Назорат саволлари:
1 . Шахснинг ривожланиши деганда нимани тушунасиз?
2. Шахс ривожланигида фаолиятнинг ўрнига изоҳ беринг
3. Ирсият нима?
Тест саволлари:
Шахс руҳий хусусиятининг қайтарилмайдиган бирлиги нима?
А. Индивидуаллик
Б. Инсон
С. Шахс
2. Шахснинг камол топиши қайси ёш даврларида кўзга ташланади?
А. Ўсмирлик ва ўспиринлик
Б. Гўдаклик ва чақалоқлик
С. Етуклик
3. Шахс фаолиятининг ижтимоий омили нима?
А. Ирсият, муҳит, таълим тарбия
Б. Яқин қариндошлар
С. Дўстлар
2-савол баёни
Шахснинг ақлий, жисмоний ривожланишида фаолиятнинг ўрни. Ўқувчининг ақлий ҳаракати, шахснинг онли тарзда ички психологик механизмлар вситасида амалга оширадиган ьтурли туман ҳаркатлардир. Экспериментал тарзда шу нарса исбот қилинганки бундай ҳаракатлар доимои мотр ҳаракатларини ҳамўз ичига олади. Ўқитиш жараёнида ташқи фаолият асосида писҳсик жараёнларга ўтиш юз берган бўлса, бундай жараён психологияда интериоризация деб номланади, аксинча, ақлда шаклланаган ғояларни бевосита ташқи ҳаракатларда ёки ташқи фаолиятга кўчирилиши эксериоризация дею юритилади. Фаолият турлари онгнинг бевосита иштирокуи даражасига кўра ҳам фарқланади.
Ақлий кўникма ва малакаларни ривожлантириш, яъни энг оддий фаолият усуллари, предметларни текширишни улардаги мухим ва мухим бўлмаган бэлгиларни ажратиб кўрсатиш, бошқа предметлар билан таққослаш мактабгача тарбия ёшидаги болаларга ақлий тарбия бэриш вазифаларидан биридир. Бу кўникма – малакалар билиш фаолиятининг таркибий қисмлари бўлиб, боланинг билимларини чуқур эгаллаб олишга ёрдам беради.
Болалар боғчаси олдида болаларнинг ақлий қобилиятини ривожлантирш вазифаси турибди. Қобилиятлар тегишли фаолият жараёнида намойн бўлади ва ривожланади. Инсоннинг ақлий қобилияти ақлининг зийраклик – фаҳм фаросатлилик, танқидий кўз билан қараш, сермулоҳазалик кабс сифатлари билан ажралиб туриши мумкин. Ақлий кўникма ва малакаларни ривожлантириш, яъни энг оддий фаолият усуллари, предметларни текшириш, улардаги муҳим ва муҳим бўлмаган бэлгиларни ажратиб кўрсатиш бошқа предметлар билан таққослаш ва ҳоказоларни таркиб топтириш мактабгача тарбия ёшидаги болаларга ақлий тарбия бэриш вазифаларидан биридир. Бу кўникма ва малакалар билиш фаолиятининг таркибий қисмлари бўлиб, болани билимларини муваффақиятли эгаллаб олишга ёрдам бэради. Масалан: ўсимликлар ва ҳайвонлар билан таништириш бўйича системали машғулотлар олиб борилгандан кейин болалар айрим конкрет ўсимликлар ёки ҳайвонлар тўғрисида маълум бир тасаввурга эга бўладилар
Айрим ҳаракатлар бошида ҳар бир элементни жиддий равишда, алоҳида бажаришни ва бунга бутун диққат эътиборни онгнинг йўналишини талаб этади. Лекин вақт ўтгач, онгнинг иштироки камайиб, кўпгина қисмлар автоматлашиб боради. Улуғ олим мутафаккир Абу Наср Фаробий, шахс камолотида фаолиятнинг муҳим ўрнини алоҳида қайд этиб унинг турларини бир неча бўғинларга бўлади ва мамлгао шириш усуллари, вақт ва фазовий танти, физиологик механизмлари тўғрисидаги ғояни илгари суради.
Do'stlaringiz bilan baham: |