Guliston davlat universiteti y. Tojiyev, M. Latipov «til tarixi»

5-semestr
“O’ZBEK TILINING TARIXIY GRAMMATIKASI“


AMALIY MASHG’ULOT DARS ISHLANMASI
Mavzu: Mustaqil so‘z turkumlariga xos jihatlar. Yordamchi so‘z turkumlarining funksiyasi. Ismdan ot yasovchi affikslar paradigmasi. Fe’ldan ot yasovchi affikslar paradigmasi
TA’LIM BERISH TEXNOLOGIYaSI

Mashg’ulot vaqti – 2 soat	Talabalar soni – 25 ta
Mashg’ulot shakli	Amaliy
Amaliy mashg’ulot rejasi	O’zbek tilining tarixiy grammatikasi til tarixi fanlaridan biri sifatida. O’zbek tili tarixiy grammatikasining manbalari. O’zbek tili tarixiy grammatikasining o’rganilish tarixi. Tarixiy fonetikaning o’rganish ob’ekti, manbalari. O’zbek tili tarixiy fonetikasining o’rganilish tarixidan. Arab alifbosi asosidagi eski o’zbek yozuvi haqida. Eski o’zbek tilida unlilar tizimi. Eski o’zbek tilida unlilar cho’ziqligi. Undoshlar tizimi. Tovushlar uyg’unligi.
O’quv mashg’ulotning maqsadi: Talabalarga o’zbek tilining tarixiy grammatikasi predmeti manbalari haqida ma’lumot berish bilan bir qatorda, uning xalqimiz ma’naviy merosining ajralmas mulki ekani, manbalarning o’zbek adabiy tilining tarixiy normasini belgilanishidagi ahamiyati, ularning uslubiy xususiyatlari va ularda fonetik leksik grammatik xususiyatlarning aks ettirilishi haqida ta’lim berish. Talabalarga eski o’zbek tilining fonetikasi haqida ma’lumot berish. Unli, undosh tovushlarning tarixiy taraqqiyoti. Singarmonizm, unlilar cho’ziqligi kabi masalalarni yoritish, fonetik qonuniyatlar haqida ma’lumot berish bilan bir qatorda, nutq tovushlari, fonemalar xalqimiz ma’naviy merosining ajralmas mulki ekani, ularning o’zbek yozma va og’zaki adabiy tilining tarixiy normasini belgilanishidagi ahamiyati masalalari haqida ma’lumot berish
Pedagogik vazifalar: “O’zbek tilining tarixiy grammatikasi” fani va uning tegishli bo‘limlari haqidagi nazariy ma’lumotlarni chuqurlashtiriladi; Talabalarda tilning fonetik sathi, undagi asosiy birliklar, bunday birliklarning til va nutqdagi vazifalari haqida tegishli bilim va ko’nikmalari kengaytiriladi.		O‘quv faoliyati natijalari : Talaba: “O’zbek tilining tarixiy grammatikasi” fani, uning obyekti, maqsadi va vazifalari, boshqa fanlar bilan aloqasi xususida ma’lum tasavvurga ega bo‘ladi.
Ta’lim berish usullari		Ko’rgazmali, ma’lumotli, jamoada ishlash
Ta’lim berish shakllari		Ommaviy, jamoaviy, juftlikda ishlash
Ta’lim berish vositalari		O’quv qo’llanmasi, darslik, tarqatma materiallari, ko’rgazmali qurollar kompьyuter, proektor, doska, grafik organeyzerlar
Ta’lim berish sharoiti		Hamkorlikda ishlash va dars jarayonini to’g’ri tashkil etish imkoniga ega bo’lgan auditoriya
Monitoring va baholash		Og’zaki nazorat: savol-javob, yozma nazorat