H. A. Jamolxonov



Download 2,28 Mb.
Pdf ko'rish
bet145/395
Sana01.01.2022
Hajmi2,28 Mb.
#299352
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   395
Bog'liq
Hozirgi o`zbek adabiy tili jamolxonov

53-§.  Fonografema 
tovush  tilidagi  fonemani  ifodalaydi: 
a
  fonografemasi  "a" 
fonemasini, 
z
 fonografemasi   "z" fonemasini ifodalagani kabi. 
Fonografemaning  ifoda  plani  (optik-grafik  tasviri)  bitta  harfga  teng  bo’lishi 
(masalan, 
k
)  yoki  ikki  harf  qo’shilmasidan  tarkib  topishi  (masalan, 
ng
)  mumkin. 
Bunday  paytda  ular 
monograf
  (bir  harfli  fonografema)  va 
poligraf  (
ko’p  harfli 
fonografema
)
 nomlari bilan farqlanadi. Poligraflar o’z navbatida ikki harfli (
digraflar
), 
uch  harfli  (
trigraflar
)  va  hatto  to’rt  harfli  shakllarda  bo’lishi  mumkin.  Hozirgi  lotin 
o’zbek  yozuvida 
ng,sh,ch   
poligraflari  mavjud.  Poligraflar  tilshunoslikda 
analitik 
grafemalar
 deb ham ataladi.
45
  
Fonografemaning  mazmun  planida  bitta  yoki  bir  necha  fonema  kodlashtirilgan 
bo’lishi mumkin. Chunonchi, o’zbek yozuvidagi                             
o’
 fonografemasining 
mazmun  planida  bitta  "o’"  fonemasi  (o’zbek  tilining  lablangan,  o’rta  keng  unlisi), 

fonografemasining mazmun planida bitta "q" fonemasi (o’zbek tilining chuqur til orqa 
"q"  undoshi)  kodlashtirilgan.  Bular  grafemikada 
monofonemali  grafemalar
  deb 
nomlanadi;
46
 o’zbek yozuvidagi          

Download 2,28 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   395




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish