Guliston Davlat Universiteti 1

Zomin tog‘–archa qo‘riqxonasi. O’zbekistondagi eng eski qo‘riqxonalardan biri bo‘lib, uning bar po etilish tarixi ma’lum qiziqish uygotadi, shu ningdek ba’zi tarixiy dalillari aniqlik kiritishni talab qiladi. Birinchidan, ko‘pchilik qo‘riqxona 1926 Yilda tashkil etilgan deb hisoblaydi va bu ma’lumot vaqtli matbuotda bugungi kunga qadar ham tilga olinadi. Biroq arxiv hujjatlariga nazar tashlansa, hammasi oydinlashadi. Shunday kilib, L 1926 yilda Maorif komissarligining Akademik markazida ko‘rsatilishicha, Zomin o‘rmon dala hoshshsining 200-800

yillik yoshdagi archazorlarni muhofaza qilish maqsadida qo’riqxona tashkil qilinishi haqidagi masala ko‘rilgan. Daraxtlarning o‘rtacha diametri 7-8 vershok (4,4 sm ga tent uzunlik o‘lchovi), o‘rtacha balandligi 12 arshin (0,71 m ga teng uzunlik o‘lchovi). Bu erda archa daraxtlari kam kesilgan va yonginga uchraganligi sababli Zomin o‘rmon dala hovlisi bo‘lajak qo‘riqxona maydoni uchun loyiq deb topildi.

Mo‘ljallangan hududni tadqiqot qilish uchun prof.V.P.Drobova, 20

N.E.Starobog‘atova hamda Samarkand viloyat o‘rmonchilik va tabiatni muhofaza qilish bo‘limi vakili ishtirokida uch kishidan iborat ekspeditsiya tashkil qilindi.

1926-1927 yillarda G‘o‘ralashsoy erlari qo‘riqxona uchun ajratib berildi, 1928 yil 5 iyunda Sovetlarning Markaziy ijroiya qo‘mitasi va Xalq komissarlar Soveta quyidagi mazmundagi Qarorni qabul qildi: