Guruh talabasi nurmamatova munisaning

yo'lda. 

Ish-harakat  yoki  holatning  paytini  bildirib,  qachon?  qachongacha? 

qachondan beri? qay vaqt? kabi so'roqlarga javob  bo'lgan hol payt holi 

deyiladi. Payt holi ko'pincha ot yoki payt ravishi bilan, shuningdek, son 

birikmalari bilan ifodalanadi. Bundan besh yil ilgari, o'sha kundan beri, 

shu  yildan  boshlab  shaklidagi  so'z  birikmalari  ham  gapda  birgina  payt 

holi sanaladi.  

Maqollarda payt holi quyidagicha ifodalanadi: 

-  Dangasaning g'ayrati ish bitganda qo'zir; 

 

-  Do'kon to'qisang, bo'z bo'lar, Charx yigirsang, ip bo'lar; 

 

-  Do'lanani ko'rganda tog' esingdan chiqmasin; 

 

-  Tindim tunda, tinmadim kunduzi, Bo'ldi qo'y telpagim qunduzi; 

 

-  Ho'kiz o'lsa ham, ko'zining olaligi qolmas; 

 

-  Iting yomon bo'lsa, otib qutulasan,  

Oting yomon bo'lsa, sotib qutulasan,  

Qo'shning yomon bo'lsa, ko'chib qutulasan,  

Ering yomon bo'lsa, ketib qutulasan,  

Fe'ling yomon bo'lsa, o'lib qutulasan; 

---

 

-  Bog'ni qishda ko'l qil,  Yozda cho'l qil; 

-  Shanbada bichma, jumada ko'chma; 

-  Bugungi ishni ertaga qo’yma. 

Ish-harakatning  qay  tarzda  bajarilganligini  bildirib,  qanday?  qanday 

qilib?  qanday  ahvolda?  kabi  so'roqlarga  javob  bo'lgan  hol  ravish  holi 

deyiladi.  Ravish  holi  ravish,  fe'l  va  ko'makchili  otlar  bilan  ifodalanadi. 

Ravish holi kesimga bitishuv yo'li bilan bog'lanadi. Demak, u ko'pincha 

o'zi ergashgan so'zdan oldin keladi. 

Ravish holining o’zbek maqollarda qo’llanilishi quyidagicha: 

-  Yig'lab-yig'lab marza olsang, O'ynab-o'ynab sug'orasan; 

-  O'ynab-kulgin yigitdek, Siqilmagin chigitdek; 

-  Beshikdagi besh turlanar, Qayoqqa bursang, shunga o'rganar; 

-  Aqrab kelar hayqirib, Bola-chaqasini chaqirib. 

Ish-harakatning  miqdorini  va  darajasini  bildirib,  qancha?  nechta? 

necha  marta?  qay  darajada?  so'roqlaridan  biriga  javob  bo'lgan  hol