Graflar u’stinde a’meller Graflar u’stinde apiwayi a’meller

Marshrutti’n’ uzinlig’i dep ondag’i qabi’rg’alar sonina aytiladi.
Tu’rli qabi’rg’alardan du’zilgen marshrutqa shinjir dep ataladi’. Eger shinjirdi’n’ shetlerinen tisqari barli’q to’beleri tu’rlishe bolsa, onda oni a’piwayi shinjir dep ataydilar.
Berilgen shinjir yaki a’piwayi shinjir to’besin bolsa,ol jabiq shinjir dep ataladi’. Hesh bolmag’anda bir qabi’rg’ag’a iye jabiq a’piwayi shinjir tsikl dep ataladi’.
Ilmek yaki bir jup eseli qabi’rg’alar tsikl payda etiwi ayqin.
Bunnan tu’sinkli, grafdag’i shinjir grafti’n’ u’les grafi dep qaraliwi mu’mkin.
1- mi’sal. 13-lektsiyadag’i 1- su’wrette su’wretlengen graf to’bein izbe-izlik 3 belgili to’beden 4 belgili to’bege bag’itlang’an marshrut, bunda 3 – baslang’ish to’be, 4 – aqi’rg’i’ to’be. Bu’ marshrutda 1, 2 ha’m 3 belgili to’beler araliq to’beler esaplanadi. Qarali’p ati’rg’an marshrutti’n’ uzunlig’i 6a ten bolip, ol shinjir bola almaydi, sebebi onda 1 belgili to’be 2 ma’rte (bir ma’rte araliq to’be sipatinda, ekinshi ma’rte bolsa aqi’rg’i’ to’be sipatinda) qatnaspaqta.
Ja’ne sol graf to’besin shinjirdi’n’ aqi’rg’i’ buwini sipatinda yaki qabi’rg’alardan qaysisi aliniwina baylanissiz tu’rde , ol jabiq shinjir ha’m tsikl.
Orientirlengen graflar to’besin da ondag’i dog’alrdi’n’ bag’itin (oriyentatsiyasin) esapqa alsa’ykes tan oriyentirlenbegen marshrut, shinjir ha’m a’piwayi shinjir tu’siniklerin kiritiw mu’mkin.Biraq, orientirlengen graflar to’besin oriyentirlengen marshrut tu’sinigin kiritiw tabiyiy.
Dog’alardi’n’ oriyentatsiyalari esapqa aling’an dog’alar ha’m to’beler izbe-izligi oriyentirlengen marshrut dep ataladi’.
Oriyentirlengen marshrut to’besin shinjir tu’sinigine uqsas jol (yaki oriyentirlengen shinjir) tu’sinigin de kiritiw mu’mkin. Baslang’ish ha’m aqi’rg’i’ to’beleri u’stpe-u’st tu’setug’in orientirlengen shinjir kontur dep ataladi’.
2- mi’sal. 13-lektsiyadag’i 2- su’wrette su’wretlengen grafti’ qaraymiz. Onin’ to’be ha’m qabi’rg’alari’nan du’zilgen

izbe-izlik oriyentirlenbegen marshrut ha’m shinjir , biraq ol a’piwayi shinjir bola almaydi. Bul izbe-izlik orientirlengen marshrut da bola almaydi, sebebi onnan marshrut bag’itinda kerisinshe bag’itqa iye dog’alar bar ( ).
Qarali’p ati’rg’an graf to’besin izbe-izlik orientirlengen marshrutti du’zedi. Bul marshrut jol, biraq ol kontur emes. Berilgen grafta tek bir bolip, bul konturdi yaki su’wrette an’latiw mu’mkin. ■