoz  til  orqa  k,g,ng



Download 2,28 Mb.
Pdf ko'rish
bet88/395
Sana01.01.2022
Hajmi2,28 Mb.
#299352
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   395
Bog'liq
Hozirgi o`zbek adabiy tili jamolxonov

q,g’,x 
undoshlari bilan yonma-yon qo’llanganda orqa qator
yo’g’on  unli  tarzida  talaffuz  qilinadi,  sayoz  til  orqa 
k,g,ng,
  til  o’rta 
y
  va  faringal 

undoshlari bilan yondosh bo’lganda esa  ingichka ottenka bilan aytiladi. Qiyos qiling: 
kasal
  va 
qasam

kamar
  va 
qamar,  taka
  va 
taqa

mahal
  va 
shag’al,  so’gal
  va 
nag’al, 
nasihat 
va 
tilxat, dangal
 va
 dag’al 
kabi; 
"u"  fonemasi
  -  yuqori  tor,  orqa  qator,  lablashgan  unli.  So’zning  barcha 
bo’g’inlarida  qo’llanadi: 
uka
  (birinchi  bo’g’inda), 
uzum
  (birinchi,  ikkinchi 
bo’g’inlarda), 
ko’zgu
  (oxirgi  ochiq  bo’g’inda)  kabi.  Urg’uli  bo’g’inda  kuchli,  bir  oz 
cho’ziq;  urg’usiz  bo’g’inda  esa  qisqa,  kuchsiz  talaffuz  qilinadi.  Qiyos  qiling: 
butun,uchun,tuzuk
  (birinchi  bo’g’inlar  -  urg’usiz,  oxirgi  bo’g’inlar-  urg’uli)  kabi.  Bu 
unli  ham 
q,g’,x
  bilan  yondosh  qo’llanganda  yo’g’onlashadi  (orqa  qator  ottenkaga 
aylanadi), 
k,g,ng,y,h
    undoshlari  bilan  yonma-yon  kelganda  esa  old  qator,  ingichka 
ottenka  tarzida  aytiladi.  Qiyos  qiling: 
kul
  va 
qul,  tugun
  va 
turg’un, ko’zgu
  va 
qayg’u, 
buyuk
 (buyuk)va 
urug’, hukm
 va
 xulq, guv
 va 
g’uv, mangu
 va 
urg’u
 kabi; 
                                                      

Download 2,28 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   395




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish