Gulchehra shadmanova, soyibjon mirzayev «zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari»

 
3.4.2. 
LMS tizimlarining tahlili
 
Quyida masofaviy ta’lim jarayonini tashkillashtirish imkoniyatini beruvchi 
erkin va ochiq kodli LMS dasturiy majmualarning nomlari va ularning asosiy 
imkoniyatlari bo‘yicha ma’lumotlarni bayon qilamiz.
Atutor- 
Ochiq kodli, veb muhitida ta’lim jarayonini boshqaruvchi LMS tizimi 
hisoblanadi. Tizimda mavjud o‘qitish modullari: Forums, Materials, Messenger, 
Chat, Exercises, Group work, Student tracking va boshqa modullari mavjud. Tizim 
bir nechta standartlarni qo‘llab quvvatlaganligi sababli, internet orqali jismoniy 
nuqsonga ega bo‘lgan o‘quvchi-talabalar tizim orqali o‘quv resurslardan 
foydalanishlari mumkin. Xususan ko‘zi ojiz talabalar maxsus veb ilovalar orqali 
tizimga bog‘langan holda o‘quv kontentdagi so‘zlarni audio formatda utkazgan 
holda tinglashi mumkin. O‘quv modulini yozish vaqtida Atutor dasturiy 
majmuasining barqaror versiyasi 2.1.1. Tizimning shaxsiy saytida 20 dan ortiq har 

---

60 
hil modullar mavjud. Tizim qo‘llab quvvatlaydigan standartlar soni ancha bo‘lib bu 
boshqa LMS tizimlardan farqi ham aynan shu xususiyatidadir. Tizimning rasmiy 
internet manzili
:
http://atutor.ca/atutor/  
Atutor tizimining umumiy interfeysi
Moodle – 
Web muhitida o‘qitish va on-line rejimdagi darslarni tashkil 
qiluvchi kuchli pedagogik dasturiy majmua hisoblanadi. Tizimda mavjud o‘qitish 
modullari: Forums, Materials, Messenger, Chat, Exercises, Group work , Student 
tracking va ancha ko‘p bo‘lgan boshqa modullari mavjud. Boshqa LMS lar singari 
IMS, SCORM va boshqa standartlarni qo‘llab quvvatlaydi.Tahlillar shuni 
ko‘rsatadiki, boshqa LMS tizimlarga qaraganda eng ko‘p qo‘shimcha plagin va 
modullari mavjud bo‘lgan dasturiy majmua aynan, Moodle dasturiy majmuasi 
hisoblanadi.
Hozirgi vaqtda dunyoning ko‘p davlatlarining o‘quv muassasalarida 
masofaviy ta’lim jarayonini aynan Moodle dasturiy majmuasidan foydalangan 
holda tashkillashtirilmoqda. Shuningdek, O‘zbekistondagi ko‘plab ta’lim 
muassaslarida virtual ta’lim muhiti sifatida aynan Moodle dasturiy majmuasi 
foydalanib kelinmoqda. Ochiq kodli Moodle dasturiy majmuasi o‘quv jarayonini 
boshqaruvchi Web ga yo‘naltirilgan maxsus tizim bo‘lib, internet tarmog‘ida 
foydalanishga mo‘ljallanilgan. Tizimni yaratishda ochiq kodli dasturiy 
ta’minotlardan foydalanilgan. Uni ishlatish uchun ma’lumotlar omborini 
boshqarish dasturi (MySQL yoki PostgreSQL), PHP protsessori, Web xizmati 

---

61 
dastur (Apache yoki IIS) lari sozlangan server zarur. Opersion tizim sifatida 
ixtiyoriy keng tarqalgan tizimlardan biridan foydalanish mumkin (Windows, 
Linux, Mac OS X, Novwll Netware). O‘quv moduli yozilayotgan vaqtda tizimning 
barqaror 
versiyasi 
moodle 
2.5. 
Tizimning 
rasmiy 
internet 
manzili:
http://www.moodle.org
.
Moodle dasturiy majmuasining umumiy ko‘rinishi