Graduate qualifying work

Quyida berilgan chiziqli grafik ko'rsatilgan
2011-yildan boshlab 2025-yilgacha boʻlgan ayrim taxminiy 
prognozlargacha boʻlgan Oʻzbekiston qarzining tarixiy va prognozli baholari toʻgʻrisidagi maʼlumotlar.
Ushbu jadvaldan ko'rinib turibdiki, oq ko'k nuqta tarqalgan maydon xususiy tashqi 
qarzlar, kulrang nuqta tarqalgan maydon esa davlat tashqi qarzi bo'lib, bu miqdorning katta 
qismini tashkil qiladi. Pushti soyali maydon 2016 yildan boshlab bosqichma-bosqich o'sib 
borayotgan kafolatlangan tashqi qarzdir. Bugungi kunda bu ko'rsatkichda davlat va xususiy 
tashqi qarzlar ustunlik qiladi va davr oxirigacha saqlanib qoladi.
Hisob-kitoblarga ko‘ra, mamlakatning yalpi qarzi sezilmas darajada qariyb 5 foizga oshadi 
va bu ko‘rsatkich 2025 yilga borib hozirgi darajaga tushishi kutilmoqda. Bu O‘zbekiston 
kreditorlar oldidagi qarzlarini to‘lashni boshlaydi va pul qarz olish jarayonlarida faol ishtirok 
etishda davom etadi, degan ma’noni anglatadi.
50

---

28
Quyidagi 3-rasmda O‘zbekistondagi tashqi qarz dinamikasining asosiy omillari kelasi 10 yilga, 
2031 yilgacha bo‘lgan prognozlar ko‘rsatilgan.
Chiziqli grafikga ko'ra, YaIMga nisbatan yalpi nominal PPG tashqi 
qarzi, DSA vintagelari joriy DSA, Oldingi DSA va 2015 yilda DSA yordamida 
ko'rsatilgan. butun davr mobaynida barqaror bo'lib qoladi. Ammo joriy DSA 
kelgusi yilda 5 foizga ko'tarilib, 2026 yilgacha bosqichma-bosqich pasayish 
olib keladi va 2031 yilgacha o'zgarishsiz qoladi. Qizig'i shundaki, joriy va 
oldingi DSAlar 2016 yil boshidan barqaror ravishda o'sib bordi.
29
28
O‘zbekiston Respublikasi: 2021 yil IV-modda Maslahatlashuv-Press-reliz;s-69 .IFM
51

---

XVJ taqdim etgan hisobotga ko'ra, O'zbekiston hukumati, Moliya 
vazirligi va XVJ vakillari umumiy prognozga rozi bo'lib, barqaror davlat va 
tashqi qarzni saqlab qolish majburiyatini ta'kidladilar. Ular qarzlar 
statistikasini, shu jumladan DMFAS tizimi orqali takomillashtirishda sezilarli 
yutuqlarga erishilganini qayd etdilar. Moliya vazirligining Qarzlarni 
boshqarish boshqarmasi ichki va tashqi qarzlarni kuzatish, tahlil qilish va 
boshqarishni yanada yaxshi ta’minladi. Shunga qaramay, ular davlat 
qarzining ko'payishi, shuningdek, shartli majburiyatlardan kelib chiqadigan 
potentsial risklarni bilishadi. Ushbu muammolarni hal qilish uchun ular 
yaqinda loyihalarni tanlash va monitoringini takomillashtirish hamda 
investitsiyalar va qarzlarni boshqarish bo'yicha hukumat ichidagi 
muvofiqlashtirishni kuchaytirish maqsadida davlat investitsiyalarini 
boshqarish tizimini baholashdan o'tganliklarini ta'kidladilar.
29
O‘zbekiston Respublikasi: 2021 yil IV-modda Maslahatlashuv-Press-reliz;pp-4 .IFM
52

---