Guliston davlat universiteti filologiya fakulteti

Mustaqil ish:
Quyidagi savollarga og’zaki javob bering:
1. Undov so’zlar qanday leksik-grammatik xususiyatga ega?
2. Undov so’zlar qanday ma’no guruhlariga bo’linadi.
3. Undovga xos ohang va uning ahamiyatini ayting?


3-savol bo’yicha savol va topshiriqlar
3.1.
1-topshiriq. Keltirilgan undovlarni tarkibiga ko’ra sodda, takroriy va juft turlarga ajrating.
E-e-e, tss, tishi, eha, o’ho’, oh-ho, eh-ha, obbo, oh, auf, tfu, hmm, hov, ey, vuy, voy-voy, edod, voy-dod, evoh, voy-bu, e-ha, hov, bay-bay, ho-ho, ha-ha, qurey-qurey.
2-topshiriq. qavslarni tushirib qoldirib, juft va takroriy undovlarni qoidaga muvofiq yozing.
1. Yuragi duk(duk) urdi. 2. Bay (bay) juda totli taom bo’libdi-ku! 3. «Ur (xa) (ur)» degan ovozlar kelardi. 4. Voy (dod) degan ovoz chiqdi. 5. - O(ho), gapda hech kimsa sizga etolmaydi. 6. -E(xe), ziyofat katta-ku, - dedi Petrov hazillashib. (O.)
3.2.
1-topshiriq. Undovlarning gapdagi sintaktik vazifasini aniqlang.

1. 
   Voy-dod degan ovoz eshitildi.
   
2. 
   Voy-dodiga kim ham quloq osibdi.
   
3. 
   Obbo, qo’shni-ey, bitta hovlida turib, ko’cha aylanib kelganingizni qarang-a! (H.G’.)
   
4. 
   Obbo degani ortiqcha, obbosi kimga kerak bo’pti.(«Sh.Yu.»)
   
5. 
   U cho’g’ni puf-puflab Lutfinisaning oldiga keldi.
   
6. 
   Tuf degan zamon iliqlik sezdi qo’lida.
   

2-topshiriq. Gapdagi undovlarga tuzilishiga ko’ra morfologik xarakteristika bering.
1. – Chu, nari tur, arzandam, tagingni tozalab qo’yay endi.
2. O’ho’, juda soz, xush kelibsizlar.
3. Uf, chanqadim-ey, munchayam kun isib ketdi.
4. Shaharda, mahallada duv-duv gap.


Mustaqil ish:
1-topshiriq. Ijobiy emotsional ma’noli undovlar ishtirokida ikkita gap tuzing.
2-topshiriq. Ijobiy emotsional undovlar ishtirokida tuzilgan gaplaringizda ular qanday sintaktik vazifada kelayotganini aniqlang.
3-topshiriq. Undovlarning har bir ma’no turiga ko’ra ikkitadan gap tuzing.
4-topshiriq. Tilimizdagi alohida guruh undovlar haqida ma’lumot bering.


Adabiyotlar:

1. 
   Hozirgi zamon o’zbek tili . Toshkent, 1957, 510-518.
   
2. 
   Hozirgi o’zbek adabiy tili. Toshkent, 1980, 440-441.
   
3. 
   O’zbek tili grammatikasi. Toshkent, 1975, 591-601.
   
4. 
   U. Tursunov va b. Hozirgi o’zbek adabiy tili. Toshkent, 1992.
   
5. 
   Nurmonov A. va b. O’zbek tilining nazariy grammatikasi. Morfologiya. “XXI asr avlodi”, T., 2001.
   
6. 
   Sayfullaeva R. va b. Hozirgi o’zbek adabiy tili. Morfologiya.T.,2005.