|
yo‘llarini qurishda ishlab chiqarish,
agar tog‘li hududlarning o‘zaro
farqlari hisobga olinmasa ham,
quyidagi umumiy xususiyatlari bilan
farqlanadi:
Qurilishi jihatidan tog‘ yonbag‘rining juda qisqa
masofasida ko‘pchilik omillarning o‘zgarishi.
Qidiruv burg‘i quduqlari orasidagi masofa juda katta
va boshqa qidiruv materiallarining yetishmasligi
sababli texnik loyihani tuzishda ko’pgina omillarni
hisobga olishning imkoni yo’q, ammo ishchi
loyihasini tuzishda hisobga olinadi.
Mavzu:
O‘zbekiston avtomobil yo‘llaridagi
serpantinlarni tahlili
Umumiy foydalanuvdagi avtomobil yo'llarida xarakat
xavfsizligini ta'minlash, avtomobil yo'llarining texnik
xolati va transport xarakati to'g'risidagi
ma'lumotlarga asoslanib, kelajak rejalariga
o'zgartirishlar kiritish;
Umumiy foydalanuvdagi avtomobil yullardagi
sun'iy inshootlarva xarakat xavfeizligi
elementlariningtexnik xolati to'g'risidagi
axborotlarni yig'ib, taxlil qilib berish
Yo'l xo'jaligi pudrat-ta'mirlash korxonalari, xududiy
avtomobil yo'llardan foydalanish tashkilotlari, xalqaro
va davlat ahamiyatidagi avtomobil yo'llarini saqlashga
ixtisoslashtirilgan ta'mirlash foydalanish korxonasi,
avtomobil yo'llari ilmiy tadqiqot instituti, loyixa qidiruv
tashkilotlarining tegishli bo'limlari bilan birgalikda
avtomobil yo'llarni joriy ta'mirlash va saklashning
yillik,urta va uzok muddatga muljallangan
rejalariniishlab chikish
Umumiy foydalanuvdagi avtomobil yullar tarmogini
joriy ta'mirlashva saklash ishlari buyicha
xarajatlartaksimotini kelishish uchun xududlar
buyicha kurib chikadi, kelishish uchun Uzbekiston
Respublikasi moliyavazirligi xuzuridagi Respublika
yul jamgarmasigatakdim kiladi, xamda kompaniya
boshkaruvi tomonidan tasdiklash uchun takdim
etadi;
Mavzu:
Ochiq suv oqimlarini kesib o‘tish
usullari.
Ochiq suv oqimi orqali o’tish joylari tarkibiga (1
-
rasm) suv oqimining
o’zini kesib o’tish uchun xizmat qiladigan sun’iy
inshootlar sun’iy
inshootlarga borish yo’llari, bular odatda grunt
ko’tarmalar ko’rinishida
qurilib, ularning qiyaliklari (nishablari) ni doimo yoki
davriy ravishda suv
yuvib o’tadi; boshqarish va himoyalash inshootlari,
ular sun’iy
inshootlarni va ularga kelish yo’llarini suv oqimi
shikastlashi ehtimolidan
saqlash uchun mo’ljallangan.
Sun’iy inshootlar sifatida ko’priklardan foydalanilgan
o’tish joylari
eng ko’p tarqalgan, shuning uchun ko’prikli o’tish
joylari ochiq suv
oqimlari orqali o’tish yo’llarining asosiy turi
hisoblanadi. Odatda, ko’prikli
o’tish joyi tarkibida daryo o’zanini qoplovchi bitta
ko’prik bo’ladi (2
-
rasm,a). Keng yoyilib oqadigan daryolarda suv sathi
ko’tarilgan vaqtlarda
o’zandan tashqarida bitta o’tish joyida bir nechta
ko’prik qurish
mumkin(2-
rasm,b). O’zandan tashqarida joylashtirilgan
qo’shimcha
ko’priklar qayir ko’priklar deb ataladi.
Ko’priklar uzunligi bo’yicha uchta guruhga bo’linadi.
Odatda, uzunligi 25 m gacha ko’priklar kichik
ko’priklar, 25
dan 100 m gacha bo’lganlari o’rtacha ko’priklar, 100
m dan
uzunlari katta ko’priklar deb ataladi. Uzunligi 100 m
dan
kam bo’lgan, biroq prolyotlari 30m dan ortiq bo’lgan
ko’priklar ham katta ko’priklar guruhiga kiradi.
Kema qatnaydigan daryolarda kemalarning yurishi
turg’un bo’lgan hollarda
prolyotlarning faqat bir qismi kemalarni o’tkazish
uchun moslashtiriladi. qolgan
prolyotlar ancha kichik qilib qurilishi mumkin.
Kichik prolyotlarning eng foydali
uzunligi keraklicha iqtisodiy jihatdan asoslab
tanlanadi.
Mavzu:
Tog‘ yon bag‘irlaridagi yo‘l
poyining ustvorligi
Tog‘ yonbag‘rida yo‘l poyini qurishda ish olib
borish
texnologiyasini uning konstruktiv xususiyatlari
va joyning grunt-gidrologik
sharoiti belgilaydi. Qurilish uchun o‘yma yoki
yarim o‘ymalar
. Tikka va baland qiyaliklarda qiyalikdan va
tog‘
yonbag‘ri yuzasidan tushayotgan gruntni ushlash
uchun yuqori berma yoki
tayanch devorli berma quriladi. Qiyalikning yuqori
qismi yoki yonbag‘ri kerakli
darajada turg‘un bo‘lmasa, yuqorigi tirgak yoki
qoplovchi devor qurish kerak.
Yuqori (7.1, d-rasm), shuningdek, pastki (7.1, v,
g-rasm) tirgak
devorlar ayrim seksiya holida yilning eng quruq
davrida, ya'ni gruntlar
turg‘unligi buzilishining oldini oluvchi tadbirlar
qo‘llab quriladi. Konstruktiv
yechimlarning tez-
tez o‘zgarishi, shuningdek,
to‘xtovsiz grunt
-geologiya
sharoitining o‘zgarishi, gruntlarni zichlash qiyinli
qurilish texnologiyasini
qiyinlashtiradi, yuqori kvalifikatsiyali ishchi, eng
zamonaviy texnika va
bajariladigan ishlarning eng sifatli nazoratini talab
qiladi.
Qoya-
tog‘ jinslarida yo‘l bo‘lagini qurishda, ayrim
hollarda bo‘sh
-
bo‘lakli gruntlarda
portlatish ishlarini olib boriladi. Qoya-
tog‘ jinslarida
portlatish ishlarini olib bormasdan, bo‘sh qoya
jinslari va juda ko‘p yoriqli jinslardan tashqari, ishlash
mumkin emas.
Mavzu:
Qor va ko‘chkilardan himoyalash
inshootlari.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
