Guliston davlat universiteti filologiya fakulteti

Umumiy kategorial ma'noga ega bo`lmagan so`zlar. O`zbek tilida umumiy kategorial ma'noga ega bo`lmagan so`zlarga ko`makchi, bog`lovchi va yuklamalar kiradi. Bu guruhdagi so`zlar mustaqil lug`aviy ma'noga ega emasligi, gapda mustaqil gap bo`lagi vazifasida kela olmasligi bilan xarakterlanadi.
Yordamchi so`zlar. Mustaqil lug`aviy ma'noga ega bo`lmagan, gapda faqat turli xil grammatik ma'nolarni ifodalaydigan so`zlar yordamchi so`zlar deb yuritiladi.Ko`makchi, bog`-lovchi, yuklamalar shunday so`zlardir.
Ko`makchi - maqsad, sabab, vaqt, makon, vosita kabi modal ma'nolarni anglatadigan uchun, tomon, orqali, maqsadida kabilar.
Bog`lovchi - gaplar va gap bo`laklarini bog`lovchi, ular orasidagi turli grammatik aloqa_munosabatlarini ifodalashga xizmat qiluvchi: va, bilan, chunki, shuning uchun kabi so`zlar.
Yuklama - so`zga va gapga qo`shimcha ma'no beruvchi axir, xuddi, -u, -yu, -ku, -mi, -chi kabi so`zlar.
Modal so`zlar. Tilimizda so`zlovchining gapda ifodalnayotgan fikrga, fikrning borliqqa munosabatini ko`rsatadigan: balki, albatta, so`zsiz, chamamda kabi so`zlar guruhi borki, ular modal so`zlar yuritiladi. Modal so`zlar tasdiq, ishonch, gumon, taxmin kabi modal ottenkalarni ifodalaydi.
Undov so`zlar. Turli - tuman xis-tuyg`ularni, xitob, chaqiriq, undash kabi ma'nolarni ifodalovchi so`zlar guruhi.Undov so`zlar lug`aviy ma'no (nominativ ma'no)ga ega emasligi va yordamchi so`zlarga xos vazifada kelmasligi bilan alohida guruh tashkil qiladi: ofarin, barakallo, eh, oh kabilar.
Taqlid so`zlar. Borliqdagi jonli va jonsiz predmetlarning ixtiyoriy-ixtiyorsiz ravishda chiqargan tovushlari va ularning ko`rinishi hamda holatiga taqlidni bildirgan taq -tuq, yilt - yilt, lov -lov, lip-lip kabi so`zlar guruhi.
Ot.Predmetlik ma'nosini anglatib, son, egalik, kelishik kabi grammatik kategoriyalarga, turli ma'no va vazifa uchun qo`llanuvchi funktsional formalarga, shuningdek, o`ziga xos so`z yasalishi sistemasiga ega so`zlar ot deb yuritiladi.
Ot morfologiyada katta o`rin tutadi, chunki boshqa so`z turkumlari otning belgi xususiyatlarini ko`rsatadi. Jumladan, sifat otning belgisini, son miqdori va tartibini, fe'l harakatini bildiradi: katta bino, 3 – kurs, unta kitob, kitobni o`qimoq kabi.