Guliston davlat universiteti y. Tojiyev, M. Latipov «til tarixi»

1-ilova
Mavzu: Sifat, son so’z turkumlari.
2-ilova
Ma’ruza mavzusidan savollar beriladi:

1. 
   Kultegin matnidan yasama ot va sifatlarni toping.
   
2. 
   Bitiktoshlardan sifatlarga doir materiallar to’plash.
   
3. 
   Bitiktoshlarda sifatlarning qaysi daraja shakllari qo’llangan?
   
4. 
   Hozirgi o’zbek adabiy tili normasi sanalgan qaysi grammatik shakl qadimgi turkiy tilga oid manbalarda qo’llangan?
   
5. 
   Qadimgi turkiy tilda sonlar qanday ifodalangan.
   
6. 
   Qadimgi turkiy tilda miqdor sonlarning ifodalanishidagi o’ziga xoslik nimadan iborat?
   
7. 
   Artuqi so’zining sonlarning tarkibida ishtirok etishi va uning o’ziga xosligi nimadan iborat?
   
8. 
   Son shaklarini hosil qiluvchi grammatik shakllarni yod oling va ularni hozirgi o’zbek tilidagi shakllaridan farqli va o’xshash xususiyatlarini izohlab bering.
   
9. 
   Son shakllarini hosil qiluvchi faqat qadimgi turkiy tilga xos grammatik shakllarni sanang.
   
10. 
    Hozirgi o’zbek tilidagi son shakllarini hosil qiluvchi qo’shimchalarning qadimgi turkiy tildagi shaklidan faqat fonetik farqi mavjudlarining sanang va ularni izohlab bering.
    
11. 
    Qadimgi turkiy tilda qo’llanuvchi qaysi miqdor sonlarning talaffuzida farqi bor.
    
12. 
    Qadimni turkiy tilda ko’p xonali, jumladan, ikki xonali sonlar qanday hosil qilingan.
    
13. 
    Sonlarning hozirgi o’zbek tilidagi variantidan farqlanuvchi asosiy belgilari nimada?
    
14. 
    Sonlarning matndan ajrating va matshq daftaringizga yozing.
    

3-ilova
Sifat darajalari – sifatlarda belgi miqdorining ifodalanishini bildiruvchi grammatik shakllar jami.
Oddiy daraja – belgining kamligi va ortiqligini hosil qilish uchun negiz vazifasini bajaruvchi shakl, belgi neytral aks etadi.
Belgining kamligi – sifat leksemasiga xos bo’lgan asosiy belgini emas, balki boshqa sifatdagi belgining qisman aks etishini bildiradi.