Gulchehra shadmanova, soyibjon mirzayev «zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari»


I bob.  AXBOROT. ASOSIY XOSSALARI VA TA’RIFLARI



Download 2,56 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/69
Sana13.06.2022
Hajmi2,56 Mb.
#664210
TuriУчебное пособие
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   69
Bog'liq
zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari

I bob. 
AXBOROT. ASOSIY XOSSALARI VA TA’RIFLARI
1.1.
 
Axborot xossalari
Axborot har qanday fizik, biologik, ijtimoiy jarayonlar tizimlarida ishtirok 
etadi. «Axborot» atamasi inson oddiy hayotida yetarli darajada ko‘p qo‘llaniladi. 
Axborot, asosiy ob’ekt hisoblanuvchi, axborot texnologiyalari qo‘llanadigan sohalar 
kengaymoqda. Biroq bugungi kunda darsliklar va monografiyalarda ixtiyoriy 
predmet sohasi uchun «umumiy» bo‘lgan birdan-bir tushuncha ta’rifi yo‘q.
Har qanday ob’ekt qatori, axborot ham xossalarga ega. Axborot xossalari 
boshqa ob’ektlar, misol uchun fizik ob’ektlar xossalaridan tubdan farq qiladi. 
Bunga B. Shouning quyidagi aytgan mashhur fikrini misol qilish mumkin: «Agar 
senda va menda bittadan olma bo‘lib, biz ularni bir-birimiz bilan almashsak, 
bizning har ikkalamizda ham bittadan olma qoladi; agar menda va senda bittadan 
fikr bo‘lib biz ularni bir-birimiz bilan almashsak, u holda har birimizda ikkitadan 
fikr bo‘ladi». Axborotning xossalari uni tashuvchilaridan bog‘liq. Axborot eskirish 
nuqtai nazaridan o‘ziga xos: u vaqt bo‘yichamas, balki uni inkor qiluvchi yoki 
aniqlashtiruvchi axborotning paydo bo‘lishi bilan eskiradi.
Axborotning ob’ektivligi va ta’sirchanligi ijtimoiy tizimlarda agarda ular 
insonlarning turli sohalaridagi faoliyatida foydalanuvchi va kommunikativ 
jarayonlarga qo‘shilgan turli bilimlar, xabarlar, ma’lumotlarni o‘zida aks ettirsa, 
eng ko‘rinarli bo‘ladi. Bu holda, agar bilim ob’ektiv mavjud bo‘lgan moddiy 
vositalar (tillar,ommaviy kommunikatsion vositalar va boshqalar) yordamida 
axborotga aylansa, u (axborot ko‘rinishida allaqachon) mustaqil, yaratuvchidan 
bog‘liq bo‘lmagan va mavjudlikning moddiy tashuvchisidan nisbatan bog‘liq 
bo‘lmagan mustaqillikni qo‘lga kiritadi. Tashuvchidan mustaqillik deganda
axborotning ichki mohiyati- uning ma’nosi- tashuvchining tuzilmasidan bog‘liq 
emas, deb tushunish mumkin. Uni saqlash, qidirish, qabul qilish, ishlatilish 
jarayonlari samaradorligi kamdan kam tashuvchini tanlashdan bog‘liq bo‘lsa ham.
Axborotning eng ko‘rinarli, odatiy va shuning uchun tushuntirishga hojat 
qolmaydigan xossasi 
pragmatiklik-
foydalanuvchi uchun uning amaliyotida 
foydalilik darajasi, ya’ni foydalanish jarayonida paydo bo‘ladi. Bu xossa guruhiga 


10 
yangiligi, foydaliligi, to‘liqligi, ishonchliligi, adekvatligi, dolzarbligi, tushunarliligi 
kiradi. Boshqa guruh — bu unchalik keng tanish bo‘lmagan, lekin mutlaqo muhim 
atributiv 
xossa. Axborotning bu «ichki» xossasi uning tabiati va foydalanish 
xususiyatlarini aks ettiradi.

Download 2,56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   69




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish